گشایش دوباره

 گشایش دوباره

اگردفترقطر را دردوفازاول ودوم بررسی نماییم.درفازاول گشایش،شروط وملاحظات کابل درنظرگرفته نشد.ملاحظات وخواسته های طالبان در28 جوزا درقطرعملی گردید.دفترگشایش یافت پرچم طالبان برافراشته شد ولوحه امارت اسلامی نیز،پرده برداری گردید وبه دنبا ل آن سهیل شاهین خطوط کاری دفترشان را اعلام داشت.ایجاد دفترقطر درفازاول با دومجموعه ای ازشرایط همراه گردید.افغانستان فکرمی کرد که نمایندگی براساس نظرکابل گشایش می یابد وبه همین دلیل دردوسفرکه رییس جمهورداشت،موافقت خود را با ایجاد نمایندگی طالبان اعلام داشت.دولت قطرپس ازموافقت کابل، اقدام به گشایش دفتر طالبان نمود.دیدگاه افغانستان این بود که نمایندگی قطردرواقع آدرس گفتگو وصلح است.مالکیت،مدیریت مذاکرات،دردست افغانستان قرارمی گیرد.تعریف ازدفتراین است که طالبان نمی تواند ازآن بعنوان یک نمایندگی سیاسی استفاده نماید.قطربه حکومت افغانستان تعهدات شفایی داده بود.گفته شده که بین قطرآمریکا تفاهم به این صورت بوده که قطربه آمریکا وآمریکا به افغانستان،خطوط کاری دفتر را به آن صورت که افغانستان می خواهد،گرانتی نماید.برخی گفته است که آمریکا دراین خصوص ضمانت نامه ای به افغانستان بصورت مکتوب داده است که تخطی از آن صورت نمی گیرد.اما درعمل آنچه که نشان داده شد.تامین خواسته های طالبان بود.بیرق،لوحه واعلام خطوط کاری طالبان،نشان می داد که نمایندگی قطر،دفترصلح نیست بلکه به تمام معنا نمایندگی طالبان،دفترسیاسی وحتی سفارت امارت طالبان می باشد.آقای قاضی امین وقاد دیشب با یک رسانه اعلام داشت که شورا عالی صلح طالبان را بعنوان یک "تحریک وتنظیم" برسمیت می شناسد ومی خواهد با این دیدگاه باطالبان گفتگونماید.

گشایش مجدد با چه شرایطی:

فازاول گشایش نمایندگی قطر در24 ساعت،با شرایط طالبان انجام شد وبعد دراثراعتراضات شدید افغانستان،این فازبه بن بست کشیده ودفترطالبان بسته شد.شکی وجود ندارد که موضع ومخالفت افغانستان سبب گردید که نمایندگی طالبان بسته شود.کابل درحدی مساله را جدی گرفت که گفتگوی های امنیتی با آمریکا را به مساله نمایندگی قطرگره زد وگفت: دورچهارم مذاکرات امنیتی متوقف می شود دلیل مساله دوگانه عمل  کردن آمریکا درقبال دفترقطراست.افغانستان مدعی است که آمریکا برخلاف تعهدات شان درمورد قطرعمل کرده ورفتاردوگانه داشته است اعلامیه شورا امنیت باصراحت اعلام کرد که آمریکا برخلاف گفته های شان عمل کرده چیزی را گفته به آن وفادارنبوده است." موافقت نامه امنیتی" به دلیل گشایش نمایندگی قطربه تاخیرافتاده است.درفازاول گشایش دفتر،آقای اوباما در28 جوزا دریک کنفرانس خبری بصورت ضمنی افغانستان را ملامت کرد وگفت: این خود افغانستان است که طالبان رابعنوان یک گروه قبول کرده است ومی خواهد با آن گفتگونماید.دیروزآقای وقاد عضوبرجسته شورای عالی صلح به همین نکته تاکید کرد که ما با طالبان بعنوان یک "تحریک" می خواهیم گفتگو داشته باشیم.با این وضع طالبان ازنظرشورای عالی صلح بعنوان یک گروه سیاسی به گفته آقای وقاد" تحریک" مورد قبول افغانستان است وی تاکید داشت که ازاین زاوایه با طالبان مذاکره می کند وقبول دارد که دفترطالبان درقطربا عنوان تحریک طالبان،گشوده شود.

این نکته بسیارمهم است که شورای عالی صلح ،طالبان را بحیث "تحریک طالبان" قبول کرده وبا آنها با همین نام گفتگومی کند وقبول دارد که نمایندگی شان درقطربا نام تحریک طالبان،گشوده شود.استنباط من ازصحبت های آقای وقاد همین است که طالبان را بعنوان"تحریک طالبان" قبول کرده ودفترومذاکره با همین نام با طالبان انجام می شود نتیجه اینکه نمایندگی طالبان درقطردرفازدوم بنام " تحریک طالبان" گشوده می شود.قراین همین را نشان می دهد که دفترطالبان این باربانام" تنظیم طالبان" باید گشوده شود. اما سایرجزئیات ونظر حکومت افغانستان معلوم نیست.البته حکومت به شورای عالی صلح اختیارات عام تام داده که مساله صلح را به پیش ببرد واینکه آقای وقاد می گوید: ما طالبان را بعنوان تحریک قبول داریم ومی خواهیم با ایشان مذاکره داشته باشیم وقبول داریم که دفترشان به این نام گشوده شود.این مضمون اظهارات آقای وقاد تردیدی باقی نمی گذارد که گشایش مجدد دفترطالبان باهمین نام صورت می گیرد.اما شروط وپافشاری افغانستان دردیگرموارد چه می شود؟ آیا افغانستان به خواسته ها وشروط خود درمورد نمایندگی قطردست یافته است؟.مالکیت مذاکرات ومدیریت آن، بین الافغانی بودن گفتگوها، دفترقطرتسهیل کننده صلح باشد ویا اصلا دفتری برای صلح باشد. ازنمایندگی قطراستفاده های دیگری صورت نگیرد این مجموعه پکیج شروط بود که ازسوی حکومت مطرح گردید.

 حال فکرمی کنید این مطالبات تامین شده است.اگراین حرف را جدی بگیریم که شورای عالی صلح طالبان را بعنوان: تحریک طالبان قبول دارد وگفته است که طالبان می تواند با این عنوان درقطر،دفترداشته باشد.دراین صورت باید اذعان کرد که نمایندگی درقطر،همان نمایندگی سیاسی طالبان است وآنها می توانند همه کارهای سیاسی شان را بعنوان تحریک طالبان انجام دهد. این مساله نشان می دهد که افغانستان باید خیلی آسان گرفته باشد با این وضع گشایش مجدد دفتربا کم ترین ملاحظه ودیدگاه حکومت افغانستان دوباره  بازشود.

 دلایلی برای عقب نشینی :

این مساله تقریبا محرزشده است که افغانستان طالبان را به عنوان یک گروه سیاسی پذیرفته است.آقای وقاد تایید می کرد که طالبان،ازنظرما یک " تحریک" ومی تواند دفترشان درقطربعنوان تحریک طالبان گشوده شود.آقای اوباما درهمان فازاول ازگشایش نمایندگی طالبان، همین حرف را داشت که خود افغانستان طالبان را بعنوان یک گروه قبول دارد ومی خواهد با تحریک طالبان مذاکره نماید.رییس جمهورآمریکا کمی با تعجب این سوال را مطرح می کرد که وقتیکه بعنوان گروه قبول دارید خوب آنها دفترشان را بازمی کنند.حال درآستانه گشایش مجدد نمایندگی طالبان قرارگرفته ایم.دیروزآقای احمد عزیزچودری یک مقام پاکستانی اعلام داشت که نمایندگی طالبان درقطر،گشوده می شود وی تاکید داشت که سفرسرتاج عزیزدرافغانستان نتایج خوبی درمورد گفتگوهای صلح داشته وهردوکشوربه تفاهمات مهمی دست یافته اند.آقای احمد عزیزچودری گفت: نمایندگی طالبان درقطر،مجددا بازمی شود.آقای چودری این گشایش را خیلی قریب الوقوع اعلام داشت.پیش ازآن هم یاد مان نرفته که آقای سرتاج عزیز مشاوراموربین الملل حکومت نوازشریف درهنگامه سفربه کابل گفت: دفترطالبان بصورت موقت بسته شده واین نمایندگی به زودترین فرصت بازمی شود.

شکی وجودندارد که نمایندگی طالبان دوباره بکارخود آغازمی کند واصولا برای همان دفترتاسیس شده است.حرف اساسی دراین بود که این دفتربا شرایطی بازمی شود که افغانستان حد اقل چهارشرط اساسی را روی آن گذاشته بود آن شروط درفازدوم ازگشایش رعایت می شود ویانه؟.برخی گفته اند که حکومت  افغانستان درمورد طالبان خصومت جدی ندارد دلیل آن را مجموعه اسناد ومدارکی دانسته که شبکه طلوع نیوزبه آن  دست رسی پیداکرده دراین اسناد با جزئیات نشان داده شده است که حکومت افغانستان بیشاز520 نفرازخطرناک ترین طالب را درمدتی دوسال سالهای 91 و92 اززندان آزاد کرده است وگفته شده که تعداد ازاین آزاد شده ها مستقیما به میدان جنگ برگشته ومرتکب جنایت مکررشده اند.این بالا ترین ترحم ورافت حکومت افغانستان نسبت به طالبان بوده وبی جهت نیست که رییس جمهورهمیشه آنها را برادرخوانده است.حکومت افغانستان درمورد طالبان حساسیت ازنوع دشمنی را ندارد آنهارا بجای دشمن برادرگفته. با این ذهنیت مثبت نسبت به طالبان که 520 نفر از خطرنا کترین اعضای آنهارا بی حساب وکتاب آزاد نماید،دیگرچه دلیلی دارد که درمورد شروط که وضع کرده بود،پافشاری نماید.منتقدان حکومت می گویند: نه آن شروط برای طالبان وضع نشده آن شروط ابزارفشاری بود برای آمریکا آنهم بخاطرگرفتن امتیازات که درپشت پرده مطرح کرده است.

دلیل سکوت وآرامش افغانستان واینکه شورای عالی صلح قبول کرده که نمایندگی طالبان درقطرمی تواند بنام" تحریک طالبان" گشوده شود،نشان ازعدم حساسیت حکومت درباره طالبان است.حکومت ما هیچ نگرانی ندارد که 520 جنایت کارچه بلای سرمردم بیگناه وارتش وپولیس ما می آورند.بنابراین نباید مساله قطروشرط شروط مبهم را جدی گرفت.دفترقطربه همان صورتی که پاکستانیها اعلام کرده بازمی شود شاید درابتداء امرلوحه امارت طالبان، بیرق شان را نداشته باشیم ولی دربلند مدت هیچ ضمانتی وجود ندارد که دفترقطربا همان صورتی که درفازاول گشایش یافت، بکارخود ادامه دهد که می دهد.درحال حاضرحرف بازشدن مجدد نمایندگی طالبان درقطر بشترازسوی پاکستانیها عنوان شده است معلوم می شود که آنها نقش زیادی دراین خصوص دارند.درمرحله اول هم پاکستان نقش مهمی داشته است مگرمی شود جریان طالبان را جدای ازسیاست ودخالت پاکستان تصورکرد.

دفترقطراین باربانام" تحریک طالبان" گشایش می یابد این دفترسیاسی تحریک طالبان است نه چیزدیگر،آنها می توانند ازدفترشان هرکاری که بسود تحریک طالبان است را انجام دهند.شورای عالی این نوع گشایش را قبول کرده است تنها پرچم ولوحه عجالتا درگوشه ای به دورازانظارگذاشته می شود اما درمرورزمان ممکن است هم لوحه نصب شود وهم برچم طالبان برافراشته شود.زیرا از لازمه اداره این مکتب واین ملاه همین است که باید وضع به همان صورت اول تغییرداده شود.با اعلام آزادی 520 تبهکار که شبکه طلوع اعلام داشت،دیگرهیچ دلایلی برای مقاومت دربرابرخواسته های طالبان نمی ماند حکومت واقعا که دربرابرطالبان حساسیت ندارد.اما این طالبان آنهم به تحریک دیگران بوده که علیه حکومت ما حساسیت ودشمنی داشته اند.

فکرمی کنم دراین مرحله افغانستان دیگرآن پافشاری را ندارد ومی گذارد که نمایندگی طالبان به همان ترتیبی که آقای وقاد اعلام کرده ،دومرتبه آغازبکار نماید وافغانستان به این صورت ازمواضع قبلی خود باید عقب نشینی کرده باشد گرچه هنوزصحبتهای روشنی ازسوی مقامات حکومتی درمورد بازشدن دوباره دفترطالبان نداریم تنها آقای وقاد است که بنمایندگی ازشورای عالی صلح چنین اظهاراتی داشته است.اظهارات عضوشورای عالی صلح مساله را تا این مرحله قطعی ساخته است  که دفتربنام" تحریک طالبان" گشوده می شود.مقامات پاکستان هم که گفته اند که بسته شدن آن یک امرموقتی بود وبزودی دفترطالبان آغازبکارمی کند.