تحریک دزد وهشداربه صاحب خانه

تحریک دزد وهشداربه صاحب خانه

رییس جمهور دردومین نشست خود با جوانان کشور، اعتراضات وانتقادات تندی به آمریکا وغرب داشت.ایشان درنشست قبلی درهفته گذشته دردوحوزه انتخابات وامنیت با جوانان صحبت داشت ودرپایان صحبت شان به آقای خرم رییس دفترهدایت داد که نشست با جوانان را درهفته آینده دایرنماید.دیروزجلسه دوم رییس جمهوربا جوانان برگذارشد.ایشان دراین نشست به مسایل امنیتی وتوافقات درامورقرارداد امنیتی،صحبت کرد.رییس جمهور دراین سخنرانی به شدت ازعملکرد نیروهای خارجی انتقاد کرد وگفت: که آنها امنیت را آورده نتوانیست.دراین سخنرانی مسوول نا امنی ازطرف رییس جمهور، نیروهای خارجی اعلام شد وهرچه برف بود روی بام خانه آنها انداخت برخی گفته اند این شدید ترین حملات رییس جمهوربه نیروهای خارجی بخصوص آمریکا است.خارجیها امنیت را آورده نتوانیست مردم افغانستان ازآنها راضی نیستند.

رییس جمهورازاین هم جلوتررفت خارجیها وآمریکا را به نوعی متهم کرد که با تروریستها همکاری هم باید داشته باشند.ایشان گفت: که انها ازیک طرف دزد ها را تحریک می کنند ازسوی دیگربه صاحب خانه هم هشدارمی دهند.این مضمون گفته های رییس جمهورکرزی بود که درجمع جوانان مطرح کرد.ایشان درمورد موافقتنامه امنیتی نیز با جوانان سخن گفت ومعنای تجاوز وامنیت را شرح داد گفت: معنی تجاوزتنها این نیست که کشورخارجی به  افغانستان حمله نماید وبعد آنها به دفاع ازما برخیزد نه معنا تجاوزتنها این نیست بلکه معنای تجاوزاین هم می تواند باشد که ازیک کشورخارجی افرادی بمب درکمرخود بسته نماید وارد افغانستان شود ومردم را بکشد خوب این هم  تجاوز به امنیت افغانستان است ومتحدان ما باید ازما حمایت نمایند رییس جمهوربه جوانان گفت که موافقت نامه امنیتی به این خاطربه تاخیرافتاده وهیچ عجله ای هم درامضای آن نداریم.مضمون سخنان رییس جمهور،نشان ازشکرآب شدن مناسبات کابل وواشنگتن را می داد وچرا رییس جمهوراین اتهامات را به خارجیها وارد می کند؟.

چه دلایلی دراتهامات به خارجیها وجود دارد؟

البته سوالاتی درصداقت غرب درمبارزه باتروریزم وجود دارد.آنها همیشه ازسوی صاحب نظران خود شان متهم شده اند که سیاست دوگانه را درمقابله با تروریزم دارد.غرب وآمریکا درزمانی حامی وخالق شبکه های تروریستی می شود وزمانی می بینیم که موضع مخالف می گیرند گذشته ها شرح دادنش شاید خیلی لازم نباشد ولی این واقعیت است که طالبان درافغانستان توسط خارجیها بخصوص آمریکا وانگلیس ایجاد شد شاید محکم ترین دلیل آن رفع اتهاماتی است که خانم بی نظیربوتو داشت وی دریک مورد با صراحت اعلام کرده بود که طالبان را تنها پاکستان بوجود نیاورد این یک کارمشترک آمریکا وانگلیس پاکستان وکشورهای عربی بود این گفته ها اگردرمورد خانم بوتو درست باشد،خو ب می شود حرف رییس جمهورکرزی را تاحدی تایید کرد.خارجیها امنیت را نیاورد مردم ازآنها راضی نستند آنها دزد را تشویق وصاحب خانه را تخویف می کنند.حمایت ازطالبان ریشه درگذشته آن دارد.

درسال 88 بود که به شدت شایعاتی پخش شد که با هلیکوپتر، طالبان به شما افغانستان جابجا می شوند ولی هیچ کسی نمی دانیست که ازطرف کی این کارصورت می گیرد و حالا رییس جمهوربا جوانان اعلام می کند که خارجیها دزدان یعنی تروریستها را تشویق می کنند وازاین طرف به ما هم می گویند که مواظب تان باشید.اتهامات به خارجیها می تواند این دلایل را داشته باشد.خارجیها ضد طالبان نیست ونمی خواهند با طالبان بجنگند وامنیت را درافغانستان تامین نماید ازنظررییس جمهورامنیت به دلیل حضورخارجیها درکشورتامین نشده است.ایشان درجمع جوانان تاحدی بسیارزیادی خارجیها را مسئول نا امنی درکشوراعلام کرد.

برخی با این گفته ها واتهامات رییس جمهوربشدت مخالف هستند وسخنان رییس جمهورکرزی درجمع جوانان را جدی نمی گیرند وآن را تبلیغاتی بخاطراهدافی می داند.آنها درسخنان رییس جمهوربه تناقضاتی اشاره می کنند واین نتیجه را می گیرند که رییس جمهورکرزی خود، ایجاد نا امنی کرده وصلح واقعی را درافغانستان نمی خواهد.جنگ باطالبان را نه خارجیها بلکه سیاستها وموضع گیریهای خود رییس جمهور،فاروق وردک و..خراب کرده است.خارجیها آمده بود که طالبان والقاعده را ریشه کن نمایند آنها درافغانستان برای نان خوردن نیامده بودند ولی این حکومت افغاستان بود که موانع وتهدیدات جدی درراه خارجیها ایجاد کرد وعملیات شبانه را قطع وبمباران مواضع دهشت افگنان را منع وهزاران زندانیان خطرناک طالب را اززندان رها کرده است.

دربین سالهای 2011 و2012 بیش ازپانصد طالب خطرناک را که ازمیدان های جنگ دستگیرشده بود را رها کرد وگفته شده که بخش بزرگی ازآنها درصفوف طالبان برای جنگ برگشته اند.ادبیات رییس جمهوردرمورد طالبان ضد جنگی است ایشان همیشه طالبان را برادران راضی وناراضی شان اعلام داشته وآقای وردک وزیرتاثیرگذارحکومت ایشان بارها گفته است که طالبان نه مکتب را آتش می زنند ونه جنایت می کنند وجنایت کاران کسانی دیگری هستند که بنام طالبان جرم انجام می دهند ومکاتب را به آتش می کشند وبنام طالب تمام می کنند.وی دریک مورد گفته بود طالبان زبان ندارد که ازخود دفاع نمایند.با این وضع چگونه رییس جمهورکرزی خارجیها را مسوول نا امنی درجمع جوانان اعلام می کند.

این گروه ازمنتقدان هرگزگفته های رییس جمهورکرزی را درمورد نا امنی تایید نمی کنند آنها بجای خارجیها خود حکومت را مقصرومسول نا امنیها درسراسرکشورگفته اند هرروزمی شنویم که باصراحت گفته می شود درنا امنی خود حکومت دست دارد حالا  که بطرف انتخابات می رویم مخالفان حکومت می گویند که دل حکومت انتخابات نیست به همین خاطربه نا امنیها دامن می زند کشتاربسیارهولناک سربازان درولسوالی وردوج بدخشان را رییس شورای ولایتی بدخشان به یک نحوی به سهل انگاری حکومت نسبت داد البته آقای صدیقی سخنگوی وزارت داخله گفته های رییس شورای ولایتی بدخشان را رد کرد ولی واقعیت این است که کشتاردروردوج بدخشان واقعیت داشت.

اوضاع بسیارپیچیده وارهم درهم شده رییس جمهورخارجیها را مسوول نا امنی دانسته وازسوی دیگرمخالفان ومنتقدان سیاسی، خود حکومت را ملامت می کنند.البته ازهرطرف باید بی انصافی ومبالغه وجود داشته باشد چون پای اتهامات دربین است وهیچ کسی نمی خواهد بگوید دوغ شان ترش است وبرف خود را روی بام دیگران می اندازد.اتهامات حکومت ورییس جمهوربه خارجیها،توام با مبالغه وانگیزه های سیاسی باید داشته باشد والا به این صورت که خارجیها مشوق تروریزم درافغانستان باشد را ،مخالفان سیاسی حکومت قبول ندارند آنها بجای خارجیها همان گونه که اشاره کردم خود حکومت را مسئول ومقصرمی دانند ومی گویند که حکومت رییس جمهورهرگزاراده ای برای مقابله با دهشت افگنی را ندارد وبی جهت تقصیررا بگردن خارجیها می اندازد وبدون دلیل وبا بهانه گیری وبخاطرمسایل دیگری می خواهد موافقت نامه امنیتی را امضا نکند.

چه دلایلی برای تاخیر درامضای موافقتنامه امنیتی  وجود دارد؟

رییس جمهوردرجمع جوانان اعلام داشت که برای موافقت نامه امنیتی، عجله ای ندارد.این سند امضا می شود ولی ما شروطی داریم که باید برآورده شود.ایشان درنشستی قبلی به چند مساله  اشاره داشت یکی مساله امنیتی به این معنی که آمریکا باید تعهد بسپارد که اگرافغانستان مورد حمله وتجاوزقرارگرفت درآن صورت به حمایت ازافغانستان وارد جنگ علیه کشورمتجاوزشود.نکته دوم هم تعهدات مالی بود که باید به افغانستان داده شود ومساله سوم احترام متقابلی بود که باید به افغانستان گذاشته شود مساله آموزش وتجهیزنیروهای افغانستان هم ازجمله موضوعاتی بود که درگفتگوی ایشان با جوانان مطرح گردید.اما دیروز،بشترین صحبتهای رییس جمهور برمی گشت به مساله موافقت نامه امنیتی وشروطی که افغانستان دنبال آن می باشد. ایشان تاکید کرد این سند را ما هم می توانیم امضا نماییم اگرخواسته های ما تامین شود اگرما نرسیدیم حکومت بعدی امضا می کند بنابراین عجله درکارنیست ایشان به این مساله اشاره داشت که آمریکا بسیارعجله دارد ولی ما هیچ عجله ای نداریم.

رییس جمهوربا جوانان معنای تجاوزودفاع دربرابرتجاوزرا نیزمورد بحث قرارداد وتاکید داشت که تجاوزمعنایش تنها این نیست که کشوری برما حمله کند وآن وقت دوستان ما درکنارما باستند وازما دفاع نمایند.نه این تنها معنای تجاوزنیست بلکه تجاوز به این هم گفته می شود که اگرفردی بمب را درکمرش بسته کرد ووارد خاک ما شد وبمبش را منفجرساخت وبا عث تلفات مردم شود  این هم تجاوزاست مادرموافقتنامه می خواهیم درچنین حالاتی نیزازما دفاع صورت بگیرد.سخنان دیروز رییس جمهورکرزی سخت گیری بشتری را نشان می داد خلاصه اینکه ایشان درجمع جوانان تمامی تقصیرها را درمورد نا امنی به دوش غرب وآمریکا انداخت ودرمورد موافقتنامه امنیتی به خواسته های شان تاکید کرد ومعنای تجاوز ودفاع دربرابرتجاوز را نیزبه جوانان معنا کرد.

درپایان سخنان خود رییس جمهو به مساله آزادی ملا غنی برادراشاره داشت دومساله را رییس جمهوردرمورد آزادی ملاغنی برادرمطرح کرد یکی اینکه ازرهایی ایشان استقبال کرد ودیگراینکه گفت: ملا باید به افغانستان برگردانده شود وسوم اینکه وی می تواند نقش مهمی را درمورد صلح داشته باشد.این خواست رییس جمهورازسوی پاکستان پذیرفته نشده زیرا آنها اعلام کردند که ملا برادررا تحویل افغانستان نمی دهند شایعاتی وجود دارد که ملابرادریا درپاکستان ویا به ترکیه وعربستان فرستاده می شود.سخنان دیروز رییس جمهورکرزی درمورد امنیت وموافقتنامه،سخت گیرانه ایراد شد وخارجیها را درمساله نا امنی متهم ساخت واین جمله که خارجیها این گونه عمل می کنند هم دزد را ترغیب وهم به صاحب خانه هشدار می دهند.یعنی اینکه آنها طالبان را بجای سرکوب تشویق می کنند وازاین طرفی به ما هم هشدارمی دهند که مواظب تان باشید.

سناریوهای محتمل با آزادی ملابرادر

سناریوهای محتمل با آزادی ملابرادر

ملاغنی برادرامروزآزاد می شود،مطلبی که امروزمقامات پاکستانی آن را اعلام کرده اند.آنها بصورت کلی دلایل اقدام شان را تسریع پروسه صلح درافغانستان دانسته اند.البته این اقدام یکی ازجدی ترین خواسته های حکومت افغانستان می باشد.آزادی ملاغنی برادروهمراهان شان برای افغانستان ازاین نقطه نظراهمیت دارد که ملاغنی برادر، مرد شماره دو درگروه طالبان،طرف گفتگو با حکومت افغانستان بوده است.وی مذاکراتش را ازسال 2009 با مامورین افغانستان بصورت محرمانه آغازکرد.و در بهار سال 2010 ملاغنی برادروهمراهان وی، توسط استخبارات پاکستان دربندرکراچی دستگیرمی شوند ازآن زمان وی تاحالا درزندان پاکستان می باشد.رییس جمهورکرزی بارها درگفتگوی شان با مقامات پاکستان روی آزادی ملابرادروهمراه هان شان، تاکید کرد وخواستاررهایی وی اززندان گردید.

درآخرین سفررییس جمهوکرزی این مساله ازسوی پاکستان اعلام گردید که آنها می خواهند ملابرادر را بخاطرپروسه صلح اززندان آزاد نمایند.امروزمقامات پاکستانی گفته اند که ملابرادراززندان آزاد می شود هدف ازاین اقدام یکی تسریع گفتگوهای صلح دانسته شده ودیگری هم حسن نیت درمناسبات کابل واسلام آباد درنظرگرفته شده. روابط دوکشوربی نهایت تیره تارگردیده ویکی ازعوامل تیره گی همین زندانی شدن ملاغنی برادر است ومساله سوم این است که مقامات حکومت نوازشریف خواست نشان دهند که سفروگفتگوهای رییس جمهور وصدراعظم پاکستان،بی فایده نبوده است.حال ازاین سه مساله: تسریع مذاکرات صلح،ایجاد مناسبات حسنه،ولبیک به خواسته های حکومت کابل ومثمرثمرنشان دادن  گفتگوهای کرزی ونوازشریف که بگذریم چند موضوع اساسی دیگر را مورد گفتگوقرارمی دهیم.

آیا ملا برادر وهمکارانش می توانند ممد صلح باشند؟

این پرسش همواره مطرح بوده که ملاغنی برادرچه نقشی را می تواند به پیش ببرد؟ برخی گفته اند که وی مرد شماره دو درتشکیلات طالبان است ومی تواند تاثیرات زیادی درشکل دهی صلح داشته باشد.مقامات افغانستان وشخص رییس جمهور به این باوراست که ملاغنی برادردرامرصلح صادق است ومی خواهد مساله طالبان وحکومت افغانستان را درچهارچوب صلح حل وفصل نماید غنی برادرنمی خواهد با جنگ خواست طالبان را به مردم افغانستان عملی نماید وی مرد صلح وصادق  درامرگفتگوهای صلح است برخی گفته که ازتباروریشه پوپل زی وازقبیله رییس جمهورکرزی هم است.حضوروحمایت ملاغنی برادروتیم ایشان می تواند صلح درافغانستان را تاحدی زیادی بثمربرساند.

اما گروهای تحلیلگر دیگر افغانستان این فکررا اصلا وابدا قبول ندارند آنها می گویند ملابرادرهرچه هم صادق ومهم درتشکیلات طالبان باشد ولی هرگزقادرنیست صلح را به افغانستان بازگرداند این مساله ازخود دلیل دارد زیرا جنگ افغانستان بدست طالبان نیست جنگ با ماهیت استخباراتی خود بصورت بیرحمانه ای درافغانستان سازماندهی ومهندسی شده ملابرادروحتی خود ملاعمردراین جنگ استخباراتی نقشی ندارد.ریشه جنگ وصلح ملابرادر وملاعمرنیست که با موافقت آنها صلح درافغانستان بدست آید.براساس این تحلیل که درست هم باید باشد،با آزادی ملاغنی برادر هیچ تحول تازه ای رخ نمی دهد وملابرادرهیچ معجزه ای هم نمی تواند.ریشه این فکردراین است که طالبان ابزاراراده استخباراتی وجنگ نیابتی درافغانستان می باشند دراین تحلیل طالبان،معلول ازیک علت است معلول تابع علت خود است.علت وعامل جنگ استخبارات می باشد وتازمانیکه مساله استخبارات وگفتگوهای سودمند بین کشورها وبخصوص افغانستان وپاکستان روی ندهد،صلح درافغانستان عملی نیست.

جالب است هفته گذشته آقای سرتاج عزیزگفت: ما درافغانستان مداخله نمی کنیم بشرط اینکه هند مداخله نکند وازگروهای مشخصی پشتیبانی نکند.خوب مساله هند می تواند همیشه دلیلی باشد برای مداخله همسایه هروقت اعتراضی صورت بگیرد براحتی می گوید، پس چرا هند مداخله می کند مساله صلح درافغانستان ازحد رهایی چند زندانی،خارج شده واین مساله ابعاد بسیارپیچیده ای استخباراتی دارد.رییس جمهوردرمراسم دومین سالگرد شهادت  استاد ربانی گفت: تلاشهای صلح حتما بجای می رسد.حرف آقای رییس جمهوراین است که صلح درافغانستان آمدنی است تلاشهای صلح بجای می رسد واستاد ربانی جانش را در راه صلح فداکرد.یکی ازدلایل اطمینان خاطر رییس جمهور، آزادی ملا غنی برادرباید باشد.البته رییس جمهورمی داند که ریشه صلح درجای دیگراست ولی تاکید وپافشاری ایشان دال است براینکه، آزادی وی کمک زیادی به صلح می کند.

اگرآزادی ملا غنی برادر را بعنوان گام مقدماتی درنظربگیریم.پاکستان تاحالا هرگزحاضرنبود که وی را آزاد نماید ولی اکنون حاضرشده که ملاغنی برادروهمراه هان شان را اززندان آزاد نماید.این مساله نشانه ودال بریک امری عمیق تر ازآن را می تواند بشارت دهد.ازادی وی می تواند دلیل برتغییردیدگاه دراسلام آباد باشد.دوحالت را می توان درمورد پاکستان دراین خصوص مطالعه کرد یکی اینکه هیچ تغییری دردید استخبارات پیش نیامده وملابرادر را به اصرارافغانستان آزاد می کند وبه این صورت منت شان را روی افغانستان می گذارد اما هیچ تحولی دربرنامه مهندسی شده درافغانستان را دنبال نمی کند جنگ کمان کان ادامه یافته وفشارها را به حکومت  افغانستان وارد می کند.صورت دوم قضیه می تواند خوشبینانه باشد که واقعا دردید پاکستان،تحول ایجاد شده آنها به این نتیجه رسیده که با جنگ درافغانستان هیچ چیزبجای نمی رسد بنابراین باید برای  صلح افغانستان بگونه ای فکر کرد که طالبان نقش اساسی درجریان صلح داشته باشد.آزادی برادرمی تواند مقدمه ونشانه تغییروتحول دردیدگاه پاکستان باشد.حال پرسش این است که چه سناریوی را درمورد استقرارصلح با آزادی ملابرادر، درنظر گرفته شده است.

سناریوهای احتمالی گفتگوهای صلح بخاطرمشارکت طالبان درقدرت:

شک نداشته باشیم که پاکستان ،ملاغنی برادررا تحویل افغانستان نمی دهد این مساله را مقامات ازپیش اعلام داشته حال این پرسش مطرح می شود که ملابرادرپس ازآزادی درکجا می شود سناریوی اول این است که ایشان را درپاکستان نگه می دارد وبه ملاغنی برادروظیفه داده می شود که طرف گفتگوهای صلح افغانستان با شورای عالی صلح باشد.امریکه که رییس جمهورکرزی درآخرین گفتگوی خود با مقامات پاکستان اعلام داشت که شورای عالی صلح یگانه مرجع مذاکرات صلح درافغانستان است وطالبان با این شورا وارد گفتگوهای صلح شود. ملاغنی برادرازسوی طالبان متکفل جریان صلح می شود وازسوی حکومت افغانستان شورا ی عالی صلح این وظیفه را به پیش می برد.

صورت دوم ازقضیه این است که پاکستان ملاغنی برادر را به عربستان می فرستد این مساله دو دلیل می تواند داشته باشد یکی مناسبات وروابط خوب حکومت نوازشریف با حکومت عربستان سعودی است وی دربدترین روزهای زندگی خود که ازسوی نظامیان گریخت به عربستان سعودی پناه برد حکومت شریف مناسبات خوبی با حکومت عربستان سعودی دارد ومی شود ملاغنی برادر را تحویل آن کشورداد ازسوی افغانستان هم به دلیل اینکه با نمایندگی قطر،رابطه خوبی نداشت ازحضورملاغنی برادردرعربستان سعودی استقبال خواهد  کرد وحتی ممکن است همان دفتریکه درقطربرای طالبان گشوده شد را به ملاغنی برادردرعربستان تحویل دهد.

 ملاغنی برادردفترنمایندگی طالبان را درعربستان سعودی به پیش ببرد دفترطالبا به ریاست ملاغنی برادرمورد رضایت وطبع حکومت افغانستان می باشد وبدون تردید ازچنین پروژه ای استقبال خواهد کرد.سناریوی سوم هم این است که ملاغنی برادررا درانقره بفرستد ونمایندگی طالبان درکشورترکیه گشوده شود البته گزینه ترکیه وعربستان هردو مطرح شده ولی احتمالا گزینه عربستان قوی تر ازترکیه وحتی خود پاکستان باید باشد.حال فرض را براین می گذاریم که ملاغنی برادر آزاد شد درپاکستان،ترکیه ویا عربستان مستقرگردید دراین صورت چه سناریوهای احتمالی می تواند متصورباشد.

آیا احتمال ابطال انتخابات ویا تعویق آن به دلیل مشارکت طالبان متصوراست؟:

امروزصاحب نظری می گفت: احتمالا با آزاد شدن ملاغنی برادر، فازتازه ای درتحولات افغانستان پیش آید وآن مساله این می تواند باشد که ملابرادر مرد شماره دو طالبان آزاد گردید حال درگفتگوها باوی یا طالبان را متقاعد می کند که درانتخابات افغانستان شرکت می کنند ملاغنی برادردرگفتگوهای شان با افغانستان،اعلام می کند که وارد فازانتخابات می شود.البته این مساله خیلی بعید است که طالبان درانتخابات شرکت نماید حتی حزب اسلامی که زمانی قبول داشت که درانتخابات شرکت می کند ولی می بینیم که انتخابات را رد وفرمانهای قتل عام شان را گاهگاهی صادرمی کند.اما این سناریو بگفته این صاحب نظر،خیلی قوت می گیرد که با آزادی ملاغنی برادر هم پاکستان وهم خود افغانستان وحتی غرب وآمریکا،این ایده را مطرح نمایند که طالبان می خواهند صلح نمایند وبرای مشارکت طالبان دریک ساختارسیاسی،تشکیل یک اداره انتقالی لازم  است.طالبان درانتخابات شرکت نمی کنند ولی در اداره انتقالی می کنند.

بنابراین آزادی ملاغنی برادرواستقرارایشان درهرجای که باشد این احتمال را همراه خواهد  داشت که طالبان وارد گفتگوهای سازنده صلح شده وپاکستان حامی آن می شود غرب وآمریکا خیلی مایل اند که مساله طالبان باحکومت افغانستان ،حل شود دراین فرض انتخابات باید به تاخیربافتد وگفتگوها با طالبان برای رسیدن به یک توافق شروع شود. یک مقام حکومتی  که نمی خواهد ازوی نامی گرفته شود می گفت: برای رسیدن به صلح، گفتگو با طالبان درچهارچوب یک اداره موقت کاری خوبی است ولی بشرط اینکه طالبان واقعا بیاید وبعد انتخابات برگزارشود اما اینکه طالبان نیایند انتخابات به تاخیرانداخته شود دراین صورت اصلا کاری درستی نیست.

 حرف این مقام حکومتی یک ماه پیش بود درآن زمان مساله آزادی ملا برادرمطرح نبود ولی حالا که ملابرادرامروزقراراست آزاد شود بصورت قطع این سناریو مطرح می شود.ولی بهرصورت اینکه انتخابات را فدایی گفتگوهای صلح با ملا برادرنماییم اصلا کاری درستی نباید باشد. انتخابات یک اصل ویک ارزش ملی است وبه هیچ وجهی نباید به تاخیرانداخته شود.گفتگوهای صلح باطالبان به رهبری ملاغنی برادرهم نباید اخلالی درانتخابات ایجاد نماید.بهم زدن انتخابات وابطال آن کاری بسیارسخت وخطرناکی باید باشد انتخابات باید درزمان وموقعش برگذارشود و به هیچ قیمتی  نباید دچارمشکل وچالش شود.

سه ،چهارخبری که باید گفته شود

سه ،چهارخبری که باید گفته شود

اولین خبرهمین است که رییس جمهورجوانان کشوررا جمع کرده وبا آنها درموضوعات مختلف ازجمله دردوحوزه انتخابات وموافقتنامه ای امنیتی،حرف زدن ظاهرا خبرهای رییس جمهورخیلی زیاد ووقت برای ادامه صحبت نماند قراراین شد که رییس جمهوردرهفته آینده بازهم همین نشست را با جوانان کشورش برگذارنماید.مسوول برگذاری هم ظاهرا باید آقای خرم رییس دفترمقام ریاست جمهوری باشد.امروزطلوع ازمن خواسته بود که درمورد اظهارات رییس جمهورکرزی گفتگوی داشته باشم،رفتم وگفتگو طلوعی خود را داشتم وبرگشتم.درخبراول رییس جمهورتاکید داشت که انتخابات باید برگذارشود زیرا بود انتخابات بهترازنبود انتخابات است.خبردوم هم همان گونه که اشاره کردم مساله موافقتنامه  امنیتی است که بازهم امضا شدنش بهترازنشدنش باید باشد.

ازصحبتهای رییس جمهوراین گونه استنباط می شد که موافقتنامه امنیتی با آمریکا دراصل مورد قبول ایشان می باشد.خبردوم را آقای کرزی رد نمی کند واین سند مورد تایید ایشان می باشد منتها حاشیه های به آن بسته که متن سند را کمی سنگین ساخته است.درمورد  انتخابات که ما ازآن بعنوان خبراول که هست، نام گرفته ایم بازهم رییس جمهورخیلی شفاف گپ زده وخیلی ازشایبه ها وتلاشها را درمورد نفی وابطال انتخابات،برطرف ساخت انتخابات هم ازنظررییس جمهور، شدنی است وهیچ بدیلی برای آن نباید درنظرگرفت دراین نوشته سعی می کنم این چند خبررا مورد گفتگو باشما قراردهیم.

خبراول:

همانگونه که اشاره کردم ،انتخابات واقعا خبراول مردم افغانستان است.درحال حاضرچند مساله درمورد انتخابات روشن است وچند مساله تاریک هم وجود دارد اولین مساله که حد اقل درسیاست تبلیغاتی حکومت روشن شده، مساله برگزاری انتخابات است.این مساله دراین آواخر تاحدی زیادی ازسوی حکومت به  آن پرداخته شده که انتخابات برگزارمی شود.قوانین برای  انتخابات توشیح شده هردوکمیسیون سمع شکایات وانتخابات دانه هایش چیده شد.این همه نیرو وامکانات بسیج شده که انتخابات را برگذارنمایند.آقای یان کوبیش نماینده ملل متحد هم بارها گفته است که انتخابات افغانستان بدیل قابل بحثی ندارد یعنی اینکه درباره بدیل نباید فکرشود.رییس جمهورهم دیروزدرجمع جوانان بارها روی این مساله تاکید کرد که انتخابات برگذارمی شود.وپیش ازآن هم آقای فهیم درمراسم هفته شهید اعلام داشت که انتخابات هیچ گزینه ای ندارد وی تاکید کرد که من خود شخصا با تمام قوای برای برگزارای انتخابات می استم انتخابات باید برگزارشود مارشال برگذاری انتخابات را اجتناب ناپذیراعلام داشت.

استادخلیلی هم درمراسم معارفه مقامات حکومتی درمجلس نمایندگان نیزتاکید داشت که انتخابات برگذارمی شود وهیچ گزینه دیگری درکارنیست.رییس جمهورهم با صراحت اعلام داشت که دستهای من بسته است وانتخابات برگزارمی شود وما هیچ گونه دخالتی درانتخابات نداریم یعنی اینکه کاری به انتخابات تان نداریم اما امنیت انتخابات را می گیریم اینها مضمون سخنان رییس جمهورکرزی درنشست جوانان کشوربود.سخنان رییس جمهور،بدون تردید برگذاری انتخابات وضریب برگذاری آنرا خیلی بالا برده وحالا کسی تردید ندارد که حکومت رییس جمهورکرزی نمی خواهد انتخابات سال93 برگزارشود.

خبردوم:

خبردوم هم به یک نحوی برمی گردد به مساله انتخابات اما گزینه های غیرانتخاباتی وضد قانونی است تمدید ریاست جمهوری ، آقای کرزی،ویا تشکیل اداره انتقالی،دوگزینه ضد انتخاباتی است که مطرح شده.والی قندهارآقای ویسا چها رماه پیش ازاین این مساله را مطرح کرد که برگذاری انتخابات به دلیل امنیت غیرممکن است وقتی که امنیت نباشد چه گونه انتخابات برگذارمی شود جناب والی تاکید دارد که امنیت نیست پس انتخابات درست نیست وی می گوید: انتخابات برای وقت مناسب باید به تعویق به افتد.این موضع گیری والی سبب گردید که گردهماییهای درقندهارانجام شود وتاکید نماید که انتخابات به تاخیرانداخته شود این جماعتها پافشاری دارند که ریاست جمهوری افغانستان برای مدتی تمدید شود.درکابل هم ملا تره خیل دریک گردهمایی اعلام داشت که انتخابات نباید برگذارشود زیرا که امنیت نیست ریاست جمهوری حامد کرزی تا سال2018 تمدید گردد.

 این خواست ازسوی همکاران ملا تره خیل درپارلمان مورد نقد بیرحمانه ای قرارگرفت همکاران پارلمانی تره خیل اعلام داشتند که خواست ملا برخلاف قانون اساسی ودرخواست فراقانونی وضد قانونی است که نباید،تکرارشود.گزینه "اداره انتقالی" هم درکنار بحث تمدید ریاست جمهوری آقای کرزی ،مطرح شده درآمریکا آقای عبد الستارسیرت وهمکاران شان روی گزینه اداره انتقالی کارمی کنند.طالبان حزب اسلامی حکمتیار روی اداره انتقالی باید نظرمثبت داشته باشد ازطالبان که چیزی نشنیده ایم واما کادرها ونمایندگان حزب اسلامی حکمیتار،بارها روی گزینه انتقالی تاکید کرده بهرصورت کشورهای هم هستند که بصورت غیررسمی وبا کنایه واشاره اداره انتقالی را مطرح می کنند.

هدف این است که به یک نحوی باید گروهای مثل حزب اسلامی که اشتهای جنگی بدی ندارد وگاهی فرمان قتل عام شان بگوش می رسد،باید به یک ترتیبی حل گردد.یگانه راه حل این است که اداره انتقالی جورشود زیرا طالبان وحزب اسلامی حکمتیار درانتخابات شرکت نمی کنند طرف داران اداره انتقالی استدلال شان این است که برای  خاموش کردن جنگ باید درفکرایده اداره انتقالی شد.برخی گفته شده که رهبری اداره بدست کی باید باشد،مساله ای که غیرقابل حل باقی مانده است.دوگزینه ضد انتخاباتی وفراقانونی "تمدید قدرت واداره موقت" یک امرخیالی وذهنی نیست.خبرهای است که می شنویم وبه همین دلیل به آن اشاره داشتیم.

خبرسوم :

خبرسوم که رییس جمهوربه آن اشاره داشت مساله موافقتنامه امنیتی است.این خبردرگفتگوی رییس جمهوربا جوانان بصورت جدی عنوان شد.ایشان گفت: آمریکاییها خیلی عجله دارند که موافقت نامه امنیتی امضا شود اما ما، هیچ عجله ای نداریم.رییس جمهورمی گفت: آنها حتی ماه های حوت ، حمل را برای امضای سند درنظرگرفته بود ولی ما قبول نکردیم وحالا هیچ عجله ای برای امضای موافقتنامه امنیتی نداریم.رییس جمهوردلایلی شتاب آمریکارا برای موافقتنامه امنیتی مطرح نکرد اما بعنوان یک موضوع خبری ، روی آن تاکید داشت که ما هیچ عجله ای نداریم وآمریکا بسیارعجله دارد.رییس جمهوربرای بیان دیدگاه شان گفت: ما این سند را امضا می کنیم اما خواسته های امنیتی ومالی واحترام متقابل را داریم که باید آمریکا این خواسته ها را قبول نماید.

منظورازمطالبات امنیتی درگذشته این گونه شرح داده شد که اگرپاکستان بخاک ما تجاوزنماید درآن صورت آمریکا باید ازافغانستان حمایت نماید.امریکه قبولاندن آن برای آمریکا خیلی سخت است زیرا پاکستان به همان اندازه که افغانستان برای آمریکا اهمیت داشته باشد،بمراتب برای آمریکا با اهمیت تر،تعریف شده پاکستان یک کشوراتمی وقدرت مند ومتحد غرب وآمریکا است حال چگونه درمناقشه نظامی ازآمریکا خواسته شود که درجانب افغانستان باستد وان را امضا کند.آمریکا اولا امضا نمی کند ودرثانی این کار را نمی کند.رییس جمهوردرجنگ فرضی امریکا وپاکستان وقتی که اعلام می کند که درکنارپاکستان استاده می شود وعلیه آمریکا می جنگد حال چگونه ازآمریکا می خواهد که علیه پاکستان به نفع افغانستان وارد جنگ شود نمی دانیم این گونه مباحث درموافقتنامه چه قدرجدی وتا چه حد پایه داروجدی می تواند باشد.

درکناراین مساله رییس جمهورتاکید کرد که تضمینات مالی وتجهیزات نظامی برای ارتش افغانستان می خواهد این مساله منطقی است وغرب وناتو نگفته که این کاررا نمی کند نه آنها درآخرین نشست شان درشیگاگو توافق کردند که سالانه چهارمیلیارد ویک صد میلیون دالر برای ارتش ونیروهای امنیتی ونظامی آمریکا،هزینه می کنند ونیروهای شان پس ازسال2014 درافغانستا می مانند وبه نیروهای افغانستان،آموزش می دهند وآنها را مجهزمی کنند.تضمینات مالی هم داده شده واسناد آن درتوکیو امضا شد منتها برای گرفتن این کمکها حکومت داری خوب درافغانستان لازم است فساد درادارات نباشد.مساله "احترام متقابل" یک مساله تعریف ناشده است آمریکا وغرب با همین رویه که با افغانستان تعامل دارند درآینده هم قطعا با همین رویه رفتارخواهد کرد فکرنکنم بد ترازاین شود.این مقوله خیلی کلی وسربسته است ولی دراصل قبول شده می باشد درنظام بین الملل اصل احترام متقابل پذیرفته شده وکسی نمی تواند منکرآن شود.

رییس جمهوردرحوزه امورامنیتی با آمریکا وشروط موافقتنامه امنیتی روی این موضوعات تاکید داشت.حمایت ازافغانستان درجنگهای احتمالی،حمایت مالی،تجهیزنیروهای امنیتی، احترام متقابل ازعمده ترین شروطی بود که ایشان درگفتگو با جوانان مطرح کرد.برخی گفته اند اصل گپ وشرط اینها نیست بلکه مسایلی دیگری درپشت پرده وجود دارد که اصولا طرح آن مسایل ازگفتن درانظارعامه نیست.خبرهای چهارم وپنجمی هم وجود دارد که درتفسیرهای بعدی به آن اشاره خواهیم داشت.

سه ،چهارخبری که باید گفته شود

دلایل غیبت نامزدان دراولین روزهای ثبت نام

دلایل غیبت نامزدان دراولین روزهای ثبت نام

امروزمطابق قانون انتخابات ،ثبت نام رسمی نامزدان ریاست جمهوری سال 93 ونمایندگان شوراهای ولایتی،آغازگردید.هم اکنون دفاترکمیسیون مستقل انتخابات برای ثبت نام بازشده است.اما ازنامزدان ریاست جمهوری اصلا وابدا خبری نیست وچرا؟ این پرسشی است که پاسخ دادن به آن را زمان روشن می کند.مهلت یک ماهه ای درنظرگرفته شده است.نامزدان دوحوزه شوراهای ولایتی وریاست جمهوری تا یک ماه دیگروقت دارند که برای ثبت نام دردفاتر کمیسیون حاضرشوند وبا تکمیل کردن شروط نامزدی،خود شان را ثبت نام نمایند.دومشکل اساسی درپیش روی نامزدان باید باشد یکی تخنیکی ودیگری سیاسی.مشکل تخنیکی را به این صورت باید شرح داد.مطابق آیین نامه ها ولوایح کمیسیون هرنامزد باید صد هزارکارت موقع ثبت نام ارایه نماید.کاندید ریاست جمهوری صد هزارکارت درروز ثبت نام ازهواداران خود را باید داشته باشند.این مساله درذات خود کمی سخت است بخصوص اینکه هنوزبافت تکتهای انتخاباتی نامزدان به دلایلی مختلف عرضه نشده معلوم نیست کی برای  کی کارت جمع کند.

گذشته ازمسایل تخنیکی صدهزارکارت ازسراسرولایات که واقعا تهیه آن، بدون جعل تقلب،کاری سختی باید باشد.آگاهان امورانتخابات ازهم اکنون تردید کرده که گروها وافراد نامزد معلوم نیست که بتوانند کارتهای واقعی صد هزارنفر را تهیه نمایند.درگذشته که ده هزارکارت شرط ثبت نام بود،دیده شد که همان ده هزارکارت خالی ازغل وغش نبوده است.کاندیدی با داشتن ده هزارکارت ثبت نام کرد ولی وقتی که رای وی درانتخابات ریاست جمهوری خوانده شد،تنها این مظلوم دوهزاررای ازصندوقش بیرون آمد وقتیکه ازوی پرسیده شد،پس آن هشت هزارنفربقیه چه شد وی گفت: انها را بردند.ثبت نام بدون حضورنامزدان امروزآغازگردید پرسشی که باید پاسخ گفته شود این است که چرا امروزدفاترکمیسیون مستقل انتخابات خالی ازکاندیدان ریاست جمهورسال93 است؟ دراین نوشته سعی می شود که دلایلی وعواملی این غیبت را بررسی نماییم.

دلایلی غیبت نامزدان درچیست؟:

همان گونه که اشاره شد ،عواملی تخنیکی دراین غیبت بی تاثیرنبوده تهیه صد هزارکارت فرصت وانرژی می خواهد،درکناراین مساله دلایلی سیاسی بسیارمهم است.نامزدان که عمدتا درقالب اتحادیه ها داخل شده ومی شوند،هنوزنتوانسته بافت قابل اطمینانی را برای تصمیمات نهایی بوجود آورند.سردرگمی ریشه اش،بحران اعتماد باید باشد.دراین کشوربه دلیل اینکه حزب سیاسی فراگیروتعریف شده ای نداریم،که نامزد ازهمان اول ازنظرحزب روشن باشند.وقتیکه احزاب نیست درغیبت احزاب،افراد وایتلافهای ناپا یه دارتصمیم گیری می کنند.افراد وایتلافها بصورمقطعی بخاطرمنافع خود جمع شده وبرای منافع خود درانتخابات شرکت می کنند،افراد سخت نگران این مساله هستند که مبادا تکت های که بسته می شود آنها رادروسط راه تنها بگذارند ورفیق نیمه راه شوند. این حرف برخواسته ازیک ذهنیت نیست بلکه واقعیت تجربه شده درجامعه سیاسی افغانی بوده است.

درانتخابات88 گل آقای شیرزوی کاندید ریاست جمهوری بود وی صحبت مفصلی دراین خصوص با حزب ما هم داشت دریک نشست من هم بودم این گونه نشان می داد که تصمیم قاطعی برای انتخابات دارد وی می گفت: رییس جمهوراوباما وی را دیده وبا اقاربش، رابطه دوستی داشته آقای گل آغا نشان می داد که کاندید وبرنده هم است اری کسی که رفیقش رییس جمهورمحبوب آمریکا درسال88 باشد دیگرکسی درمورد موفقیت وی تردید نمی توانیست داشته باشد.سه روزبعد دیدیم گل آغا ازکابل رفت به جلال آباد دریک کنفرانس خبری اعلام داشت که به نفع رییس جمهورکرزی کناررفته است.درهمان لحظه یکی ازدوستان آقای انوری یک روزپیش ازآن معاونت را به ایشان تبریک گفته بود،با اعلام انصراف گل آغا با آقای انوری تماس گرفته شد ایشان گفت: گل آغا اصلا وابدا ما را درجریان انصراف خود نگذاشته است. درموارد دیگرهم تکتهای بسته شده بهم خورد افراد درروزهای نزدیک به پایان ثبت نام،به نفع دیگری کناررفتند حتی دراین معاملات شان دوستان شان را مطلع هم نکردند.

این واقعیت جامعه سیاسی ما است بحران اعتماد وجود دارد کسی نمی تواند ازهمان آغازبازی،کارهایش را با اطمینان شروع نماید.گفتگوها بسیارزیاد جدی وفشرده است من دیروزفیس بوک صفحه استاد محقق که دراین روزها خیلی خبرسازشده،مراجعه کردم یک روز پیش از شروع ثبت نام ،ملاقات های پشت سرهم با چهره های سیاسی کشورداشته است ولی این ملاقاتها به معنی شروع بازی نیست همه تا دقیقه نود، سیاست صبروانتظار را درپیش گرفته ودرهمان دقایق پایانی که وقت اضافی هم ندارد،تصمیم شان را اعلا م می کنند وتکتها بسته می شود.دیروزکسی به من می گفت بی اعتمادی درحدی سایه افگنده که درهمان ساعات پیش ازثبت نام ممکن تکت ازهم بی پاشد این مساله درمورد خود ما درانتخابات 88 تجربه شد ما با متحد خود می رفتیم که ازکاندیداتوری داکترعبدالله حمایت نماییم وبرای ثبت نام آماده گی گرفته بودیم ولی درمسیرراه رفتن به سوی دفترکمیسیون مستقل انتخابات،تکت مورد نظرما شکسته شد ونتوانستیم برای ثبت برویم وازنیمه راه برگشتیم.

شک نداشته باشیم که بحران بی اعتباری واقعا درنخبگان سیاست افغانستان،یکی ازچالش برانگیزترین بحرانهای جامعه ما است.این مساله ازخود دلیل دارد که مهم ترین آن عامل فرد گرایی واندیوالیزم است.تقدم وترجیح فرد ومنافع فرد برتشکل وجمع،سبب این ویران گری وتشتت سیاسی شده است.این مساله درهیچ جامعه ای که احزاب نقش اساسی دارد پیش نمی یاید درامریکا یگانه مساله ای ساده همین است که با طی مراحل مناقشات وجدالهای درونی دوحزب جمهوری خواه ودموکرات،نامزد ریاست جمهوری با تکت که ساخته بدون کدام تشویش می رود ثبت نام می کنند.ممکن است ازخیلی چیزها نگران باشد ازپیروزی ازشکست حرف بزند اما اینکه تکت که ساخته سقوط ومعامله کند را دیگربحث نمی کند.حزب درانتخابات شرکت می کند وکاندیدش برای ثبت نام با اطمینان خاطرمی رود وثبت نام می کند ولی درافغانستان امروزخالی ترین دفتر،کمیسیون مستقل انتخابات برای ثبت نام کاندیدان ریاست جمهوری است.

عامل ثبات سیاسی وشرکت مطمین درپروسه های ملی، تقویت احزاب سیاسی است:

 درافغانستان ،احزاب سیاسی را بی اعتبار وبی پایگاه کرده ایم حال درآتش بی اعتباری آن می سوزیم.ما درعصرمدرن زندگی می کنیم ولی مدیریت سیاسی درجامعه ما صورت ما قبل مدرن را دارد.رییس جمهورما،مدرن ترین آدم است اما درعمل رییس جمهورکرزی کم ترین بها را به مدیریت مدرن داده است .دوره حکومت چهارده ساله ایشان ،یکی ازپربارترین دوره های "لویه جرگه ها" بود.این همه لویه جرگه را افغانستان دردوره حکومت های پیشین نداشته است اما دردموکراسی نوین وحکومت رییس کرزی، داشته ایم.نتیجه قابل درک مدیریت سنتی وعنعنوی،تضعیف احزاب سیاسی است.این درست که درافغانستان منع فعالیت گروه وحزب وجود ندارد درقانون اساسی هم برای احزاب جایگاهی درنظرگرفته شده است.اما سیاست حکومت،ضدحزبی است اصلا حکومت رییس جمهورحزبیها را هم، تبدیل به آنتی تزاحزاب ساخته است.

ما ازخود گپ می زنیم درپارلمان افغانستان درانتخابات گذشته ما چه قدرهزینه کردیم وموسسه ان.دی.آی که تحقیقی درمورد نمایندگان احزاب درپارلما کرده بود می گفت:حزب وحدت مردم افغانستان شانزده نمایند دارد ودرجه سوم را درپارلمان دارد این موسسه درست گفته بود ولی حالا ازشانزده نفرما، شاید شش نفرمتعهد حزبی درپارلمان داشته باشیم بقیه حزبیهای ما همه ضد حزبی شده اند.این مورد را همه احزاب دارد دلیل مساله برمی گردد به سیاست نظام.حکومت ما سیاست اعمالی نه تبلیغاتی ضد احزاب را درپیش گرفته واهمیتی به احزاب سیاسی ونها دهای قانونی نمی دهد به همین دلیل است که هم احزاب رشد نایافته داریم وهم نهادهای قانونی تضعیف شده. این حرف بارها ازسوی نهادهای مدنی ومردم افغانستان به رییس جمهورکرزی رسانده شده که با داشتن پارلمان، تشکیل لویه جرگه درمسایل چون موافقتنامه های استراتژیک چی معنی دارد ویا درمورد صلح بجای مراجعه ،چرا لویه جرگه های حکومتی ،تشکیل می شود ودرآنجا فیصله های عریض وطویل 76 ماده ای را درمورد همه مسایل ازجمله مصالحه صادر می کند.این مساله درذات خود تاثیرات منفی دارد نهادهای قانونی را سست می کند.

قوانین انتخابات که حالا امروزاولین روزثبت نام افراد است را نگاه کنیم این قوانین تماما به ضرراحزاب سیاسی کشورساخته شده است وحزب سیاسی با این قوانین نمی تواند نقش اساسی را درانتخابات داشته باشد بالای پنجاه درصد رای احزاب می سوزد.با این وضع جامعه سیاسی ما دچارمشکل شده کسی با کسی براساس اصول حزبی به تفاهم نمی رسد بجای اصول ،منافع اصالت پیدا می کند حال افراد بخاطرمنافع خود می خواهد درانتخابات شرکت نمایند همین منافع غیراصولی افراد سبب شده که کم ترافراد با هم اعتماد داشته باشند زیرا هرجا منافع شخصی شان فربه ترشود ،به همانجا کشیده می شود وبراحتی دوستان خود را درنیمه راه ،رها می کند.زیرا تکت برمبنای منافع غیرحزبی وتشکیلاتی ساخته شده.

 کجا درافغانستان،پروسه های مهم با قدرت احزاب هدایت شده احزاب وحق آنها را ازش گرفته است.حال این نخبگان است که درفضای بی اعتمادی با هم گفتگو می کنند وبا مهارت هم بحث می کنند اما هرگزبا هم نمی توانند اعتماد داشته باشند.نخبگان سیاسی درجامعه ما بخاطراحزاب سیاسی شان دورهم جمع نشده انتخابات است وثبت نام شروع شده،نامزد است احتیاج به بانک رای دارد باهم گفتگو می کنند اگرمنافع شان تامین شد خوب با هم یکجا ظاهرمی شوند واگرنشد درجای دیگری منافع بشتری وجود داشت،دوستانش را ترک می گویند.این واقعیت جامعه سیاسی غیرحزبی افراد ونخبگان سیاسی هستند.تجمع براساس اصول وقواعد حزبی وتشکیلاتی ومنافع حزبی نیست ایتلافها بخاطرکسب امتیازومنافع بهتروبشترساخته شده این منافع تعریف مشخصی ومحدودی ندارد وخیلی سریع، سیلان پیدا می کند.نامزدی با یک گوسفند وحضوریک کودک ازانتخابات ریاست جمهوری صرف نظروتکتش را به زباله دان می اندازد، بدون اینکه حتی دوستانش را خبرکرده باشد.غیبت امروزنامزدان بخاطرثبت نام این دلایل را دارد واین واقعیت جامعه سیاسی ماست.نخبگان سیاست، احزاب قوی ندارند بجای اصول مرامی حزبی،بخاطرمنافع شان تکت می سازند پاره می کنند ویا هم تا به آخرادامه می دهند .همین.