مکملهای پیمان

مکملهای پیمان

جمیزکنینگهام سفیرآمریکا درافغانستان گفته است که پیمان امنیتی با افغانستان،مشکلی نخواهد داشت.وی دریک گفتگو ویژه با شبکه تلویزیونی طلوع نیوزاظهارداشت که قرارداد امنیتی روی مصونیت سربازان آمریکا درافغانستان،بحث وگفتگوی می کند واین موضوع به یک ترتیبی قابل حل است.آقای کنینگهام می گوید: آمریکا درهمه دنیا مراکز وپایگاه های نظامی دارد.برخی تحلیل گران می گویند: آمریکا درسراسردنیا،بیش ازهزارپایگاه نظامی دارد.سفیرآمریکا گفته است که مجرم هرکی باشد باید به دادگاه کشانده شود دراین مورد تردیدی وجود ندارد.مصونیت سربازان آمریکایی یکی ازچالشهای گفتگو درقرارداد امنیتی افغانستان وآمریکا می باشد.

افغانستان سند مادرواصلی رابا آمریکا تحت عنوان موافقتنامه استراتژیک امضا کرده است.حال براساس همین موافقتنامه می خواهد ،قرارداد امنیتی را ،تنظیم نماید.این سند همان مکمل پیمان استراتژیک می باشد.دراین سند امنیتی موضوعات  اصلی مورد بحث قرارمی گیرد ویکی ازآن مسایل،مصونیت سربازان مجرم آمریکا درافغانستان است. تبعه امریکایی درافغانستان مرتکب جرم شده.مثال آن سرباز آمریکایی که درقندهار،جان هجده انسان بیگناه را گرفت ودرحال حاضر، سربازبیلز دردادگاه آمریکا با حضورشاهدان ازافغانستان،محاکمه می شود.درسند امنیتی افغانستان براساس فیصله لوی  جرگه اضطراری که در76 ماده به تصویب رسید،سربازان آمریکا نمی توانند مصونیت قضایی درافغانستان داشته باشند آنها درصورت ارتکاب جرم براساس قوانین افغانستان محاکمه ومجازات شود.سفیرآمریکا می گوید: این مساله تنها درمورد حضورسربازان آمریکا درافغانستان مطرح نیست وی بصورت صریح این مساله را، رد می کند وموضوع را به یک اصل عام مرتبط می کند ومی گوید: این تنها افغانستان نیست که سربازان آمریکایی درآن حضوردارد ودرصورت وقوع جرم مطابق قونین افغانستان محاکمه شود وی تاکید می کند به رویه عام برای همه سربازان آمریکایی درهمه جای ازدنیا.

رویه عام این است که هیچ سربازآمریکایی درکشورمیزبان محاکمه نمی شود دراین مورد قوانین آمریکا بگونه تنظیم شده است که اتباع خاطی حال چه سرباز وچه غیرسرباز،درصورت ارتکاب جرم ،هرگزدرمحل وقوع جرم محاکمه ومجازات نشده است.آنها به آمریکا برای محاکمه فرستاده شده اند.درمکمل پیمان استراتژیک که بنام قرارداد امنیتی ازآن نام گرفته خواهد شد،مساله مصونیت قضایی گنجانده می شود.درعراق گفتگوهای زیادی بین آمریکا وحکومت عراق،انجام شد اما پارلمان عراق،مصونیت را رد کرد ونیروهای آمریکایی ازعراق خارج شد وآن تعداد که درعراق هستند آنها نیزشامل مصونیت قضایی درعراق می شوند.محاکم عراق هرگزنمی تواند آنها را دستگیرودرخاک عراق دادگاهی نمایند.ازهمین حالا مشخص است که سربازان خاطی آمریکا درافغانستان،محاکمه نمی شوند.گفته های جیمزکنینگهام به این مساله صراحت دارد.

نکته دومی که درمکمل پیمان استراتژیک،مورد بحث قرارمی گیرد،مساله آموزش،تجهیز،تبادل اطلاعات امنیتی،حمایت ازنیروهای افغانستان درجنگ با تروریزم واستفاده آمریکا ازهواپیماهای بی سرنشین است که اینها ازموضوعات قابل بحث وخالی ازهرگونه چالش است.اما مساله ایکه مورد مناقشه ای جدی قراربگیرد درواقع ،موضوع پایگاه های دایمی آمریکا درافغانستان است این مساله،شامل گفتگوهای جدی دوطرف قرارمی گیرد ولی ازهمین الان معلوم است که پایگاه دایمی درافغانستان،منتفی است یعنی درمکمل هرگزبه پایگاه دایمی اشاره ای نمی شود.سفیرآمریکا درکابل گفته است که مساله پایگاه دایمی اصولا برای آمریکا درافغانستان مطرح نیست وی اظهارداشته که : ما بدنبال ایجاد وتاسیس پایگاه دایمی درافغانستان نستیم ونمی خواهیم درافغانستان آن را داشته باشیم.کنینگهام استدلال می کند که تاسیس پایگاه دایمی آمریکا برای کشورهای همسایه افغانستان قابل قبول نیست وآنها نگران این مساله هستند بنابراین ما درافغانستان،بدنبال پایگاه دایمی نستیم.پیش ازاین هم مقامات آمریکایی به این مساله اشاره داشتند وگفته بودند که آمریکا درافغانستان،پایگاه دایمی نمی خواهد داشته باشد.

ایران وروسیه همواره همواره مخالفت شان را با تاسیس پایگاه دایمی آمریکا درافغانستان،اعلام داشته اند.روسها همیشه خواهان توضیح دراین مورد ازامریکاییها شده اند.جمهوری اسلامی ایران نیزگفته است که آمریکا ازاستقراردایمی درافغانستان، اهداف بلند مدتی را درمنطقه دنبال می کند.روسها همین دید را داردجمهوری خلق چین هم با دیدگاه های ایران ورسیه موافق است اینها مسایلی قابل درک برای مقامات آمریکا است.سفیرآمریکا درکابل می گوید: ما می دانیم که کشورهای همسایه افغانستان با داشتن پایگاه آمریکا مخالف هستند وما می گوییم که پایگاه دایمی درافغانستان،ایجاد نمی کنیم وبدنبال آن نستیم.البته اظهارات مقامات آمریکا،شک تردیدهای مسکو وتهران را، برطرف نکرده است ولی زبان مقامات سیاسی آمریکا این است که بحث پایگاه دایمی اصلا درافغانستان مطرح نمی باشد.

آقای کنینگهام سفیرآمریکا درکابل به مسایلی دیگری نیزاشاره کرده است وی گفته است که خروج نیروهای آمریکایی وغربی،تاثیرات اقتصادی بجای می گذارد وسطح کمکها وفعالیتهای مالی واقتصادی،بسیارکاهش می یابد. وی به تاثیرات اقتصادی بیرون شدن نیروها،اشاره می کند وآن را تایید می کند آقای سفیرخروج نیروهای ناتو ازافغانستان را بمعنی،پایان کارآمریکا درافغانستان نمی داند ومی گوید: آمریکا هم چنان با حکومت ومردم افغانستان همکاری می کند وآمریکا مردم افغانستان را تنها نمی گذارد.وی درمورد صلح با طالبان می گوید: مذاکرات پیشرفت خوبی نداشته است اما جریان صلح باید را ه انداخته شود.پارلمان افغانستان درمورد قرارداد امنیتی،اظهارات وگفتگوهای حادی داشته است.آقای اکلیل حکیمی سفیرافغانستان درواشنگتن را متهم به فساد ولایق پیش برد مذاکرات ندانسته وخواهان،ترکیب یک تیم قوی،متخصص وکاردان درامرگفتگوهای دوجانبه افغانستان وآمریکا شده است.مذاکرات براساس گفته های مقامات افغانستان به زودی شروع می شود.

سفیرپاکستان درکابل دریک گفتگوی اظهارداشته است که جریان صلح باید ازسرگرفته شود وهیچ راه حلی جزصلح وجود ندارد آقای صادق سفیرپاکستان درکابل می گوید: ما گروهای شورشی را گفته ایم که به مذاکره روی آورند.وی می گوید: جنگ با گروهای شورشی وکشتن رهبران آنها،راه حل نیست.اقای صادق می گوید: طالبان ازمردم هستند آنها اگررهبران شان کشته شوند درمدت کم ترازیک روزبرای خود رهبرتعیین می کنند آقای صادق سفیرپاکستان درکابل تاکید می کند که با کشتن طالبان وشورشیان،آنها ازبین نمی روند وکم هم نمی شوند.سفیرپاکستان می گوید: ما نه شورشیان طالب را، آموزش می دهیم ونه آنها راکمک می کنیم ونه رهبران طالبان درخاک پاکستان حضوردارند.وی دراین گفتگوبا رسانه ها، اظهارات به این صورت، داشته است که صلح با ید جامع وبا مشارکت رهبران سیاسی وقومی افغانستان برگزارشود.اظهارات آقای صادق سفیرپاکستان درکابل،هرگزمورد قبول تحلیل گران وسیاست مداران افغانستان نیست.آنها معتقد هستند که آقای سفیریک مشت دروغ را سری هم کرده ومنکروجود رهبران طالب درکشورپاکستان شده است.درحالیکه همه می گویند رهبران طالبان درخاک پاکستان می باشند ورهبران شبکه های تروریستی القاعده نیزدرخاک پاکستان ومورد حمایت استخبارات این کشوراست.

مخالفان سیاست پاکستان می گویند: کشته شدن اسامه ثابت ساخت که مقامات پاکستان هرگزدرگفته های شان،صادق نیست وآنها همیشه حقایق جنگ افغانستان را پنهان کرده اند مخالفان سیاست پاکستان درکابل می گویند: پاکستان لانه تروریستها وپناه گاه امنی برای آنها می باشند استخبارات پاکستان هرنوع تسهیلات رادراخیتارآنها گذاشته ومی گذارد.پاکستان ازصلاح الدین ربانی نیزدعوت کرده است که برای پاره ازگفتگوهای صلح به پاکستان برود.رییس شورای عالی صلح درآینده نزدیک وارد اسلام می شود وبامقامات پاکستان درمورد مذاکرات صلح،رایزنیهای خواهد داشت.سفیرامریکا درکابل ازاینکه جریان صلح به سستی پیش می رود،اظهارنا خوشنودی کرده وگفته است که مذاکرات صلح بین طرفها،باید آغازشود.آقای گروسمن نماینده ویژه آمریکا درامورافغانستان وپاکستان،کمیسیون مشترکی را با پاکستان،بوجود آورده است واین مساله نشان گراین است که آمریکاییها درگفتگوهای صلح،بشترین مشورها را با پاکستانیها،خواهند داشت. درحال حاضر،حکومت افغانستان ورییس جمهورکرزی ازرفتارآمریکاییها،ناراضی به نظرمی رسد.

برخی گفته اند که مکمل پیمان استراتژیک به دلیل تفاوت نظرهای کابل وواشنگتن وچرخش سیاست آمریکا به طرف پاکستان،ممکن است با دشواریهای،روبرو شود وطرفین مذاکرات سختی داشته باشند.اما اعتقاد غالب این است که گفتگوهای قراردادهای امنیتی ممکن است کمی سخت باشد اما این مذاکرات هرگزبه بن بست کشیده نمی شود همان طوریکه سفیرآمریکا خطوط مذاکرات را،تاحدی زیادی روشن ساخته است.وقتیکه پایگاه دایمی مورد بحث نباشد ومصونیت سربازان آمریکا حل شده باشد دردیگرموضوعات اختلاف نظری وجود ندارد.قرارداد امنیتی بعنوان مکمل موافقتنامه استراتژیک،درنهایت امرمورد توافق طرفین می رسد.