تقویم انتخابات

تقویم انتخابات

امروزکمیسیون مستقل انتخابات،تقویم انتخابات را درحضورنمایندگان احزاب سیاسی،نهادهای مدنی وبا شرکت مقامات نیروهای امنیتی،اعلام کرد16حمل سال 1993برابربا پنجم آپریل 2014 زمان برگزاری انتخابات افغانستان است ودراول جوزا سال1993 انتقال قدرت،صورت می گیرد.تقویم درقانون اساسی درج شده است.اعلام امروزکمیسیون،نشانه ازعزم برگزاری انتخابات درزمان وموقعش را نشان می داد.این مساله درذات خود که انتخابات بالاخره برگزارمی شود،امرمثبت وارزشمندی است.اعلام امروزبه همه شایعات که انتخابات درزمان وموقعش برگزارنمی شود،پایان داد.انتخابات سال 2014 درافغانستان برگزارمی شود.تقویم انتخابات انگیزهای مثبت و زیادی را ایجاد می کند.

احزاب سیاسی،نهاد های مدنی، می دانند که با انتخابات سال 2014 روبرو هستند.آنها هم ازاکنون،آماده گی برای شرکت درانتخابات،ودرمورد کاندید مورد نظر،وارد فازجدیدی ازگفتگوها می شوند.نیروهای امنیتی نیزبا روزتاریخی انتخابات،روبرو اند آنها ازهم اکنون باید همه امکانات وتسهیلات انتخابات را فراهم نمایند.غفلت درانجام وظایف،مسئولیتهای سنگینی برای شان درپی دارند.نیروهای بین المللی با اعلام تقویم انتخابات در5 آپریل 2014 با پدیده ودست آورد مشترک افغانستان وجامعه بین المللی،مواجه اند. بنابراین آنها هم باید به سهم خود برای برگزاری انتخابات شفاف وعادلانه،کارهای را انجام دهند.تقویم امروزدرواقع اعلام بسیج ملی وفراملی درامرانتخابات شمرده می شود واین مساله درنفس خود ارزشمند ومورد تایید است.اما چالشها ودشواریهای تقویم انتخابات درچیست؟ اولین دشواری اعلام تقویم امروز،شرایط اقلیمی برگزاری انتخابات است.16 حمل دربرخی ولایات مرکزی افغانستان مثل ولایت های غور،دایکندی،بامیان میدان وبهسود وقسمتهای ازولایت غزنی درمرکزافغانستان و ولایت بدخشان بصوت کل وبرخی نقاط کوهستانی درشمال کشور،با سرما وشرایط زمستانی،روبرو است برف وباران، بسته بودن راه های مواصلاتی به اضافه سرمای شدید،باعث محرومیت ازشرکت درانتخابات می شود.

16 حمل روزبرگزاری انتخابات است ولی پیش ازآن مبارزات انتخاباتی دراوج زمستان برابرمی شود امریکه بسیاردشواربرای کاندیداهای رقیب درمبارزه وکمپین انتخاباتی تمام می شود. محرومیت وضایع شدن حق مردم درانتخابات به دلیل شرایط اقلیمی یکی ازچالشهای عمده اعلام تقویم انتخابات امروزاست.ولی آگاهان سیاسی معتقد هستند علیرغم دشواریهای اقلیمی وامکان محرومیت عده ای به دلیل نامساعد بودن آب وهوا،اعلام تقویم وجدول زمانی انتخابات کاری شایسته است واقدام کمیسیون مستقل انتخابات مورد ستایش قرارگرفته است.آنها درکنارمثبت دانستن اعلام تقویم، استد لال دیگری نیز دارند که زمان انتخابات با حملات اندکی،امنیتی روبروخواهد بود زیراعملیات موسوم به عملیات بهاری طالبان،درآن زمان شروع نمی شود اما دربهارسال وتابستان،ممکن است برگزاری انتخابات با عملیات انتحاری وراه گیریهای بی شماری ،روبروشود.بهرحال اعلام تقویم امروزکاری درستی است ومورد حمایت وستایش همه قرارگرفته اند.اما موضوعاتی زیادی پیش رو است که باید به آنها پاسخ داده شود .اختلافات که بین حکومت واحزاب سیاسی وگروهای مدنی،درمورد قانون انتخابات نشده است.قانون تشکیل وصلاحیت کمیسیون مستقل انتخابات،ومساله نظارت بین المللی ازانتخابات،مساله کارتهای انتخاباتی ومساله گزینش پرسنل وموضوع اساسی،انتخاب ویا انتصاب کمیشنرها ورئسایی کمیسیون مستقل انتخابات وشکایات ودرنهایت بی طرفی نهادهای حکومتی درامربرگزاری انتخابات ،ازعمده ترین چالشهای جدی انتخابات سال2014 می باشد.

اختلافات شدیدی بین حکومت ونهادهای مدنی واحزاب سیاسی درموارد که برشمردیم،برطرف نشده است.اولین مساله قانون انتخابات است.درچهارانتخابات گذشته،براساس فرمان تقنینی انتخابات برگزارشد.انتخابات سال 2014 نمی تواند بدون قانون برگزارشود.درمورد قانون انتخابات ،طرحی جامعی ازسوی احزاب سیاسی ونهاد ناظردرانتخابات،فیفا به وزارت عدلیه پیشنهاد گردید اما وزارت عدلیه بخشهای مهم این قانون را خط کشیده است.قانون انتخابات براساس سیستم وطرح مختلط ساخته شده بود.دوقانون معروف وشناخته شده درامرانتخابات،یکی اس.ان.تی وی ودیگری پی آر است.سیستم رای واحد غیرقابل انتقال واکثریتی،مخالف شرکت گروهای سیاسی درانتخابات شناخته شده وحق احزاب به دلیل اکثریت ورای غیرقابل انتقال،ازبین می رود.سیستم پی ار،برای افراد مستقل،مفید نیست.فیفا با مشوره ای احزاب سیاسی وایتلافها ونهاد های مدنی،طرحی تهیه کرده بود که هردوسیستم درانتخابات ،مورد نظرگرفته شده بود.سیستم مختلط هم به احزاب وهم به منفردین حق،قایل است وزارت عدلیه تکیه به سیستم سی ان تی وی کرده وطرح مختلط را ازبین برده است.این مساله سخت مورد مناقشه بین گروهای سیاسی وجامعه مدنی ازیک سو وحکومت افغانستان ،قرارگرفته است وتاکنون این مساله حل نشده است. درپارلمان افغانستان طرح وزارت عدلیه می رود ولی احزاب ونهاد های مدنی طرح خود را پیشنهاد می کنند.پارلمان نیزدراین جا نقش اساسی وتاریخی خود راباید بازی نماید.تصویب پارلمان امرمهمی است .علیرغم نگرانیها ازترکیب پارلمان ودست اندازیهای حکومت،ذهنیت غالب درمورد پارلمان مثبت است.

این مساله دلیل دارد زیرا پارلمان قانون تشکیل وصلاحیتهای کمیسیون مستقل انتخابات را تصویب کرده است ورییس جمهورگفته می شود با قانون تشکیل وصلاحیت کمیسیون مخالف است درقانون صلاحیت کمیسیون ذکرشده است که دونفرخارجی ازسازمان ملل درکمیسیون شکایات باید حضورداشته باشند.مشرعیت وضمانت انتخابات با حضورنمایندگان ملل متحد گرانتی شده است درغیرآن ممکن است انتخابات شفافی نداشته باشیم نظارت مرجع بی طرف درامرانتخابات امرضروری است ولی رییس جمهورآن را نقض حاکمیت ملی دانسته ورد می کند.پارلمان این قانون را تصویب کرده ودرحال حاضر،قانون تشکیل واصلاحات کمیسیون مستقل انتخابات،دراطاق دیگرمجلس مورد بحث قرارمی گیرد مجلس سنا قانون پاس شده ازمجلس راباید تایید نماید وسپس برای توشیح به رییس جمهورفرستاده شود.

اما قانون انتخابات تابحال به پارلمان افغانستان فرستاده نشده است متن وزارت عدلیه،ناقص ومورد توافق همه نیست. درپارلمان علاوه برطرح وزارت عدلیه،طرح های دیگری نیزارایه می شود این پارلمان است که باید قانونون انتخابات را به تصویب برساند البته کاری بسیارسختی است همه چشم ها وامید ها به پارلمان کشوردوخته شده اند.قانون مختلط ازدوسیستم گرفته شده وخواست اصلی وپیشنهاد احزاب وایتلافهای سیاسی وگروهای مدنی می باشد.درمورد کمیشنرهای نیزتفاوت نظرهای جدی بین احزاب سیاسی وحکومت افغانستان،وجود دارد.حکومت افغانستان درنظردارد که همه کمیشنرها ورئسایی آن را نصب نماید.کاریکه رییس جمهورکرزی کرده است.رئسا وکمیشنرها همه منصوب رییس جمهورکرزی است.احزاب وایتلافهای سیاسی نظرشان این است که کمیشنرها ورئسایی دوکمیسیون با مشوره رئسایی سنا وپارلمان،استره محمکه ،کمیسیون نظارت برقانون اساسی و..به رییس جمهورکرزی پیشنهاد وایشان جمعی را با داشتن مواصفات،به پارلمان کشورمعرفی نماید وپارلمان جمعی را بعنوان رئسایی دوکمیسیون مستقل انتخابات وشکایات وکمشنرها،تصویب نماید.این پروسه گزینش، مورد توافق همه می باشد.حکومت افغانستان با این روش عملا به مخالفت برخواسته است.رییس کمیسیون مستقل انتخابات آقای فضل احمد معنوی با این مساله بصورت غیرمسئولانه برخورد کرد وگفت: این کارعملی نیست.ترکیب فعلی کمیشنرها ورییس کمیسیون، مطلوب رییس جمهورکرزی است.طرح پروسه گزینش ،مورد نظراحزاب وایتلافهای سیاسی وجامعه مدنی،مورد قبول حکومت رییس جمهورکرزی نیست.

درمورد نظارت بین المللی نیزاختلافات حل ناشده بین حکومت واحزاب وجود دارد رییس جمهورابهامی نگذاشته ایشان نظارت بین المللی انتخابات را دخالت خارجیها،لقب داده وآن را منافی با حاکمیت ملی دانسته است.احزاب نظردیگری دارند آنها وجامعه مدنی معتقد اند که انتخابات افغانستان توسط مرجع بی طرفی نظارت شود. شفافیت وعادلانه بودن انتخابات به نظارت ملی وبین المللی بسته گی دارد.سازمان ملل مرجع بی طرف درامرنظارت انتخابات است.یکی ازمسایل پرتنش درامرانتخابات کارتهای انتخاباتی است.گفته شده برای دوازده ملیون جمعیت واجد شرایط بیست ملیون کارت توزیع شده است.کارتهای توزیع شده منبع جعل وتقلب دانسته شده است.ازهم اکنون شایعاتی وجود دارد که زورمندان محلی درفکرجمع آوری وذخیره کارتهای انتخاباتی برآمده اند آنها با استفاده ازکارتها می خواهند درازاء پول به نمایندگی ازمردم،کارتها را به صندوق بریزند.ازدوازده ملیون جمعیت واجد شرایط بین شش وتا هفت ملیون درانتخابات شرکت کردند.بیست ملیون کارت دردست مردم خطرناک است.حکومت دراین مورد طرف داراستفاده ازهمان کارتها می باشد.

احزاب وایتلافهای سیاسی ،جامعه مدنی طرح الترناتیف شان این است که : تذکره الیکترونیک برای همه اتباع  کشورضروری است ولی حکومت می گوید زمانی برای این کاررا ندارد.طرح دوم احزاب این است که کمیسیون مستقل انتخابات ازواجدین شرایط لیست تهیه نماید وبرای آنها کارت انتخاباتی براساس لیست که دراختیاردارد،توزیع نماید.این مساله هم حل نشده است.کارتهای گذشته مورد سوء استفاده وجعل تقلب می تواند شود. بیست ملیون کارت غیرقابل کنترل، می تواند انتخابات سال2014 را ملوث نماید وتقلب گسترده درانتخابات صورت بگیرند.کارت جای گزینی با تهیه لیست تازه ازواجدین شرایط ،یگانه راه مناسب ازجعل وتقلب انتخاباتی است.گام مثبت ومورد قبول همه ،اعلام تقویم انتخابات است که امروزاین مساله انجام شد وبخش بزرگ ازگمانه زنیها را برطرف کرد.انتخابات قطعا درسال2014 برگزارمی شود این مساله با اعلام تقویم ،دیگرچون وچرایی ندارد اما مراحل بعدی انتخابات با چالشهای عمده،روبرو است وتفاوت نظرهای زیادی بین حکومت واحزاب وایتلافهای سیاسی باضافه جامعه مدنی وجود دارد. روزها وماه های آینده تا رسیدن به توافق ملی درامرانتخابات ،بدون شک روزهای سخت ودشوار است.