نشانه های ازپیشرفت درمناسبات اسلام آباد وواشنگتن
نشانه های ازپیشرفت درمناسبات اسلام آباد وواشنگتن
امروز درخبرها آمده بود که نشست سه جانبه ای جنرالان آمریکایی ،پاکستانی مقامات افغانستان درمورد مسایل مربوط به اوضاع افغانستان ،دایر میشود.این اجلاس ازاهمیت فراوان برای همه ای طرفها برخورداراست .گره کور درمناسبات پاکستان واسلام آباد بخاطر درگیری سلاله وتعرض به خط دیورند وکشته شدن 24 سرباز پاکستانی درماه نوامبر،باهمین نشستها امکان بازشد نش است.راه های تدارکاتی بیش ازدوماه است که بسته است واین مساله بلحاظ حیثیتی برای ناتو بسیارتلخ است.
درمذاکرات قطرگفته می شود که سید یوسف رضا گیلانی خانم حنا ربانی کهر وهمراهان شان با دست آورد ی برگشته اند.هیئت پاکستان به ریاست صدراعظم ،موضوعات گفتگوهای دوجانبه را دردوحه این گونه اعلام کرده بود که روابط درعرصه های انرژی،تجارت ، موضوع کارگران پاکستانی درقطر،توسعه می یابد اما مساله اصلی درواقع گفتگوهای صلح افغانستان را تشکیل می داد. مقامات قطراز گیلانی دعوت کردند .مذاکرات صلح برای شیخ حمد بن جاسم آل ثانی ، تبدیل به مساله ای حیثیتی شده ونمی خواهد گفتگوهای قطر به بن بست کشیده شود پاکستان عامل اصلی این بن بست می تواند باشد زیرا افغانستان نسبت به گفتگوهای قطر نظر منفی دارد وپاکستان ازموضع افغانستان حمایت کرده این مساله را خانم کهردرکابل ودراسلام آباد وامروز درمسکو اعلام کرد که درگفتگوهای صلح ازحکومت افغانستان پشتیبانی می کند.
احتمالا سید یوسف رضا گیلانی دربرابرامتیازات که قطر درعرصه های مختلف برای پاکستان داده باشد وگیلانی را متقاعد ساخته که صلح قطر خراب نشود وازیک موضع ویک آدرس با طالبان گفتگو صورت بگیرد.ریاض وترکیه دومحلی دیگری بود که دربرابر وموازی با قطر مطرح شد.این مساله باعث نگرانی شدید شیوخ قطر وخانواده آل ثانی گردید وازصدراعظم پاکستان پیش ازاعزام هیئت به کابل ،دعوت کرد .نقش پاکستان درمدیریت وسازماندهی طالبان انکارناپذیر است .
شایعات زیادی وجود دارد که استخبارات پاکستان شورای کویته را به دوشاخه تقسیم کرده بخشی را برای مذاکره با غرب وعرب وادارکرده وبرخی دیگر را دربرابرآن برای یک صلح موازی در ریاض وترکیه درنظر گرفته است .طیب آغا ،شهاب الدین دلاور، شیرمحمد عباس استانکزی ، برای گفتگوهای قطر وجان آغا معتصم وتیم همراه وی را برای گفتگوهای ریاض وترکیه ،موظف ساخته باشدُ.
درسفر قطر ممکن است گیلانی را متقاعد ساخته باشد که ازطرح وپروژه ای مشترک غرب وعرب حمایت شود وموضوع متشتت وپراکنده نشود.البته باب گفتگوها درمورد بازشدن راه اکمالاتی ونشست سه جانبه ای افغانستان ناتو وپاکستان ممد مذاکرات صلح قطر است اگر مذاکرات درمورد بن بست اکمالات ناتو، ثمربخش واقع شود دراین صورت ما درهفته های نزدیک شاهد نرمال شدن مسایل خواهیم بود ودراین فرض یگانه محل گفتگوها وآدرس واحد، قطر است.
نکته ای حایز اهمیت این است که درداخل پاکستان نیز فشارهای زیادی وجود دارد که مذاکرات صلح بجای برسد شایعاتی به نشر رسیده که قاضی حسین احمد ،مولانا فضل الله ، مولانا سمیع الحق احزاب سیاسی اپوزیسیون مثل تحریک انصاف عمران خان ، توصیه کرده که طالبان افغانستان باید وارد گفتگوهای سازنده با حکومت حامد کرزی واحزاب مخالف دولت افغانستان شود.مقامات مذهبی وسیاسی پاکستان این نگرانی را نیز بیان کرده که غربیها ازافغانستان درسال 2014 خارج می شود پیش ازآن اگر مساله گفتگوها بجای نرسد ممکن است جنگهای خونین داخلی دربین اقوام افغانستان راه انداخته شود رهبران مذهبی واحزاب اپوزیسیون به این مساله اشاره داشته وازطالبان خواسته شده که هم با دولت افغانستان وهم با احزاب سیاسی مخالف حکومت افغانستان وارد مذاکرات سازنده شود.
گفته می شود که طالبان را رهبران سیاسی ومذهبی پاکستان، متقاعد ساخته که کمیسیونی را برای گفتگو با احزاب سیاسی درافغانستان ،موظف نماید که مسایل صلح را پی گیری کند.رهبران مذهبی وسیاسی پاکستان ازدومساله نگران هستند.جنرال مشرف بارها به این مساله اشاره داشته که خروج نیروهای بین المللی ازافغانستان ،مبداء خون ریزیهای شدید وجنگ های داخلی می شود.وی بارها مخالفت خودرا با خروج نیروهای بین المللی ازافغانستان اعلام کرده است.
عمران خان ورهبران احزاب مذهبی پاکستان هم ازآمریکا ناراحت هستند وهم ازسازمان استخبارا خود پاکستان رهبران مخالف حکومت پاکستان بخصوص رهبران مذهبی آن کشوربه شدت به سازمان استخبارات کشور تاخته است بدبختی ومصیبت پاکستان، ذلت آن کشور را دربرابر غرب ناشی ازسیاست های غلط آی.اس.آی می داند.توصیه وتشویق رهبران مذهبی پاکستان برای طالبان این است که وارد مذاکرات با حکومت واحزاب مخالف درافغانستان شوند تا ازیک جنگ قومی ونزاع های داخلی جلوگیری شود.
استخبارات پاکستان مورد سوء ظن مقامات مذهبی پاکستان است ورهبران سیاسی نیز به آنها بد گمان هستند.آنها معتقد ا ند که آی اس.آی هم افغانستان را خراب کرد وده سال جنگ درافغانستان هیچ دست آوردی برای پاکستان نداشته است .استخبارات پاکستان را نیزبه تباهی کشاند ودست آمریکا را درهمه امورپاکستان بازگذاشته است رهبران مذهبی وسیاسی مخالف دولت اسلام آباد حتی درعملیات که منجر به کشته شدن اسامه بن لادن درماه می 2010 گردید،همکاری استخبارات را درآن دخیل می دانند بخشهای ازاستخبارات با آمریکا همکاری داشته.آنها هرگزامیدی به مقامات امنیتی پاکستان درایجاد صلح ثبات درافغانستان ندارند وبه همین اساس است که به طالبان توصیه می کنند که صلح نماید.
اما حقیقت مساله این است که طالبان درزیرسلطه ای استخبارات قرارگرفته وامکان آزادی عمل برای آنها ناممکن است گزارش ناتو نشان می دهد که سازمان آی اس.آی اشراف وتسلط کامل به طالبان دارد نصیر الدین برادرسراج الدین حقانی همیشه با استخبارا ت درتماس است وخانه وی درکنارمجتمع مربوط به آی.اس.آی دراسلام آباد قراردارد.بدبینهای بسیارزیادی درمورد این سازمان وجود دارد.صلح درافغانستان بسیارمشکل به نظر می رسد.
دلیل آن تسلیم نشدن پاکستان است آنها به این نظر است که می تواند افغانستان را درتصرف درآورد.مذاکرات صلح ادامه می یابد آمریکا وقطرنسبت به آن بسیارجدی است.دراین میان متقاعد شدن پاکستان بسیارمهم است بدون رضایت این کشورصلح درافغانستان بجای نمی رسد.آمریکا،غرب، افغانستان به نقش پاکستان درادامه گفتگوها اعتراف دارند سفرگیلانی درقطرو موضع واحد اسلام آباد وکابل درمورد صلح.وازهمه مهم ترشروع مذاکرات سه جانبه افغانستان پاکستان وناتو درمورد افغانستان وبازشدن راه های اکمالاتی ناتو ازخاک پاکستان، می تواند نشانه های ازبهبود اوضاع درمورد افغانستان باشد .علایم بهبود مناسبات پاکستان وآمریکا، گفتگوهای قطر را تسریع بخشیده ونتایج ملموسی را درپی دارد.
