مهند سان اصلی رویدادهای پیش ازانتخابات

مهند سان اصلی رویدادهای پیش ازانتخابات

اعلام " اتحاد انتخاباتی" حاصل گفتگوهای بود که نخبگان سیاسی باهم داشتند.دراین نشستها آقایان خلیلزاد،قیوم کرزی جلالی و جناب اتمر حضورداشتند.نکته جالب برای من این بود که آقای خلیلزاد درچندین نشست رهبران دوایتلاف سیاسی جبهه ملی وایتلاف ملی شرکت داشت درآخرین نشست بحث روی این مساله بود که آنها افرادی را برای گنجاندن دیدگاه شان درکمیته تدوین بیانیه،معرفی نمایند وخود شان هم درهفتم سنبله روزاعلا اتحاد انتخاباتی شرکت نمایند.ولی درست درفردای آن روزمقاطعه کرد وبعد هم گفتند که درصدد،تشکیل ایتلاف تازه می باشند.آنها به صورت ضمنی « اتحاد انتخاباتی» را سمتی دانسته ودرواکنش به آن، حال درفکرتشکل تازه برامده ومی خواهند ایتلاف تازه ای را اعلام نمایند.آقای معین مرستیال معاون حزب حق وعدالت، خبرازنشستهای را داده که درمنزل آقای گیلانی دایرشده است.ایشان تاکید می کند که دراین نشست شخصیتهای سیاسی ازجمله آقای خلیلزاد حضورداشت.وی می گوید حرف اصلی برسرایجاد یک تشکل تازه سیاسی وایتلاف جدید است آقای مرستیال به رادیو آزادی گفت: تصمیم گیری درمورد این ایتلاف تازه به زودی اعلام می شود.درتمام این نشستها آقای خلیلزاد حضوردارد.

دوستی می گفت: ایشان زبده ترین سیاست مداری است که نقش تعیین کننده را از زمان نشست بن تاحالا داشته است.وی مهندس سیاست می باشد.البته شکی وجود ندارد که جناب خلیلزاد نخبه بزرگی درسیاست است ولی حالا این مهندس اصلی درمورد افغانستان پس از2014 چه فکری دارد؟ این مساله خیلی مهم باید باشد.آقای خلیلزاد درچندین نشست رهبران اتحاد انتخاباتی حضورداشت ولی لحظه های پیش ازاعلام آن کنارکشید وچرا ما دلیل آن را نمی دانیم گرچه ایشان بصورت فشرده ای گفته است که کارمن همین است که با همه طرفها گفتگوداشته باشیم.

با همه باید گفتگو داشته باشیم اما برای چه منظوری؟

آقای خلیلزاد گفته است که با همه طرفها می خواهد گفتگو ورایزنی داشته باشد که دارد.ایشان درهمه نشستها حضوردارد وخیلی خوب هم حرف می زند وطرحهای جالبی را ارایه می دهد.وی درمنزل استادمحقق با قاطعیت نشان داد که درهمایش اتحاد انتخاباتی شرکت می کند.آقای خلیلزاد بگونه ای حرف می زند که گویا به نمایندگی ازتیمی صحبت می کند وتنها نیست.درمنزل آقای محقق ودوستم با جمع جماعتی آمده بود وآقای مرستیال هم امشب اعلام داشت که آقای خلیلزاد همراه با قیوم کرزی ،جلالی واشرف غنی احمد زی درمنزل آقای گیلانی حضورداشت.آقای مرستیال حاصل جلسات منزل آقای گیلانی را، ایجاد یک تشکل سیاسی نو اعلام داشت.خوب اگرنتیجه مذاکرات این شود که آقای خلیلزاد درهرنشستی شرکت نماید وپیامد آن اعلام یک تشکل سیاسی باشد این کارازیک جهت خوب وبه دلایلی هم بد است.این درست که درایجاد فکراتحاد انتخاباتی میان رهبران دوایتلاف سیاسی،آقای خلیلزاد نقشی نداشت ودراولین نشست آن، موضع مخالف داشت ولی درادامه مذاکرات نظرموافق پیداکرد وگفت: ما باچنین همایشها ونشستها موافق هستیم منتها دیدگاه وعبارات مورد نظرخودرا نیزداریم که باید دربیانیه وموضع گیری اتحاد انتخاباتی،آورده شود.

این حرف مورد تایید همه قرارگرفت وقرارشد که ایشان وهمراه هان شان دراین همایش شرکت داشته باشند.بهرتقدیر اتحاد انتخاباتی توسط رهبران دوایتلاف سیاسی "جبهه ملی وایتلاف ملی" اعلام گردید.حال درواکنش به همین مساله،ظاهرا باید یک اتیلاف تازه درآستانه ولادت باشد.البته وجود ومیلاد ایتلاف تازه درذات خود امر مثبت است ولی این اتیلاف درحالی متولد می شود که پیش ازآن اتحاد انتخاباتی،اعلام گردید وبعد بدنبال ان تلویزیون ژوندون وآقای جلالی به نحوی آن را متهم به سمتی بودن کرد.

آنچه که آقای مرستیال اعلام داشت این ایتلاف تازه هرگزنمی تواند ازشایبه واتهام سمتی بودن خارج شود همه کسانی که آقای مرستیال نام گرفت،تماما تعلق به یک سمت وتباردارند ویا اینکه چهره های اصلی آن ازیک گروه قومی خاصی باید باشند.این مساله به این دلیل مورد نقد است که ما دواتحادیه شمال وجنوب تشکیل می دهیم وفکرمی کنم این موضوع  برای جامعه افغانستان خوب نیست.پرسش این است که چرا دراین سمت کشیده شده ایم ؟ وعامل ومهندسان چنین سناریوهای کی باید باشد؟.اگرنخبگان که دورخلیلزاد جمع شده درهمایش اتحاد انتخاباتی شرکت می کردند وبعد براساس مذاکرات ایتلاف تازه دیگررا اعلام می داشت،هیچ اشکالی نداشت. ولی این کارصورت نگرفت اتحاد انتخاباتی بدون حضورومشارکت خلیلزاد ودوستانش اعلام شد وحالا قراراست که ایتلاف تازه با ترکیب سمتی وتباری نیزساخته شود.دوستان که من با آنها درتماس هستم می گویند: دلایلی که چرا اتحاد انتخاباتی تاسیس شد را نمی دانیم گرچه گفته شده که این اتحاد بصورت طبیعی باید متولد می شد زیرا فشارهای زیادی وجود داشت که چرا جبهه ملی وایتلاف ملی با هم کنارنمی یایند درحال که رهبران شان هیچ اختلاف عمده ای ندارند وشاید هم عوامل غیرقابل درکی دیگری درکارباشد که ما آن را نمی دانیم اما چرا تلاش برای ایجاد یک ایتلاف تازه این قدرشدت گرفته است.

تلاش برای ایجاد یک ایتلاف تازه چه مفهوم دارد؟

این پرسشی است که باید پاسخ داده شود.درمورد ایجاد اتحاد انتخاباتی،عواملی نامریی آن را نمی دانیم ولی دوعامل عمده را می توان برای آن اشاره داشت یکی اینکه رهبران هردوایتلاف سیاسی جبهه ملی وایتلاف ملی،تحت فشارافکارعمومی هوادارانش بود که چرا اقدام به یک تشکل واحد سیاسی نمی کنند درحالیکه هیچ اختلاف وتفاوت نظری جدی درسیاست وفکرآنها دیده نمی شود.گذشته ازعامل مردمی،مساله دیگری که سبب گردید این اتحاد شکل بگیرد،بهم خوردن وضعیت شورای همکاری احزاب وایتلافهای سیاسی بود.دوحزب عمده ازداخل آ ن پیش ازاعلام اتحاد انتخاباتی،اقدام به یک ایتلاف تازه کرد گرچه هردو حزب درون حکومتی بود ازهمان اول نیزمعلوم بود که تا آخردرکنارشورای همکاری احزاب وایتلافهای سیاسی نمی ماند.حزب اسلامی ارغندی وال وحزب وحدت استاد خلیلی دوماه پیش ازامروزبه رایزنی وتوافق دست یافته بود که با هم توافق داشته باشند وازیک کاندید حمایت نمایند.این مساله سبب گردید که درداخل شورای همکاری احزاب وایتلافهای سیاسی یک نوع تزلزل ایجاد شود.دلیل اقدامات سیاسی ازدرون شورا همکاری احزاب وایتلافهای سیاسی،همین ناپایه داری وی باید باشد بهرصورت اتحاد انتخاباتی درهفتم سنبله اعلام شد وآقایان خلیلزاد ودوستان شان علیرغم تفاهم ومذاکره با رهبران اتحاد درنهایت امرمقاطعه کردند وازآن برید وحال درنشستهای ازنوع دیگری شرکت می کنند ومی خواهند تشکل تازه ای را اعلام نمایند.

برداشت همه این است که ایتلاف تازه واکنشی است ونه ابتکاری عیب دیگرآن هم این گونه گفته شده مساله سمتی را بجای تلطیف،تشدید می کند وقتی که آقای معین مرستیال درمورد ایجاد ایتلاف تازه با نام گرفتن ازنخبگان آن حرف می زد،بلافاصله دوستی که باهم نشسته بودیم وی بسیاربه سیاست های غرب وآمریکا بدبین است گفت: خلیلزاد کارخودرا کرد وافغانستان را به دوبخش سیاسی شمال وجنوب تقسیم کرد واین همان سیاست آمریکا وانگلیس است که می خواهند به شکاف های سیاسی بخصوص شمال وجنوب دامن زده شود.وی می گفت: این اقدام برای تاسیس یک ایتلاف تازه با توجه به مقاطعه آنها ازاتحاد انتخاباتی،زمینه های تبلیغات منفی را درآستانه انتخابات به بارمی آورد بخصوص اینکه اگرهردو تشکل تازه سیاسی به توافق نرسند ورهبران اتحاد اعلام شده با رهبران ایتلاف سیاسی تازه،درمورد نامزدان به توافق نرسند دراین صورت جامعه سیاسی افغانستان به دودسته گی مفرطی ازنوع سمتی آن حرکت خواهد کرد این کاربه سود افغانستان نیست واصلا ممکن است انتخابات را به چالش بکشاند.

اعلام این مساله ازسوی کمیسیون مستقل انتخابات که گویا پنجاه درصد امنیت انتخاباتی وجود ندارد وقبلش هم آقای معنوی رییس پیشین کمیسیون مستقل انتخابات نوشته بود که گزارشهای امنیتی انتخابات ازسوی نهادهای امنیتی مبالغه آمیزوغیرواقعی است امنیت انتخاباتی درافغانستان وجود ندارد.وقتی که امنیت نباشد طبعا انتخاباتی درکارنخواهدبود.آقای ملاتره خیلی نیزدرخیابانهای کابل مارش راه انداخته وگفته است که ریاست جمهوری تا سال2018 باید تمدید شود زیرا که انتخابات به دلیل امنیت نمی تواند برگذارشود.شکافهای سیاسی ازنوع شمال وجنوب دامن زدن به مساله نا امنی ازسوی کمیسیون مستقل انتخابات.مارشهای خیابانی برای تمدید ریاست جمهوری،نشانه های مثبتی نیست.دراین میان این سیاست حکومت واحزاب سیاسی است که باید برآنچه درقانون اساسی نوشته شده وفاداربمانند وانتخابات را درزمان وموقعش برگزارنمایند.این درست است که اوضاع افغانستان اصولا شکل عادی ندارد هرروزجنایت بیرحمی صورت می گیرد .تلفات مضاعف پولیس درسال جاری وگردن زدن مسافران درمسیرراه ها وآتش زدن ده ها تانکروکانتی نر،درجاده ها،دلایلی واضحی است برای چالشها وگرفتاریهای افغانستان.ولی علیرغم این مسایل باید بگونه مسولانه با مسایل برخورد صورت بگیرد وراضی نشویم که شکافهای اجتماعی وسیاسی با عناوین مختلف وسعت پیدا نماید.

دوستانی هستند که نسبت به سیاست های آمریکا وتلاشهای خلیلزاد به دیده مثبت نمی گیرند ومی گویند آمریکا نیت خوبی درافغانستان ندارد وآقای خلیلزاد هرچه افغانی شده باشد ولی بازهم یک آمریکایی است.آقای خلیلزاد خود می گفت: آمریکا وطن من است ومن آن را دوست دارم ودرآمریکا نظام سیاسی همان نظام فدرال است ومن با نظام فدرال نمی توانم مخالف باشم منتها افغانستان که وطن اصلی ومسقط الراس من است شرایط والزامات خاصی خود را دارد ونمی شود خارج ازآن فکرکرد.حالا آقای خلیلزاد مهندس اصلی زدوبندهای سیاسی باشد ویا نباشد ولی بدون تردید یکی ازبرجسته ترین بازیگران ومهندسان درحال حاضرگفته می شود هیچ تحولی سیاسی درافغانستان خارج ازدید خلیلزاد نمی تواند باشد به همین علت برخی گفته اند که انتخابات افغانستان مهندسان زیادی دارد ولی مهندس اصلی رویدادهای پیش ازانتخابات یکی همین جناب خلیلزاد، شناخته شده است.