فصل وبا ب تازه درمناقشات افغانستان وپاکستان

فصل وبا ب تازه درمناقشات افغانستان وپاکستان

سازمان استخبارات پاکستان،گزارشی را به نشررسانده که گویا حکومت افغانستان ازگروهای طالبان پاکستانی حمایت می کند دراین گزارش اشاره شده که حکومت افغانستان،شرایط وتسهیلات دراخیتارگروهای طالبان پاکستانی قرارداده و ازاین رهگذرمی خواهد،به کشوروامورامنیتی ما صدمه وارد نماید.این نوع اتهامات،بد ترین صورت ازمناسبات دوکشوررا نشان می دهد.پاکستانیها با طرح این مسایل درفکراقدامات بعدی وتوجیه آن باید باشد.گروه های بد طینتی دراخیتاراین کشورقراردارد که هرگونه جنایت را تاحالا کرده ودرآینده نیزآن را انجام خواهد داد.

آنها درگزارش شان به سه نوع اتهام درمورد افغانستان،اشاره کرده است.یکی اینکه افغانستان گروهای طالبان پاکستانی را درخاک خود جای داده است امریکه تاکنون افغانستان وجامعه جهانی روی آن پافشاری داشت که خاک پاکستان،مکانهای امنی برای شبکه های تروریستی شده است.نکته دوم اینکه آنها را تقویت وسازماندهی می کند که درداخل پاکستان خرابکاری راه بیاندازد وسوم اینکه طالبان پاکستانی دستگیرشده را حکومت افغانستان بما برنمی گرداند.

مولوی فقیرمحمد یکی ازشناخته شده ترین چهره درتشکیلات طالبان پاکستان دوماه پیش درمرزدستگیرشد،پاکستان بلافاصله خواهان بازگرداندن وی به پاکستان گردید وبعد هم روی این مساله تاکید داشت که حکومت افغانستان وی را که متهم به ارتکاب جنایات درپاکستان شناخته شد به این کشوربرگرداند واگراین کارصورت نگیرد دراین صورت، آنها یک موضوع خطرناک تری را عنوان کرد که این مساله را ازطریق انترپل،دنبال می کند.این نوع موضع گیری پاکستان سبب گردید که حکومت افغانستان به صراحت به پاکستان اعلام نماید که سرنوشت مولوی فقیرمحمد،گره خورده است به سرنوشت ملاغنی برادر،حکومت افغانستان روی این مساله تاکید داشت که پاکستان ملاغنی برادرودوستانش را آزاد نماید تا ما ملافقیرمحمد معاون تشکیلات بیت الله مسحود را،دربدل آن دراختیارپاکستان قراردهیم.

اخیرا مقامات افغانستان به این مساله اشاره کرده وگفته است که پروسه صلح ومذاکره را می تواند جدای ازپاکستان،راه اندازی نماید این مساله اخیرا  ازسوی مقامات افغانستان مطرح شده که درمورد مذاکره باطالبان،هیچ ضرورتی به همکاری پاکستان نیست.افغانستان می تواند مذاکرات جداگانه ای را با طالبان درمورد صلح ،مطالعه وبررسی نماید. با این وضع ،فصل باب تازه درمناقشات افغانستان وپاکستان،باید خیلی خطرناک شده باشد.زیرا یگانه پیامد آن این خواهد شد که آتش جنگ درافغانستان،خاموش نشود.برخی هم گفته اند که افغانستان بایدازموضع قدرت با پاکستان،حرف بزند زیرا پاکستان،همان منطق را لازم دارد.

این حرف درست که افغانستان ازموضع قوی باید با همتایی پاکستانی خود برخورد داشته باشد وبه پاکستان نشان دهد که افغانستان دیگران افغانستان دهه نود نیست.پاکستان باید درک نماید که افغانستان،کشوری است با توانمندیهای،خاصی خود.این منطق یک امرایده آل برای ما است درگذشته همینگونه رفتارصورت گرفته است.ولی نکته اساسی دراین است که آیا ما درعمل توانایی برخورد قوی با پاکستان را داریم ویانه؟ درگذشته اگرحکومت داوود خان،موقف سختی درقبال پاکستان می گرفت وی درعرصه ملی ازموضع واحد ومتحد حرف می زد ودرعرصه بیرونی هم تنها نبود خیلی ازکشورها ازداعیه های وی به دلایلی مختلفی حمایت می کرد.این حرف درست که این گونه مسایل، تنها با طرح شعار مشکل ما را حل نمی کند ونمی تواند کشورطماع را تحت فشارقراردهد.

استخبارات دراین کشور، گروهای خون ریزطالبان وشبکه حقانی را دراخیتارگرفته  وازآنها بعنوان ابزاراستفاده می کند،همه تسهیلات تروروانفجاررادراختیارشان می گذارد وهیچ نشانه ازاینکه ازموضع گیری خود عقب نشینی کرده باشد وجود ندارد.مردم افغانستان،درک می کنند که درمناسبات دوکشورچه می گذرد وازرفتارپاکستان ناراحت است ومردم به این نکته هم توجه دارند که حکومت افغانستان،درمقابله با تروریزم،ازتسهیلات که دراخیتارش بود،استفاده نکرده است.بجای استفاده ازامکانات جامعه جهانی درجنگ با تروریزم،با آنها سرناسازگاری رادرطی ده سال گذشته درپیش گرفت.اگرعوامل پشت پرده وغیرقابل اعلان درکارنباشد،همه می گویند که مناسبات افغانستان با متحدان غربی شان،حسنه نیست.

تفاوتهای زیادی درتعریف ازتروریزم دارد،درمورد مصالحه هم می بینیم که تفاوت نظرهای زیادی بین حکومت وگروهای سیاسی وجامعه مدنی،پیدا شده است درمساله  انتخابات که عمده ترین بحث افغانستان است،فضای اعتماد وجود ندارد حکومت حرف خودرا دنبال می کند احزاب وگروهای مدنی دنبال قصه های خود هستند.با این وضع متشتت،درک این مساله که افغانستان،قادراست بدون موافقت پاکستان،جریان صلح را درافغانستان،پیش ببرد،مشکل است. زیرا این سوال حل نا شده است که عوامل جنگ وترورکیست؟ وریشه های آن به کجا برمی گردد.طالبان که جنگ نمی خواهند وهستند گروهای طالبی که به مصالحه روی آورده وگفته اند: که جنگ راه حل نیست.این دسته ازطالبان،که ضد جنگ هستند دیگرهیچ مشکلی برای افغانستان،نمی تواند باشد.

مگرملاضعیف،ملامتوکل،آغا معتصم وسید اکبرآغا وده ها طالبی که می خواهند،صلح درافغانستان باشند،چه تاثیر آنها درجریان صلح گذاشته اند؟.مشکل مردم افغانستان،اینها نستند،مشکل شبکه حقانی ودیگرگروهای خونریزهستند که هرروز،با وسکتهای انتحاری،وارد افغانستان می شود ویاکامیونهای خود را با آرم شرکتهای تجارتی پاکستان،پرازمواد انفجاری کرده،وارد کابل می شوند ویا گروهای که به کوچک وبزرگ این مردم رحمی ندارند،حال این گروها درکجا هستند؟ وچه عواملی ازآنها حمایت وپشتیبانی می کنند؟. حکومت ودیگراقشاراجتماعی وجامعه جهانی تاکنون تردید نداشته که مشکل افغانستان همین گروها هستند.

نکته دوم که مردم بازهم درآن شکی ندارد،ریشه های این جنایت وگروهای جنایت کاراست.ریشه بدون تردید همان سازمانی است که امروزاعلامیه صادرکرده وگفته است که افغانستان،مسئول ناامنی درپاکستان است وافغانستان ازگروهای تروریستی پاکستانی حمایت می کند. افغانستان است که ملافقیرمحمد را تسلیم پاکستا ن نمی دهد.افغانستان است که تسهیلات،جغرافیا،آموزش،اطلاعات،وحمایت های تسلیحاتی ومالی دراختیارآنها گذاشته است.مقامات پاکستان اخیرا گفته اند: که مانع اصلی درراه صلح، رییس جمهورافغانستان است.ناظران به این عقیده هستند که افغانستان وپاکستان،با این موضع گیریها،نمی توانند مناسبات دوستانه وخوبی باهم داشته باشند.

یک دپلمات روس می گفت: تعریف مناسبات همسایه با غیرهمسایه بسیارمتفاوت است.پاکستان همسایه افغانستان است،این کشورهمسایه، هرنوع خرابکاری راتاحالا داشته ودرآینده هم خواهد داشت.چه کسی قادراست جلوخرابکاری استخبارات را بگیرد مگرتا کنون گرفته است نیروهای بین المللی با چشم خود می دیدند که گروهای تروریستی ازخاک پاکستان می یایند وسربازان شان را می کشند وجنگ نیابتی را برضد شان راه انداخته اند.اینکه استخبارات اتهاماتی به افغانستان وارد کرده ،یعنی اینکه همان، کارهارا می خواهد درافغانستان باجرای بگذارد این گونه اعلامیه سند توجیه وجنایت درآینده خواهد بود که افغانستان درواقع حامی تروریستها بوده است.

راه حل منطقی،جدال ومناقشات خصمانه نیست،راه حل مذاکرات سازنده است.افغانستان با چه ابزاری می تواند،مانع ازکشتارونا امنی شود.مشکل بزرگ ما امنیت وآن هم پس ازسال 2014 باید باشد که هست.بدون امنیت وتکرارفاجعه های سالهای گذشته،افغانستان،روزهای سخت وتلخی درپیش خواهد داشت.این منطق که همسایه ها بخصوص پاکستان،جزء ازراه حل معضله افغانستان است،یک منطق بجای باید باشد.پاکستان می تواند جزء ازراه حل باشد وهم می تواند جزء ازمشکل افغانستان.

فصل باب تازه درمناقشات،واتهمات وارده به هم دیگر،پاکستان را تبدیل به جزء ازمشکل برای افغانستان خواهد کرد.همسایه ها جزء ازراه حل برای ما باشد بهتراست که جزء ازمشکل برای ما شود.خواسته های دوکشوردرمورد تروریزم باید دانسته شود تروریزم ابزارسیاست برای طرفین نباید قرارگیرد.اینکه افغانستان ملافقیرمحمد راوسیله معامله ملاغنی برادرقراردهد این نوع رفتارها بسود افغانستان،نباید باشد.دوکشورمنافعی دارد که باید به آن حرمت گذاشته شود بجای کشمکش وجدال،احترام متقابل درسخت ترین شرایط هم که باشد باید، مورد توجه قرارداشته باشد.