دسیسه

دسیسه

رییس جمهور دربیانیه رادیویی خود خطاب به مردم افغانستان گفت: نمایندگی طالبان درقطردسیسه ای بود که حکومت ومردم افغانستان آن را خنثا کرد. متن سخنرانی رییس جمهورتماما اختصاص داشت به مساله قطر.دراین بیانیه ایشان نگفته است که عوامل دسیسه کی بوده است وچرا توطیه راه انداخته وهدف ازاین دسیسه چه می تواند باشد.ولی اظهارات  دیگرمقامات افغانستان ازجمله اشارات امروزرییس جمهورکرزی درکنفرانس مشترک با کامرون صدراعظم بریتانیا که خارجیها به دنبال ایجاد" ملوک الطوایفی" درافغانستان ، نشان می دهد که دسیسه ازدید افغانستان ریشه های خارجی دارد گرچه کامرون امروز این مساله را رد کرد ودیروز،کنینگهام سفیرآمریکا درکابل نیز گفته است که هدف ما اختلاف درافغانستان نیست ما می خواهیم صلح وثبات درافغانستان به وجود آید.رییس جمهوردراین مورد گفته است که خارجیها می خواهند درافغانستان اختلاف ایجاد نمایند. ازنظررییس جمهور،دفترقطرمثال ازیک توطیه باید باشد واین توطیه را خارجیها راه انداخته است.اعلامیه امنیت ملی افغانستان با صراحت اعلام داشت که آمریکا رفتاردوگانه داشته آن چه را که بصورت نانوشته توافق کرده بودیم درعمل خلاف آن دیده شده است.دراعلامیه تصریح شد که گفتگوهای امنیتی افغانستان با نمایندگان آمریکا به تعویق انداخته می شود ومذاکرات قطر تحریم می شود وامروزبا زهم رییس جمهوردرکنفرانس خبری به مساله موافقت نامه امنیتی پرداخت وگفت: آمریکا درنظر دارد که این سند باید درطی سه ماه بامضا برسد.درحال حاضر، سوء تفاهمات بزرگی درمناسبات سیاسی ودپلماتیک بین سه کشورافغانستان،آمریکا وپاکستان ایجاد شده است که می توان چشم اندازآن را با شرح نگاه های طرفین واطراف به این صورت مطالعه کرد:

نگاه افغانستان

همان گونه که گفته شد افغانستان نمایندگی قطررا توطیه علیه حاکمیت ملی افغانستان دانسته وازآن بعنوان یک دسیسه نام گرفته شده است.برخی گفته اند درپشت این کلمات تند،طرحهای است که نواحی ازجنوب وشرق کشوردراختیارطالبان گذاشته شود وآنها امارت اسلامی خود را درآن تطبیق نماید.بیرق طالبان برفرازساختمان باشکوه دردوحه مبشراین نیت است اینکه رییس جمهورایجاد نمایندگی طالبان را به آن صورت دسیسه می داند وازآن بعنوان حرکتی درجهت ایجاد ملوک الطوایفی نام می برد،دال به چنین طرحی باید باشد.حکومت  افغانستان نسبت به این گونه رفتاربه شدت برخورد کرده است ودریک اقدام بی سابقه، وفاق ملی صورت گرفت وبصورت ملی نسبت به نمایندگی طالبان درقطراعتراض صورت گرفت. همه رهبران سیاسی درمورد  نمایندگی قطر،ابرازنگرانی کرده وآن را محکوم نمودند.گرچه انتقاداتی به خود حکومت وسیاستهای رییس جمهورکرزی درطی ده سال نیزشده است که شرایط را برای چنین موقعیتی زیانباری بوجود آورده است.

نگاه افغانستان درمورد ایجاد نمایندگی درقطر،نگاه منفی است.نکته ای که افغانستان را بغایت مشکوک ساخته، سیاست های آمریکا وپاکستان است.البته حکومت قطرنقش محوری درتصمیم گیری را ندارد.این آمریکا وپاکستان هستند که دراین موردحرف اول رامی زنند.صحبتهای افغانستان با واشنگتن درمورد نمایندگی طالبان،غیرازآن چیزی بوده که درقطرنشان داده شده است.افغانستان دفترقطر را که درآن احیاءنمایندگی امارت اسلامی باشد را قبول ندارد وآن را حمل براغراض واجندای پشت پرده می داند.ازنظرافغانستان تمامی تلاشهای پاکستان به این نکته متمرکزشده است که طالبان باید نقش اساسی را درقدرت افغانستان داشته باشد کابل نسبت به این اجندا،سخت نگران است وآن را برنامه مشترک اسلام آباد، آمریکا می داند وبه همین علت نسبت به آن سخت بدبین است.تفسیرکابل ازسیاستهای پاکستان وآمریکا درمورد طالبان یک چیزاست.هردوکشورسعی دارند که طالبان را به قدرت شریک نمایند.افغانستان شاید به این باورباشد  که طالبان بدون پاکستان وآمریکا،چیزی نیست.این دوکشوراست که طالبان را برخلاف تعهدات شان درحد امارت اسلامی برای شان تسهیلات فراهم کرده است.

برنامه قطر،یعنی اینکه همه شروط وتسهیلات برای طالبان فراهم شده است.کابل این نگرانی را هم باید داشته باشد که درسال2014 انتخابات صورت نگیرد وبجای آن اداره موقت با ترکیبی ازطالبان ودیگرجناحهای سیاسی بشمول برخی عناصری ازحکومت،روی کارآید.ازهم اکنون محرزشده است که در2014 سه گزینه احتمالی مطرح می شود.اولین گزینه ومنطقی ترین آن انتخابات است واین ازوظایف ومکلفیتهای حکومت افغانستان است که انتخابات را مطابق با قانون اساسی درزمان وموقعش برگزارنماید ولی متاسفانه درجبهه حکومت، سرد ترین مساله قابل بحث همین موضوع انتخابات باید باشد کسی به این موضوع باورندارد.گفته شده که نقشه حکومت در2014 با تشکیل لوی جرگه، ادامه حکومت رییس جمهورکرزی باید باشد.حالت اضطراراعلام شود وصدها مسایلی ازاین دست.

گزینه سوم درکناردوگزینه انتخابات،ویا دوام حکومت رییس جمهورکرزی ازطریق لوجرگه،نیزباید مطرح باشد. حکومت افغانستان ازاین طرح بسیارنگران است.دلایلی که حکومت دارد این است که پاکستان وآمریکا متحدا می خواهند طالبان را به قدرت برسانند وحکومت افغانستان را تضعیف نمایند.دریک تحلیل می توان به این مساله چنین اشاره و رسیدگی شود. یگانه راه مورد مطالعه پاکستان  وآمریکا باید همین باشد که با تشکیل "اداره موقت"،راه ورود طالبان به حکومت  وقدرت را بازنمایند گزینه سوم را درواقع پاکستان وآمریکا وغرب باید مهندسی کرده باشد.افغانستان درمیان این سه گزینه ،باید گزینه انتخابات را که خواست همه مردم است را، دنبال نماید وهیچ بدیل دیگری را قبول ننماید این توقعات را مردم ازحکومت واحزاب سیاسی دارند.نگرانی کابل ازطرح گزینه "اداره موقت" است وافغانستان بانی این نقشه را ه را پاکستان وآمریکا به یک نحوی باید دانسته باشد.وبا شد ت با این نقشه راه مخالف است ازنگاه کابل، تحولات واقدامات قطردراین جهت می باشد وبه همین علت، ایجاد نمایندگی طالبان درقطررا دسیسه وتوطیه اعلام کرده وامروز درنشست خبری ازآن بعنوان طرح ملوالطوایفی نام گرفته شد.

نگاه پاکستان

نگاه پاکستان نسبت به کابل، نگاه خصمانه است این دوهمسایه درحال حاضر، ازهرزمانی روابط ومناسباتش ویران شده است.اینکه امروزرییس جمهورکرزی درکنفرانس مشترک با صدراعظم بریتانیا اشاراتی به مساله ملکوک الطوایفی داشت،یک بخش این اتهامات به پاکستان برمی گردد.افغانستان به شدت درمورد نیت پاکستان مشکوک است مقامات افغانستان همیشه گفته اند که پاکستان اجندا درمورد افغانستان دارد یکی ازاجنداها باید همین تقویت وتغذیه طالبان وامارت اسلامی آنها درافغانستان باشد.ازنظررییس جمهورکرزی نقشه راه اعلام شده درقطر،دسیسه ای است که خارجیها راه انداخته است وامروزهم گفت که هدف ایجاد نظام ملوک الطوایفی درکشوراست.آقای کامرون واکنش نشان داد وگفت: غرب چنین نیتی ندارد که درافغانستان شرایط ملکو الطوایفی ایجاد شود وی با قاطعیت این مساله را رد کرد وبه رییس جمهوراطمینان داد که چنین اجندای درمورد افغانستان، وجود ندارد درکنفرانس خبری امروزهردورهبرتاکید داشتند که علی رغم حملات مرگباردرارک ریاست جمهوری درهفته گذشته بازهم روند گفتگوبا طالبان باید ادامه داشته باشند.رییس جمهورکرزی به کنایه گفت: کاش عملیات طالبان همیشه بالای ارک باشد ولی بمردم کارنداشته باشند یعنی اینکه این برادران ناراضی مردم را می کشند.

اینکه رییس جمهور،خارجیها را درطرح ودسیسه قطرمتهم می کند بدون تردید پاکستان درصدرقراردارد مقامات پاکستان هم، اظهارات خیلی خصمانه دراین روزها ودرگذشته درمورد شخص رییس جمهورکرزی داشته اند همین دیروزدرخبرهای پاکستان داشتیم که مقامات این کشوررییس جمهورکرزی را متهم به سنگ اندازی درمسیرصلح کرده اند وگفته اند که حامد کرز رییس جمهورافغانستان مانع صلح درافغانستان است رویتربه نقل ازمقامات پاکستان نوشته است که رییس جمهورکرزی طرف صلح درافغانستان نیست وی کشورش را بسمت جهنم هدایت رهبری می کند خوب این شدید ترین لحنی است که ازسوی مقامات پاکستان درمورد رییس جمهوکرزی بکارگرفته شده است.دو ماه، پیش ازاین هم مقامات وزارت خارجه پاکستان گفته بودند که حامدکرزی رییس جمهورافغانستان جزء ازمشکلات صلح درافغانستان می باشد.روزنامه فاننشال تایمزهم به همین مساله اشاره کرده که رییس جمهورافغانستان جزء ازمشکل افغانستان شده است وصلح را درافغانستان نمی خواهد.

نگاه پاکستان نسبت به رییس جمهورافغانستان بسیارمنفی تبارزیافته است.شایعاتی  درکابل راه افتاده که سیاست ونگاه پاکستان این است که رییس جمهورکرزی باید بکلی نقش خودرادرسال دوهزارچهارده ازدست بدهد .فرمول کاربرای نابود کردن نقش سیاسی رییس جمهورکرزی این است که یک اداره انتقالی ویا موقت پس ازسال2014 باید بوجود آید دراین اداره موقت طالبان باید نقش اساسی داشته باشد.طالبان هم گفته اند که بارییس جمهورکرزی مذاکره ای ندارد بگفته یک کارشناس وابسته به طالبان،تحولات پس ازسال2014 به این صورت باید رقم بخورد مذاکرات طالبان، آمریکا ورهبران سیاسی اتحادیه شمال آغازمی شود وی به نقل قول ازطالبان گفته است که طالبان به این عقیده اند که با رهبران اتحادیه شمال درگذشته جنگ صورت گرفته وبا آمریکاییها جنگ ادامه دارد بنابراین باید با آنها نشست وصلح کرد ودرمورد "اداره موقت" به توافق رسید.

می دانیم که طالبان نیت اصلی شان تشکیل اداره موقت پس ازسال2014 است آنها اعتقادی به انتخابات ندارند.طالبان اعتقاد دارند که همه چیزباید با اداره موقت ازسرشروع شود.حزب اسلامی حکمتیارنیزبه همین اعتقاد است که اداره موقت روی کاربیاید.افغانستان این نقشه ها را ازپاکستان می داند .البته نباید شک داشت که پاکستان نظرش این است که  طالبان باید نقش اساسی درقدرت داشته باشد.نگاه پاکستان درنهایت امربه قدرت رساندن طالبان درافغانستان است اما اینکه طالبان بصورت یک جانبه به قدرت برسد امکان ندارد بنابراین رهبران سیاسی وابسته به اتحادیه شمال باید با انها مذاکره نمایند وطالبان حاضرهستند که با رهبران گروهای سیاسی وابسته به اتحادیه شمال گفتگو نمایند این مضمون اظهارات کارشناس طرفدار طالبان است.افغانستان نقش پاکستان را دراین گونه موارد بسیارجدی گرفته ونقشه راه "اداره موقت" را پس ازسال2014 ازجمله اجندا پاکستان می داند.

مقامات درکابل شک ندارند که پاکستان نمی گذارند طالبان با افغانستان وارد گفتگوشود واینکه طالبان می گویند: با حکومت افغانستان مذاکره نمی کنند این حرف استخبارات پاکستان است ونه فکرطالبان درواکنش به این نگاه پاکستانی،افغانستان تاکید روی نقطه ضد آن را دارد که مالکیت ومدیریت مذاکرات باید به دست حکومت افغانستان باشد.پاکستان نمی گذارد که طالبان با حکومت افغانستان وارد مذاکره شود واگرکسانی را افغانستان شناسایی کرده وبا آنها واردگفتگوشده ازسوی پاکستان به شدت سرکوب شده است.نکته دیگری که نگاه پاکستان را درمورد افغانستان خیلی منفی جلوه داده وآن این است که طالبان هم مراکزفکری وتصمیم گیری شان درپاکستان است وهم ا زخاک پاکستان عملیات خونینی را درسراسرافغانستان ودرکابل راه اندازی می کنند وهزاران طالب ازمدارس پاکستان، کمربرای جنگ بسته اند.دفترقطربا آن صورت که گشایش یافت بازهم به یک نحوی مورد حمایت وتوجه پاکستان بود.

افغانستان نسبت به سیاستهای واشنگتن هم بد بینانه  برخورد می کند ودلیل آن این است آمریکا نظرپاکستان را دراین گونه موارد گرفته است وبه همین دلیل به توافقات نانوشته که با کابل داشت زیرپازد ودرمورد قطردوگانه رفتارکرد.اظهارات امروزرییس جمهورکرزی درکنفرانس مشترک خبری که گفت: کشورهای خارجی می خواهند نظام ملوک الطوایفی درافغانستان بوجود آید، بدون تردید،اشاره وکنایه به پاکستان باید باشد واینکه گفته شده دفترقطردسیسه ای بود ازسوی خارجیها وافغانستان آن را خنثا کرد بازهم به یک نحوی مرتبط می شود به نگاه ومداخله پاکستان درامور افغانستان.ازنظرکابل، نگاه پاکستان به مساله افغانستا درهرصورتش،ویران گراست وآمریکا ازنگاه پاکستان درمساله افغانستان  پشتیبانی می کند وبه همین دلیل است که کابل هم به اسلام آباد معترض است وهم به واشنگتن.