رییس جمهورازلویه جرگه خود تیرشدنی نیست

رییس جمهورازلویه جرگه خود تیرشدنی نیست

رییس جمهورپیش ازسفربه پاکستان،کنفرانس خبری درکابل داشت ایشان دراین نشست خبری به چند مساله اصلی اشاره کرد اولین موضوع که رییس جمهوربا خبرنگاران درمیان گذاشت موضوع« لویه جرگه» بود.ایشان با توجه به درک این مساله که لویه جرگه رییس جمهورهرگزمورد حمایت احزاب سیاسی گروهای مدنی وحقوقی نیست،بصورت ضمنی به این مخالفتها اشاراتی روشنی داشت.لویه جرگه را احزاب سیاسی وگروهای مدنی به چند دلیل، قبول ندارند یکی اینکه مخالف نهاد های قانونی است.آنها استدلال می کنند که درافغانستان نظام سیاسی ساخته شده این نظام احتیاج به تقویه وتغذیه دارد.«لویه جرگه» حرکتی برخلاف نهاد های قانونی درکشورتعبیرشده.

آنها می گویند: ما درافغانستان دومجلس علیا وسلفی داریم این دواطاق قانون گذاری درمسایل مهم کشوربلحاظ قانونی روی آن بحث می کند.موافقتنامه های امنیتی واستراتژیک درنهایت امرباید ازسوی پارلمان تایید وتصویب شود احزاب سیاسی وگروهای مدنی می گویند با داشتن پارلمان چه لزومی دارد که هزینه های زیادی را برای برگزاری لویه جرگه داشته باشیم.اما رییس جمهوردرنشست خبری خود اعلام داشت که «لویه جرگه» برگزارمی شود این مجلس به ضررسیاست مداران وپارلمان افغانستان نیست.درکناراین مساله رییس جمهوربه مساله انتخابات،کاندیدها،مداخلات خارجی وبی طرفی خود شان درامرانتخابات اشاراتی داشت که درذیل به هریک ازاین موضوعات می پردازیم.

لویه جرگه،انتخابات ازدید گاه رییس جمهوربه این صورت برگذارمی شود:

رییس جمهورهمان گونه که اشاره کردم درمورد «لویه جرگه» بسیارجدی صحبت داشت وگفت این مجلس عنعنوی برگذارمی شود وهرگزبرخلاف وبرضررمجلس نمایندگان وسنا کشورنیست.ایشان گفت: لویه جرگه به این دلیل برگذارمی شود که موافقتنامه امنیتی را باید مورد بحث قراردهد وآن را رد ویا تایید نماید.محتوای مجلس لویه جرگه ازنظررییس جمهور« موافقتنامه امنیتی» با آمریکا است این سند ازدید ایشان با ید با مردم افغانستان درمیان گذاشته شود.احزاب سیاسی نسبت به برگذاری لویه نظرمتفاوت وبد بینانه دارند شورای همکاری احزاب وایتلافهای سیاسی دوماه پیش طی یک کنفرانفس خبری درکابل اعلام داشت که هدف رییس جمهورازبرگذاری لویه جرگه، اجندای مخفی است که می خواهد آن را درلویه جرگه مطرح نماید وازمجلس که خود رییس جمهوربرگذارکرده می خواهد انتخابات را باطل اعلام نماید وبرای ادامه کارخود رییس جمهورلویه جرگه را برگذارمی کند خوب این نظرخیلی بد بینانه است وهدف اگرباطل کردن انتخابات واعلام حالت اضطرارباشد درآن صورت انتخابات برگذارنمی شود.

اما رییس جمهوردرکنفرانس خبری این مساله را ردکرد وتاکید کرد که اجندای لویه جرگه عنعنوی تنها وتنها،بحث روی موافقت نامه امنیتی است.رییس جمهوردرمورد این سند که حالت مکمل پیمان استراتژیک را دارد تاکید کرد که این سند ضرب الاجل لازم ندارد وهیچ عجله ای هم درکارنیست اگرشد که ما امضا می کنیم واگرما نتوانستیم حکومت بعدی آن را امضا خواهد کرد این مضمون سخنان رییس کرزی درمورد لویه جرگه وبحث محتوایی آن بود.دراین مورد تفاوت آشکاری بین اظهارات رییس جمهورکرزی ومقامات آمریکایی دیده می شود آنها گفته اند که این سند باید تا ماه اکتوبرتهیه ونهایی شود مقامات آمریکا وغرب می گویند همه چیزبستگی به موافقتنامه امنیتی دارد واگراین سند به دلایلی امضا نشود درآن صورت حضورنیروهای امریکا با چالش روبرومی شود واحتمالا گزینه صفردرپیش گرفته شود.

جنرال دمپسی رییس ستاد مشترک آمریکا درآخرین سفری که به کابل داشت به این موضوع اشاره کرد جنرالان دیگرآمریکایی نیزتاکیدات زیادی دارند که موافقتنامه امنیتی باید بین افغانستان وامریکا امضا وزود هم باید نهایی وامضا شود.ولی رییس جمهوربا صراحت اعلام داشت که ضرب الاجل را درمورد موافقتنامه امنیتی قبول ندارد ایشان گفت: هیچ عجله ای هم درکارنیست.البته افکارعمومی واحزاب سیاسی بااین نظررییس جمهورموافق نستند آنها هم تاکید دارند که امنیت افغانستان باچالش روبرو است خطرامنیتی جدی است حضورنیروهای بین المللی تاثیرزیادی دارند بنابراین نباید بهانه دست آمریکا داد وتجربه عراق را درافغانستان تکرارکرد وباتعلل، غرب وآمریکا «گزینه صفر» را انتخاب کرده وهمه نیروهای شان را ازافغانستان بیرون نمایند.احزاب سیاسی وگروهای مدنی وبرخی ازمقامات حکومتی مصراند که این سند مکمل باید نهایی وامضا شود.

اخیرا رییس جمهورتیم که مذاکرات را درمورد موافقتنامه امنیتی باید به پیش ببرد،تغییرداد سطح هردو تیم فوق العاده بالا رفته واین مساله این امید واری را، ایجاد کرده که این سند درنهایت به صورت مناسبی امضا می شود. ازسوی افغانستان،بجای اکلیل حکیمی سفیرجوان وبی تجربه افغانستان،شخصیتهای چون اشرف غنی احمد زی آقای اسپنتا ووزیرخارجه داکترزلمی رسول، متکفل ومامور پیش برد گفتگوها تعیین شده اند ازسوی آمریکا هم آقای کونینگهام سفیرآمریکا درکابل وجنرال دانفورد فرمانده عمومی ناتو درافغانستان ویکی دوماموردیگرازسوی آمریکا،انتخاب شده اند این ترکیب ازهردوطرف فوق العاده مهم وتاثیرگذاراست.رییس جمهوردرمورد تیم مذاکره کننده هم گفت: که سطح مذاکرات بالا رفته وتیم های قوی برای گفتگوهای امنیتی درمورد سند موظف شده اند.

سند امنیتی گرچه درسیاست تبلیغاتی رییس جمهوردرهاله ازابهام قرارگرفته ومعلوم نیست که رییس جمهورازاین برخورد ها چه هدفی را دنبال می کند برخی گفته اند رییس جمهوردرمساله انتخابات دیدگاه های دارد که باید امریکا ازآن حمایت نماید وبه همین خاطراست که سیاست تبلیغاتی متفاوت با آمریکا را درپیش گرفته است اما سیاست اعمالی رییس جمهورغیرازاین است ایشان هماهنگی با آمریکا دارد واینکه تیم ازبرجسته ترین شخصیتهای حکومتش را برای پیشبرد گفتگوها تعیین می کند این خود دلیلی است که ایشان سیاست اعمالی هماهنگ باغرب وسیاست تبلیغاتی متفاوت با آمریکارا درپیش گرفته است.مردم هم باید این گونه قضاوت نمایند که رییس جمهورشان ملی ومخالف خارجی است امریکه رییس جمهوربصورت زیرکانه ای می خواهد چنین فضایی درجامعه باشد وازوی بعنوان یک رهبرمستقل وتاحدی مخالف سیاستهای آمریکا،تبلیغ شود واین همه کارها یکی هم همین منویات باید باشد.درکناربحث لویه جرگه واجندای آن ایشان به مسایل انتخابات وسفرشان به پاکستان نیزاشاراتی به این صورت را داشت.

انتخابات با نامزدان محدود وبی طرفی کامل حکومت برگزارشود:

رییس جمهوردربخش دیگرازسخنان خود به مساله انتخابات پرداخت ایشان دراین مورد نیزبه موضوعاتی اشاره داشت که متفاوت ازدیدگاه رهبران احزاب سیاسی وگروهای مدنی بود.رییس جمهوردرمورد مداخله گفت: درمساله انتخابات خود شان مطلقا وتماما بی طرف است.گذشته ازمساله خود شان تاکید کرد که هرگزاجازه نمی دهد که حکومت درامرانتخابات مداخله نماید وازامکانات وتسهیلات حکومتی به نفع ویا ضررکسی استفاده شود.رییس بصورت مکرر تاکید داشت که نه خودش ونه حکومت درمساله امتخابات دخالت نمی کند ومی خواهد واروزودارد که انتخابات شفاف برگذارشود.درقسمت دیگری ازسخنان شان به این موضوع پرداخت وگفت علاوه براین که خود ش بی طرف است وبه حکومت هم اجازه نمی دهدکه درمساله انتخابات مداخله نماید،به خارجیها هم هرگزاجازه نمی دهد که درموضوع انتخابات مداخله داشته باشند.

ایشان گفت: مداخلات خارجی سبب بدنامی انتخابات گذشته شد رییس جمهورازکشورخاصی نام نگرفت ولی با شدت روی مداخلات خارجی واینکه مداخلات آنها پیامدهای خطرناکی دارد وباعث بد نامی انتخابات می شود وبه همین دلیل اعلام داشت که به دقت ازمداخلات آنها جلوگیری می شود.ایشان درکناراین مساله به موضوع کاندیدها نیزاشاره داشت وگفت: اگرنامزدان محدود یکی دوتا باشد خیلی خوب است واگرچهارتا شود بازهم قابل گذران می باشد اما اگرزیاد شد دیگرخوب نیست ایشان ازچند نفرنام گرفت که کاندید ریاست جمهوری افغانستان هستند داکتراشرف غنی آقای سیاف وآقای عبدالله عبدالله ازجمله شخصیتهای بودند که رییس جمهورنام آنها را گرفت که این مساله هم برای صاحب نظران خوشایند نبود ونمی توانستند بین اعلام بی طرفی رییس جمهور وذکرنام افراد،وفق دهند.این سوال مطرح شده که چرا رییس جمهورنام افرادی را بعنوان نامزد گرفته است.مفاهیم گفته های رییس جمهوردرکنفرانس خبری این موضوعات بود لویه جرگه واجندای آن،مساله انتخابات ونامزدان وموضوع بی طرفی خود رییس جمهوروحکومت ایشان، ومساله مداخلات خارجی.اینها درواقع لب لباب مطالبی بود که رییس جمهوردیروزدرکنفرانس خبری خود به آنها پرداخت.

منتقدان رییس جمهور نسبت به اظهارات رییس جمهوربه دیده تردید می نگرند.احزاب وگروهای سیاسی هم گفته اند که نسبت به بی طرفی حکومت وحتی خود رییس جمهورتردید های زیادی دارند آنها استدلالهای خاصی خودشان رادارند وتجربیات گذشته را نیزدلیل برای مساله آورده اند آنها می گویند: رییس جمهورهرگزبی طرف نمی تواندباشد وحکومت احتمالا هرگونه مداخله را درامرانتخابات خواهد داشت زیرا قوانین انتخابات مطابق میل حکومت ساخته شده میکانیزمهای اجرایی دراختیارحکومت است. دست حکومت درامرانتخابات فوق العاده بازمی باشد درگذشته این حکومت بود که نتیجه انتخابات را به نفع رییس جمهورکرزی تغییرداد.

خارجیها تاحدی زیادی بی طرفی شان را حفظ کردند ودرموارد افشاگری نمودند ونه مداخله .منتقدان می گویند ناراحتی رییس جمهورازجهت افشارگری است که صورت گرفت خارجی درگذشته درهیچ موردی مداخله نکرد معاون ملل متحد« یوناما» درکابل علیه مداخلات حکومت درانتخابا 88 افشارگری داشت.خلاصه اینکه تفاوتهای زیادی بین برداشتهای رییس جمهورومخالفان سیاسی شان وجود دارد. اما منتقدان درهیچ شرایطی باب گفتگوی شان را با رییس جمهورقطع نکرده اند.آنها درعین انتقادات سخت، همکاریهای هم با رییس جمهورداشته اند این هم ازعجایب جامعه سیاسی افغانستان است که مخالفان ودوستان تعریف شده نیست همه چیزبه یک نحوی بهم گره خورده وقاطی شده وکسی نمی تواند به آسانی سردراورد.ولی تجربه ثابت کرده که رییس جمهورخواسته های خود را اعمال می کند وهمه امکانات دراختیارحکومت است احزاب درحال حاضرهیچ ابزاردراخیتارندارند به همین دلیل است که می گوییم رییس جمهورازهیچ چیزازجمله ازلویه جرگه خود تیرشدنی ویا گذشته نی نیست.