مذاکرات سه جانبه بخاطر ایجاد روزنه

مذاکرات سه جانبه بخاطر ایجاد روزنه

مذاکرات سه جانبه افغانستان،پاکستان،وامریکا برای شناسایی پنجره ای بسوی طالبان،آغازشد.مقامات سه کشوردراسلام آباد گرد هم آمدند تا این مساله را مورد بحث قراردهند که چه گونه می تواند کاریدورهای را برای وصل به طالبان پیدا کرد.این امرخیلی جدی گرفته  شده است وسه کشورمذاکراتی را درپاکستان به این مساله اختصاص داده که چه گونه می شود راه های را بسوی طالبان بازکرد.پاکستان تمامی مسیرهای طالبان را بطرف صلح وجهان بیرون ازخودش بسته است.درمواردیکه طالبان کانالهای ارتباطی رابازکرده وبا افغانستان وغرب وارد گفتگو شده،بشدت ازسوی استخبارات پاکستان برخورد صورت گرفته است.

گروپ مذاکره کننده ملاغنی برادررادرسال 2010 استخبارات پاکستان دستگیروبه زندان انداخت تصاویراین مرد نشان می دهد که وی سخت درمعرض عذاب وخشم ازسوی استخبارات قرارگرفته رفتارباملا برادربگونه ای یک خاین است.وی دستها یش با زنجیرذولانه قرون وسطایی قفل شده وچشمانش با پارچه نسبتا کثیف بسته شده.صورت ظاهری وی نشان می دهد که مورد شکنجه های روی حی زیادی قرارگرفته است.این گروپ ازسوی پاکستان به شدت وبیرحمی باید سرکوپ شده باشد. جرم ملابرادراین بود که بدون مشوره پاکستان،وارد مذاکره باافغانستان شده است.مورد دیگرتیم آغا معتصم است.وی نیز با رفتارخودسرانه وبدورازسیاست استخبارات وجدایی از سیطره ای ملاعمر،وارد مذاکره با حکومت افغانستان می شود گفته شده که رابط بین آغامعتصم وحکومت افغانستان کسی بنام سید اکبرآغا ازفرماندهان پیشین طالبان درکابل است.متعصم نیزبه دلیل اینکه کاریدورمجزا وخود سرانه با حکومت افغانستان ایجاد کرده ازسوی استخبارات پاکستان،مورد خشم قرارمی گیرد.وی نزدیک بود توسط طالبان به دستوراستخبارات کشته شود منتهی جان بسلامت بدربرد.

 معتصم درشفاخانه ای چهارصد بستردرمان وبه ترکیه درآواخرسال 2011 منتقل می شود. گروهی ازفرماندهان طالب به رهبری ملاسماعیل که 25 نفربود ند نیز به دلیل ارتباطات مشکوک با حکومت افغانستان ازسوی شورای کویته با پشتیبانی استخبارات به اشد مجازات محکوم می شوند خبرگزاریهای در درابتداء سال 2012 گزارش دادند که ملا اسماعیل با همراهان خود درکویته پاکستان تیرباران شدند.افغانستا به دلیل اینکه با پروژه قطردل خوشی نشان نمی داد،می خواست با کمک عربستان سعودی ویا ترکیه ،مذاکرات مستقل را ،راه بیاندازد.با بهبود مناسبات افغانستان با پروژه ای قطر،مساله ملامعتصم کم کم به فراموشی سپرده  شد وی درحال حاضردرترکیه است وگاهگاهی ازوی سخنانی درمورد صلح با طالبان  پخش می شود. معتصم مثل ملاغنی برادر بن بست جنگ افغانستان را قبول کرده وبا قاطعیت می گوید که :افغانستان راه حل نظامی ندارد.مساله افغانستان باید ازطریق مذاکره با حکومت افغانستان حل شود.

گروه سومیکه وارد مذاکرات صلح شد تیم طیب آغا منشی ملاعمر است این گروه را افغانستان شناسایی نکرده بود،تیم طیب آغا را قطریها وآلمانها پیداکرده بودند وآنها وی را با دونفردیگر، ازمقامات طالبان وصل به مذاکرات صلح با آمریکا دربرلین نمودند.مذاکرات عرب وغرب با تیم ملا طیب آغا ودلاور،هشت ماه دربرلین انجام شد وسرانجام درنیمه آخرسال 2011 این پروسه به قطرانتقال یافت.حکومت افغانستان نسبت به این مذاکرات اعتراض داشت ولی سرانجام افغانستان وقطردراین مورد به توافقات رسیدند وقرارشد که سفیرافغانستان آقای خالد ذکریا به قطربرگردد ونمایندگی  ای از قطر درکابل افتتاح شود.اما این مذاکرات ازسوی طالبان موقتا بسته شد. طالبان با مشوره استخبارات مذاکرات با آمریکا را وقت گذارانی اعلام کرد.طالبان عمده ترین خواسته هایش ازمذکرات قطر،رهای زندانیان بود.ملا خیرالله ،ملامحمد فضل فرمانده بیرحم طالبان،ملا نورالدین وثییق،باید دراین مذکرات ازسوی آمریکا اززندان گوانتوناما آزاد می گردید که این کار تاکنون صورت نگرفته است.

حال دریچه تازه ای گفتگوها بسوی طالبان می خواهد گشوده شود،مقامات سه کشورافغانستان ،آمریکا، وپاکستان دراسلام آباد گردهم آمده ومی خواهند راه های را بسوی طالبان شناسایی نمایند.آنها گفته اند که با آن دسته ازطالبان که حامی صلح است وبن بست جنگ را قبول کرده با ید کانالهای ارتباطی برقرارشود،تسهیلات برای آن دسته ازطالبان فراهم شود برای آنها ویزه داده شود وانها بتواند بدون کدام مشکلی به کشورها ی مورد نظربخاطرانجام گفتگوهای صلح سفرنماید کاریکه در ژاپن صورت گرفت مولوی دین محمد حنیف ازسوی طالبان به ژاپن رفت ودوروز مذاکرات مفصلی رابا استانک زی،رییس دارالانشاء شورای عالی صلح،وغیرت بهیرداماد حکمت یار،انجام داد.مذاکرات سه جانبه دراسلام آباد برای شناسایی این دسته ازطالبان می باشند.پاکستان گفته است که همکاری بسیارزیادی با پروسه صلح قطرداشته است آنها به رهبران طالبان اجازه داده که ازخاک پاکستان با تسهیلات ویزا و سفر،وارد قطر بخاطر مذاکرات صلح شوند.پاکستان دراین روزها علاقمندی زیادی برای صلح نشان می دهد.خانم ربانی کهروزیرخارجه پاکستان درآلمان گفت:صلح درافغانستان صلح درپاکستان است وی دریک کنفرانس خبری با همتای آلمانی خود آقای وستروله گفت:ما بخاطرجنگ درافغانستان چهل هزارنفرکشته وبیش ازصد ملیارد دالرخسارت دیده ایم.

 وزیرخارجه آلمان نیزگفته است که صلح افغانستان بدون همکاری پاکستان ممکن نیست وی نیزبه این حرف همیشه گی تاکید کرد که پاکستان جزء ازراه حل افغانستان است.شکی وجودندارد که پاکستان نقش مهمی درراه حل افغانستان دارد.ولی مناسبات دوکشورازهرزمانی روبه وخامت گراییده است.بحران مرز،مناسبات وقراردادهای سه کشورهند،افغانستان وایران،درایجاد همکاریهای تازه درروابط تجاری ازطریق بندر چاربهارایران، اموری است که پاکستان نسبت به آن حساسیت عملی نشان می دهد.تلاشهای افغانستان برای جلب منافع تجاری خود با دوکشورهند وایران ،ازاهمیت زیادی برخورداراست.پاکستان همیشه با استفاده ازموقعیت تجاری مهم بندر کراچی برای افغانستان مشکل ایجا کرده است.هند هم بخاطرنداشتن راه نمی تواند مبادلات تجارتی درستی با افغانستان داشته باشد.بندر چاربهارایران برای هرسه کشورازاهمیت زیادی برخوردارمی باشد.تنها کشوریکه خود را متضررمی بیند پاکستان است.کنفرانس سه جانبه دراسلام آباد به دلیل نیازمتقابل آمریکا وپاکستان بهم دیگر،برای افغانستان درکوتاه مدت شاید مفید باشد. اما دربلند مدت همه ابتکارات ازدست افغانستان خارج است.

زیرا پاکستان با سیاستهای تازه رفتاروکارش را آغازکرده است.دوکشورآمریکا وپاکستان ملاحضات هم دیگررا بخوبی دارند وهرگزنمی خواهند که سیاست زمان گیلانی را تکرارنمایند.آمریکا درآستانه بازگشت ازافغانستان ،خاک پاکستان را برای عبورلازم دارد به همین دلیل است که درکنگره آمریکا به شدت این بحث بالاگرفته است که آیا شبکه حقانی درلیست سیاه گرفته شود یانه مقامات کنگره تنها یک استدلال دارد که تحریم وتحت فشارقراردادن حقانی،ودرلیست سیاه گرفتنش باعث رنجش پاکستان می شود بنابراین باید ازاین کاراجتناب کرد وشبکه حقانی را درلیست سیاه نگرفت امکان دارد این مساله به همین دلیل که پاکستان آزرده نشود،بسختی به تصویب برسد.روزنه بسوی طالبان گشوده می شود واحتمالا گفتگوهای سه جانبه پیشرفتهای زیادی خواهد داشت اما فراموش نکنیم پاکستان نمی خواهد کاری نماید که افغانستان احساس راحتی داشته باشد زیرا پاکستان دراین بازی می خواهد تنها هوایی آمریکا را داشته باشد اما افغانستان برای شان مهم نیست.طرح پاکستان این است که به آمریکا وغرب نشان دهد که شبکه حقانی وطالبان هیچ خطری برای شان ندارد اینها گروها وشورشیان هستند که درافغانستان قدرت می خواهند.آمریکا ازسوی آنها تهدید نمی شود آمریکا مصون ازهرزمانی دیگراست.

پاکستان این ضمانتها را می تواند به آمریکا بدهد که افغانستان وپاکستان پناه گاه امنی برای شبکه القاعده دشمن شماره یک امریکا دیگرنیست.دیگراینکه طالبان هرگزحامی القاعده نمی تواند باشد.وسوم اینکه این گروه ها درافغانستان دنبال قدرت اند واخیراینکه طالبان وشبکه حقانی درچهارچوب افغانستان عمل می کنند وکاربه خارجیها ومنافع آمریکا ندارند.اینها موضوعات است که پاکستان آنها را با آمریکا درمیان گذاشته است حال با مذاکرات سه جانبه می خواهد روزنه های را بسوی طالبان وشبکه حقانی بگشاید.

پاکستان درد سرهای بزرگی برای افغانستان ایجاد خواهد کرد.افغانستان ناگزیراست که بخش عمده ای ازخواسته های پاکستان را قبول نماید.پاکستانی که روابط ومناسباتش را به بهترین صورت بهبود ببخشد وپولهای اعتماد را ترمیم نماید دیگردرفکرناراحتی افغانستان نیست.افغانستان که خود مناسباتش را باغرب متزلزل ساخته است دیگربرای پاکستان،جای نگرانی نمی تواند باشد پاکستان درصورت مشکل داشت که برطبل مخالفت با غرب وآمریکا می کوبید وسیاست های گیلانی را دنبال می کرد وافغانستان مناسباتش به شدت درحال توسعه بود،حال معادله برعکس شده است پاکستان درحال پیشروی وافغانستان درحال عقب نشینی است. روزنه ای گفتگو بسوی طالبان وشبکه حقانی ازسوی پاکستان بازمی شود. اما از این پنجره بسوی افغانستان،بادهای مسمومی پرتاب خواهد شد.