آب درآسیاب دشمن

آب درآسیاب دشمن

امروز دوستی با خواندن اعلامیه دفترریاست جمهوری درمورد عملیات انتحاری طالبان درقندهار،حکایتی را نقل می کرد.وی می گفت: درمیان مردم ما ضرب المثلی است که می گویند ازسستی صاحب خانه روباه برپشت بام بالا می شود.منظوروی این بود که طالبان ازسستی حکومت وموضع گیریهای مبهم وشبهه آمیزش،خود را درپشت بام رسانده واین خود حکومت است که آب درآسیاب دشمن ریخته وطالبان حال بجای رسیده که هیچ اهمیتی برای حکومت قایل نیست.درمواردی، طالبان اعلام داشته که اصلا طرف ما درجنگ وصلح دولت افغانستان نیست.آنها برای خود طرفی را تعریف کرده ومی خواهند با آنها مذاکره ویا جنگ داشته باشند وآن آمریکا وغرب است.طالبان بارها دراعلامیه های خود به این مسایل اشاره کرده که با حکومت افغانستان هیچ گونه مذاکره ای ندارد طرف اصلی آنها آمریکا است.پرسش اساسی دراین است که چرا چنین شد؟ آیاسستی وغفلت ما، کار را به اینجا رسانده ویا عواملی دیگری دراین ماجرا دخیل می باشد.این مساله ازمنظرهای متفاوت قابل بحث است.

مخالفان حکومت عامل اصلی درتحولات وتوسعه خشونت وجنگ، برخورد غیرفعال حکومت را می دانند آنها می گویند: مشکل حکومت این است که هنوزنمی داند ویا نخواسته بداند که دشمنان شان کی ها هستند ودوستان شان کدام.البته رهبران سیاسی دلایلی زیادی برای این مدعای شان دارند.رییس جمهوربه دنبال هرجنایتی که ازسوی طالبان صورت گرفته درمراسم جنایت حاضرشده وروی نعش قربانیان استاده طالبان را برادرخوانده وازآنها خواسته که مردم را نکشند.این مساله را هرگزفراموش نکرده  ایم رییس جمهورروی جنازه خون آلود برادرش استاد وطالبان را برادرخطاب کرد وگفت: اوطالبان برادر،دست ازجنگ بردارید.این مساله را رییس جمهورروی جنازه پاره پاره بردارش احمد ولی خان درقندهاردرسال2011،اعلام داشت درهمان سال درمراسم شهداء نیمروزشرکت کرد وبازهم گفت: اوبرادران طالب دست ازجنگ بردارید ومردم تان را نکشید.

مردم ومخالفان سیاسی رییس جمهورکرزی چه می گویند؟

رییس جمهورکرزی بارها وبارها براین مساله پافشاری کرده وگفته است که بازهم طالبان را برادرمی گویم گرچه شما ژورنالیستهای محترم سرم قارهستید"قهرمی باشید" ولی من کلمه برادررا ایله دادنی نستم.این همه پافشاری روی برادری طالبان،طبعا این حالت را پیش می اورد که طالبان ازفرصت استفاده کرده بربام خانه بالا شوند زیرا دراین حالت طالبان هرچه باشد بازهم برادراست نه دشمن وقاتل بیرحم.ازنظرمردم ومخالفان سیاسی رییس جمهورکرزی، بیانیه دیروزارک خیلی جدی نیست.ایشان حرفی رامی زند وبعدش می رود."کلاهی کلمته هو قائلها" اعلامیه ارگ دیروز ریاست جمهوری خیلی تند وتحقیرآمیزنسبت به طالبان بود دراین اعلامیه گفته شده که طالبان شکست خورده وحالا قربانیان شان را ازمیان مردم بیگناه می گیرند ازنظربیانیه ارگ کشتاربیرحمانه طالبان دراین روزهای آخیر،درقندهاروجاهای دیگر،نشانه ضعف واستیصال طالبان باید باشد.اعمال هولناک آنها درحق مردم بیگناه،دلیل درماندگی طالبان است که ازمردم بیگناه انتقام می گیرد.

البته این منطق تاحدی می تواند درست هم باشد طالبان ممکن است ازمردم افغانستان نا امید شده باشند وازمردم انتقام می گیرند مردم مثل نیروهای امنیتی دشمنان طالبان تعریف شده دیکتاتوران عادت شان همین اند که وقتی که مایوس شد هیچ فرقی بین مردم ونیروهای امنیتی ونظامی نمی گذارند این منطق دیکتاتوران را همه می دانیم که گفته شده: یا من ویا هیچ کی.طالبان با انوع جنایت شان همین را بیان می کنند که : یا ما وامارت ما درافغانستان ویا هیچ کس. مهندس حکمتیارهم باید به این نتیجه رسیده باشد که دراعلامیه پشت سرهم خود گاهی فرمان قتل عام هزاره ها را صادرمی کند وهیچ جای درکره خاکی برای شان قایل نیست وگاهی خطاب به مردم پنجشیرمی گوید که رهبران تان خاینین واجیران روس وآمریکا هستند وصف تان را ازآنها جدا کنید والا یعنی اینکه حکم قتل عام شما را نیزصادرمی کنم.

منطق بیانیه ریاست جمهوری درمورد طالبان تاکید به این مساله دارد که طالبان درمانده وشکست خورده وحالا روی به کشتارمردم بیگناه آورده اند اما مردم ومخالفان رییس جمهورمی گویند که عامل اصلی توسعه کشتاروبیرحمی طالبان،لاابالی گیری سیاسی است.طالبان باید بعنوان دشمن مردم افغانستان درفهرست حکومت قرارمی گرفت ونه درلیست برادر.اینکه طالبان را بصورت مکرربرادر خطاب نماییم این مساله درذات خود تاثیرات بدی روی مردم ،احزاب وگروهای مدنی وسیاسی می گذارد این برادرخواندن طالبان برای رییس جمهورهم هزینه های زیادی داشته اینکه رییس جمهورطالبان را برادرخوانده چه سودی برده آیا میزان کشتارآنها را کاهش داده ؟ وابستگی آنها را قطع کرده و به نفع رییس جمهورکرزی تمام شده؟.هرگزچنین پیامدهای نداشته است این حرف رییس جمهورخطاب به خبرنگاران درست که مردم وخبرنگاران نسبت به برادرخواندن طالبان ناراحت وقهرهستند.رییس جمهورازهرکسی آگاه تراست که این ادبیات هرگزبه سود وی نبوده بلکه رییس جمهورهزینه های بسیارسنگین حیثیتی را پرداخته است.

مردم واحزاب سیاسی وگروهای مدنی،هرگزموضع گیریهای رییس جمهوردرقبال طالبان را قبول ندارند.آنها حتی همین اعلامیه تند وتیزدفتررییس جمهوکرزی را که دیروزمنتشرشد را، هم جدی نمی گیرند آنها بد جوری به این نتیجه رسیده که رییس جمهورکماکان برادر، طالبان خواهد بود.فاصله ماصله ای درکارنیست.چنانچه دربرادری جناب فاروق وردک وطالبان هیچ شبهه ای نیست.مخالفان وگروهای مدنی می گویند: رییس جمهورنه خودش بصورت قاطع با طالبان جنگیده ونه جامعه جهانی را گذاشت که طالبان را ریشه کن نماید واین خود حکومت است که روباه را برپشت بام برده وآب به آسیاب دشمن ریخته است.

حکومت دراین مورد چه نگاهی دارد؟

حکومت درمورد طالبان نگاه متفاوتی دارد.حکومت شاید اظهارات رییس جمهورکرزی را به این صورت توجیه نماید که راه صلح با رجزخوانی نمی شود.اصل صلح را باید درهرصورت حتی درادبیات رعایت کرد.ادبیات رییس جمهورکرزی،ادبیات صلح است دوستی که سالها درارک ریاست جمهوری کارکرده می گوید: رییس جمهورکرزی شخصیت مناسب برای صلح ودرزمان صلح است ونه رهبری برای جنگ وی تاکید می کند که رییس جمهور درشرایط جنگی رییس جمهورشد واین تقصیرشما است که دربن این کاررا کرده اید.من گفتم در آن زمان این گونه نشان داده می شد که طالبان ازصفحه روزگارحذف شد دهه نوین دموکراسی دهه صلح وثبات درافغانستان است ورییس جمهورکرزی،خود رییس جمهورصلح وثبات درافغانستان می شود ما که دانش غیبی نداشتیم ونمی دانستیم که آمریکا چه می کند وپاکستان چه نقشه های درسردارد.این دوست می گفت: رییس جمهورادبیات ازنوع برادر ویا برادران ناراضی رابه این دلیل بکارمی برد ودرفرهنگ رییس جمهورمساله بنام دشمن وجود ندارد همه برادران راضی وناراضی هستند.البته این حرف را یک وقت درزمان اداره موقت درسال2003 رییس جمهور، به آقای قانونی هم گفت: که قانونی صاحب بهتراست که همی طالبان را هم دشمن نگوییم.

این ادبیات می تواند دودلیل داشته باشد یکی همان فکروذهن خود رییس جمهورکه متاثراززمان تحصیل وسیاست گاندی باشد ودیگراینکه تاثیرات عوامل حزب اسلامی دردستگاه حکومت وشاید هم هردو مساله سبب گردیده که رییس جمهورکرزی چنین سیاست توام با تلطیف را درمورد طالبان گرفته است.ازاین مساله که بگذریم رییس جمهوردرمورد طالبان،به ریشه های بیرونی آن توجه داشته است ازمجموع موضع گیریهای رییس جمهوراین گونه ا ستنباط می شود که ایشان طالبان را ابزاردست پاکستان وحتی آمریکا می داند.ایشان دریک مورد گفته بود: طالبان به چند گروه تقسیم می شوند طالبان پاکستانی طالبان خارجی داریم. ایشان تاکید می کرد که طالبان درهتلهای کشورهای خلیج ویا درغرب با خارجیها می نشینند چای وقهوه می خورند.درمورد نمایندگی طالبان درقطررییس جمهوراین مساله را به سیاست آمریکا وپاکستان مرتبط دانست وبه شدت با آن برخورد وحتی مذاکرات امنیتی خود با امریکا را متوقف کرد.ازنگاه ارگ، طالبان پدیده ای است ساخته وپرداخته آمریکا وپاکستان.

یک مقام آمریکایی سخت نسبت به این مساله اظهارناراحتی می کرد وی می گفت: ما این همه درافغانستان جان فشانی کرده ایم ولی حال می بینیم که رییس دفترمقام ریاست جمهوری مارا متهم به حمایت ازطالبان ومتهم به تجزیه طلبی می کند واین واقعا عجیب است.سفیرآمریکا درواکنش به ظهارات مسول دفتررییس جمهورکرزی گفت: که این گونه اظهارات یاوه گویی بیش نیست.رییس جمهوربه همین دلیل است که ازپاکستان همیشه دوچیزرا مطالبه کرده یکی اینکه طالبان طرف دارصلح را باید آزاد نماید ودیگراینکه طالبان اصلی رابرمیزمذاکره حاضرنماید.این دوخواست افغانستان درسفراخیررییس جمهورکرزی نیزمطرح گردید.آزادی ملابرادروهمراه شان ووادارکردن طالبان برسرمیزگفتگوهای صلح ازعمده ترین خواسته های رییس جمهورکرزی بود. امریکه هرگزازسوی پاکستان به اجرا گذاشته نشده.

البته درموضع حکومت درمورد وابستگی طالبان به استخبارات پاکستان تردیدی نیست وهمه گفته اند که کشورهمسایه بعنوان سرمایه به طالبان نگاه می کند این مساله دلایلی زیادی دارد ولی مساله اصلی دراین است که حکومت چرا ازوقت این نتیجه گیری را نداشت؟ وچرا نسبت به طالبان ازموضع برادرانه برخورد داشت؟ اگراین تحلیل درارک جدی بوده که طالبان ابزارسیاست استخباراتی همسایه است وازآن بعنوان سرمایه استفاده می کند پس چرا خود حکومت آب درآسیاب دشمن ریخته است؟ ودراین ده سال هرگزمبارزه قاطع دربرابرابزاروسرمایه استخبارات همسایه نکرد.این تناقضات را چه گونه باید حل کرد؟

براساس اعلامیه های ارگ طالبان ابزاروآلت قرارگرفته والبته طالبان مطابق آخرین بیانیه دفترریاست جمهوری شکست هم خورده است.پرسشی که جواب نداشته این است که حکومت چرا طالبانی که آدم کشته ومی کشند را برادرخطاب کرده؟ پس این نتیجه باید گرفته شود که به همان پیمانه ای که پاکستان، آمریکا ،غرب وعرب دررشد طالبان،دخیل بوده،سیاستهای مبهم وتعریف ناشده افغانستان درمورد طالبان نیزتاثیرات خودرا داشته است.منتقدان می گویند: این اعلامیه دیروزارک که لحن بسیارتندی داشت،بازهم واقعیت ندارد زمانی دیگری ممکن است دریک جای دیگری رییس جمهورخطاب به طالبان بگوید: برادران دست ازجنگ بردارید وبازتاکید نماید که من برادرطالب را ایله دادنی نستم.پس این خود حکومت است که روبا ه روی بام برده تاخارجیها وپاکستانیها واین خود حکومت است که آب درآسیاب آنها انداخته است.نآ  ننتن