سوریه - صف بندیها

 صف بندی کشورها دربحران سوریه

سوریه درشرایط حاضر کانون بحران منطقه ای وجهانی شده . شورشهاواعتراضات مردم کم کم به نقطه ی می رسد که خواستهای ی مردم درخیابان ها با آنچه درآغاز اعتراضها شعارمی دادند، کاملا تغییر کرده درنیمه مارچ سال جاری پس ازپیروزی دوانقلاب درتونس ومصر ،اعتراضات مردم سوریه با شعارهای آزادی خواهی شروع شد " شعار درخیابان ها( ،الله، سوریه،وحریه،) بود اما غروراستبداد ودکتاتوری سبب گردید که سطح مطا لبات مردم ازاین مرحله بگذرد وشعارها، هم زمان با کشتار مردم تغییر کرد اکنون شعار اساسی درخیابانهای سوریه " سرنگونی نظام بشار اسد " می باشد ( الشعب یرید اسقاط النظام) دراین روزها ابعاد کشتار درخیابان ها ی سوریه وسعت پیدا کرده واین بیرحمیهای نظامی واکنشهای شدید منطقه ای وجهانی را برانگیخته است .

 صف بندیها دردوسطح منطقه خاورمیانه ودرسطح بین المللی به این گونه درمورد بحران خونین سوریه ، شکل گرفته است . کشورهای عربی بصورت منفرد اعلام موضع کرده وتعداد آنها سفراء خود را ازسوریه فراخوانده اند و ادامه کشتار درسوریه را به شدت محکوم کرده وخواستار توقف عملیات ارتش سوریه گردیده . اتحادیه 22 عضوی جامعه عرب به رهبری آقای نبیل العربی با صدور بیانیه ای درماه اگوست سال جاری خواستار توقف عملیات اردوی سوریه درشهرهای آن کشورشد.ممالک عربی دراین مرحله ازموضع گیری قرارگرفته که خواهان توقف خون ریزی وایجاد اصلاحات اساسی درسوریه می باشند.کشورهای عربی واتحادیه عرب هنوز به مرحله حاد از مو ضع گیری نرسیده که خواهان عملیات نظامی ازنوع عملیات که درلیبیا جریان دارد در سوریه باشد. حمله هوایی برلیبیا را ابتدا کشورهای عربی واتحادیه عرب فیصله کرد وسپس شورای امنیت قطع نامه 1973 را درمورد لیبیا صادر کرد که براساس آن ناتو می تواند مراکز نظامی را بدلیل اینکه مردم لیبیا را مورد حمله قرار می دهد ، بمباران نماید وبرفضا لیبیا طرح پرواز ممنوع اعلام شد.درموردسویه اتحادیه عرب به چنین نقطه ی نرسیده است  .

گروه دوم درصف بندیها، کشورهای اروپایی وآمریکا است که موضع گیری شدید تری را اتخاذ کرده آقای اوباما رییس جمهوری آمریکا خواهان کناره گیری بشار اسد شده وگفته است که رژیم سوریه مشروعیت خودرا از دست داده وباید کنار برود همین موضع را بریتانیا ، المان وفرانسه نیز اعلام داشته اند صدراعظم انگلیس آقای داوید کامرون درپنج شنبه هفته گذشته گفت که رژِیم بشار اسد مشروعیت اندکی که داشت آن را ازدست می دهد . گروه ممالک اروپایی ،دیگر سخن ازاصلاحات درسوریه نمی زند آنها ازرژیم بشاراسد مایوس شده وموضع شان سرنگونی حکومت سوریه می باشند اروپا وامریکا تحریمهای سختی رابالای سوریه وضع کرده تاکنون سی پنج نفر ازمقامات سوریه به شمول بشاراسد درلیست سیاه تحریم شورای امنیت قرار گرفته این گروه ازکشورهای اروپایی، سه نقطه اقتصادی را هم اکنون مورد حمله قرارداده شرکت نفت سوریه که چیزی درحدود سیصد نودهزار بشکه نفت در روز صادرمی کند ودرردیف سی دوم ، ازکشورهای، صادرکننده نفت قراردارد وشرکت گاز وهمین طور بانگها بخصوص بانک مرکزی را می خواهد تحریم کند . المان دراوایل ماه جاری ( اگوست) پیشنهاد صدورقطع نامه درمورد محکومیت رژیم بشاراسد را به شورای امنیت داشت که این پیشنهاد در شورای امنیت تصویب شد و روسیه نیز این قطع نامه را بدلیل اینکه محتوای ملایمی داشت حمایت کرد آمریکا واروپا ازحمایت روسیه  خرسند بود. موضع گروه اروپایی با تظاهرات خیابانی که سرنگونی رژیم می باشد خیلی نزدیک است . خانم کلینتون گفته است که مادرکنار مردم سوریه هستیم  وآقای اوباما اعلام داشت که ازموضع وخواسته های مردم حمایت می کند. خواسته های مردم ازمرحله اصلاحات گذشته و به مرحله مطالبات سرگونی رژِیم بشاراسد رسیده.

گروه سوم درصف بندیهای بحران سوریه عبارت است از روسیه ، چین ، برازیل،آفریقای جنوبی،وهند. این گروه ازممالک درمرحله بسیار اولیه دربحران سوریه قراردارند آنها معتقداند که باید به سوریه فرصت داده شود تا اصلاحات مورد نظرمردم را درجامعه تطبیق نماید.هند گفته می شود در شرکتهای سوریه منافع اقتصادی دارد ونمی خواهد آن را بدلیل احتیاجات که به انرژی دارد آن را ازدست بدهد چین همین حالت را دنبال می کند به علاوه اینکه می خواهد درتحولات سیاسی ازخود قدرت، صاحب نظر واثر گذار را نشان دهد چین به لحاظ موفقیتهای که دارد ازخود درشرایط فعلی یک شبه ابرقدرتی ساخته که درمسایل اساسی منطقه، بی تفاوت نیست درلیبیا موضع مخالف گرفت درسوریه با سیاست های غرب به شدت مخالف و هما هنگ باروسیه موضع مشترک دارند.برازیل افریقایی جنوبی نیز دراین گروه با سیاست های اروپا وآمریکا درمورد تحولات سوریه موافق نیست .

تفاوت موضع گیریها ی سه گروه فوق، روشن می باشد . گروه دوم یعنی کشورهای اروپایی وامریکا خودرا باتظاهرات خیابانی درسوریه نزدیک ساخته واین دومین سفر آقای فورد سفیر آمریکا دردمشق ، در شهر آشوب زده حماه می باشد. دراوایل ماه جولای سفرا آمریکاوفرانسه علیرغم مخالفت حکومت دمشق ازشهر حماه دیدن کردند ومورداستقبال مردم شورشی قرارگرفتند. اماگروه اول که شامل ممالک عربی می باشد خواستار این است که ماشین کشتار در سوریه به گفته پادشاه سعودی ، باید متوقف شود. دیگر اینکه حکومت سوریه خواسته ها واصلاحات مورد نظر مردم را عملی نماید. این گروه به لحاظ اینکه سفرا خودرا ازدمشق فراخوانده اند کمی خودرا با ممالک اروپا یی نزدیک ساخته .آگاهان سیاسی به این باور اند که با سرعت تحولا درسوریه وتوسعه خشونت دراین کشور ممالک عربی طرح جدایی از کشورهای اروپایی ندارند واین دوگره اروپایی وعربی به یگ موضع گیری قرار خواهد گرفت. صدراعظم ترکیه درپانزده هم ماه جاری با ناراحتی درمورد اوضاع سوریه گفته است که روند کنونی نشان می دهد که رژیم سوریه درمسیر لیبیا حرکت می کند. 

دوکشور غیرعربی و مهم اسلامی ایران وترکیه درمورد بحران جاری سوریه نظر بسیار متفاوت دارند . ایران معتقد است که تحولات سوریه یک امر کاملا داخلی مربوط آن کشور می باشد ونسبت به مداخلات خارجی به خصوص آمریکا هشدار می دهد.اما آقای صالحی وزیر خارجه جمهوری ایران کمی متفاوت تر از سخنگوی وزارت خارجه صحبت کرد وی دربیست هفتم اگوست سال جاری گفت که اعتراضات مردم سوریه به خاطر خواسته ها ومطالبات مشروع شان صورت می گیرد . وی اضافه کرد که دولت سوریه باید به خواسته های مردم توجه کرده وراه حل برای خروج از بحران جستجو گردد. آگاهان امور معتقد ند که ایران پیش بینیهایی خاصی خودرا از تحولات جاری درسوریه دارد، واقع گرایی در تهران، ایجاب می کند که همه تخم هارا درسبد سوریه نگذارد، زیرا اعتراضات درسوریه بسیار جدی تر ازآنچه است که تصور می شود. سخنگوی وزارت خارجه ایران دریک کنفرانس خبری اخیرا موقف تهران در مورد تحولات سوریه را اعلام کرد وهمین موضع را بیان داشت که کشورهای خارجی حق مداخله درامور سوریه را ندارد ونباید با مداخلات خود ،اوضاع راپیچیده تر نماید. اما ترکیه اوضاع جاری در سوریه را، یک قیام مردمی دانسته وسرکوب دراین کشور را به شدت ملامت ومحکوم می کند . داود اغلو وزیر خارجه ترکیه گفته است که حکومت بشار اسد ابتدا باید تمام نظامیها را ازشهر ها بیرون کند وبمراکز وقرار گاهای شان برگرداند وبه کشتارمردم خاتمه دهد. دوم اینکه شرایط اصلاحات وتغییرات سیاسی باید درسوریه فراهم شود . هدف ازتغییر ات مورد نظر ترکیه، همان انتقال مسالمت آمیز قدرت می باشد امری که درکشورهای توتالیتروخودکامه قیامت بر پا می کند. درمقاله تحت عنوان" فشارهای سیاسی وکشتار نظامی درسوریه" دیدگاها ودرگیریهای ترکیه درامور سوریه ، شرح بشتری داده شده.