ورودی و خروجی صندوقها

ورودی و خروجی صندوقها

مشکل اساسی در انتخابات همیشه جعل و تقلب بوده است. این مساله در همه انتخابات افغانستان در گذشته تکرارشد. در انتخابات 93 هم سیر انتخابات، بری از جعل و تقلب نبوده است. ولی به این مساله باید اشاره کرد که انتخابات 93 نسبت به انتخابات دور قبل، بسیار خوب برگزارشد و احتمالا میزان تخلفات و تقلبات انتخاباتی در حدی نیست که پرو سه انتخابات را خدشه دار نماید. موفقیت انتخابات 93 معلول عواملی است. شناسایی و بررسی این عوامل برای مردم ما اهمیت زیادی دارد. در انتخابات، برگه های ورودی به صندوقهای انتخاباتی، واقعا حیرت انگیز دانسته شده است. این همه جمعیت علیرغم تهدیدات امنیتی و شرایط نا مساعد جوی، در شانزدهم حمل 93 به پای صندوقهای رای آمدند و برگه های رای شان را به صندوقها ریختند. ورودی برگه در صندقها، بی نظیر و تاریخی گفته شده است. حال همه برگه های رای مردم و سرمایه سیاسی وارد صندوقها، شده است. مدیریت استخراج رای از صندوق ها به دست کمیسیون مستقل انتخابات قرارگرفته است. کمیسیون سمع شکایات هم باید به گونه بی طرفانه، به شکایتهای انتخاباتی رسیدگی نماید. نگرانی این است که مقامات کمیسیون به خصوص مقامات کمیسیون سمع شکایت، پیش از وقت موضع گیری و دیدگاه های را بیان داشته اند که حمل بر پیش داوری شده است.  اشاره به این مساله که انتخابات به دور دوم می رود و یا اینکه تقلب انتخاباتی بسیار گسترده است و اگر بررسی نشود، مشروعیت انتخابات زیرسوال می رود و موضوعات ازاین دست که تو سط رییس کمیسیون سمع شکایات با رسانه ها در میان گذاشته شده است. واین گونه اظهارات ازسوی رییس کمیسیون سمع شکایات، یک نوع پیش داوری دانسته شده و مورد انتقاد قرارگرفته است.

اشکالی که گرفته شده است این است که تا کنون هیچ شکایتی بررسی نشده پس چرا از قبل درمورد تقلبات و تخلفات انتخاباتی به این صورت، اظهار نظرصورت می گیرد. این پیش داوری درامر انتخابات می باشد. که هست.درطی 48 ساعت گذشته ما از مقامات هردو کمیسیون ، اظهار نظرهای متفاوتی را شنیده ایم این مساله نشان می دهد که در هردو کمیسیون تحت تاثیر عواملی که خود شان می دانند، قرار گرفته اند و در مورد انتخابات، اظهار نظرکرده اند. اولین تفاوت نظر این است که مقامات کمیسیون مستقل انتخابات گفته اند که تقلبات در حدی نیست که به روند انتخابات اشکال وصدمه ای را وارد نماید.اما مسوول کمیسیون سمع شکایات می گوید تقلبات جدی و  گسترده می باشد وباید بررسی شود و اگر تقلبات جدی بررسی نشود ، انتخابات زیرسوال می رود. آقای سعادت بدون اینکه کارش را حتا شروع کرده باشد امروز صبح بارادیو آزادی می گفت: به نظر من انتخابات به دور دوم می رود. نکته دیگری که باید به آن اشاره کرد و آن این است که سخنگوی کمسیون سمع شکایات هم روی این نکته تاکید دارد که تقلبات و تخلفات انتخاباتی در حدی نیست که نتیجه انتخابات را تحت تاثیر قراردهد. تقلب و تخلف صورت گرفته است اما نه درحدی که پروسه انتخابات را متاثر نماید. عین چنین اظهار نظری ازسوی ناظران بی طرف هم صورت گرفته اند آنها هم ضمن ستایش فراوان از حضور ومشارکت مردم، به این مساله اشاره کرده اند که تقلب انتخاباتی درحدی نیست که پروسه را خراب کرده باشد. نهاد های ناظر بر انتخابات مثل فیفا و تیفا، در کنفرانسهای خبری شان به صراحت از برگزاری درست انتخابات صحبت کرده اند و گفته اند که تقلب بوده ولی نه به آن گسترده گی که در انتخابات گذشته صورت گرفته است. بدون شک این انتخابات نسبت به همه انتخابات که درگذشته داشته ایم،تفاوتها ومزیتهای را داشته  است.

انگیزه و عوامل حضور و هجوم مردم به پای صندوقهای رای در انتخابات 93     

این مساله خیلی اهمیت دارد که تفاوت و برتریهای انتخابات 93  نسبت به انتخابات سالهای گذشته دانسته شود. البته پروسه انتخابات به پیمانه عظمت آن ، قابل ستایش است و پیداکردن رازهای موفقیت آن اهمیتی زیادی دارد. یکی از برجسته گیهای این دور از انتخابات میزان مشارکت مردم است. مردم به چه دلایلی به این گسترده گی در انتخابات شرکت کرده اند؟. برخی گفته اند، مردم افغانستان شعوربالای سیاسی دارند و آنها بخوبی درک می کنند که مناسبت ترین راه زندگی ، همان رویه ها و شیوه های مردم سالاری شرکت در انتخابات، استقبال از دموکراسی است. این گزینش با گزینه های دشمن بسیار متفاوت است. دشمن گزینه های زندگی برای مردم  را در قالب خشونت و خونریزی وبیرحمی دنبال می کند. این کار درستی نیست. شیوه دشمن تحمیل ایدلوژی ازطریق اعمال خشونت است.طالبان با خشونت و بیرحمی می خواهند، ایدلوژِی و امارت شان را به مردم تحمیل نمایند. مردم با این شیوه مخالف هستند. مشارکت مردم پاسخ دندان شکن به طالبان بود. مردم در شانزدهم حمل کاری کرد که طالبان در جریان عمر خود چنین کاری را نتوانیست. می دانیم که حضور مردم به پای صندوقهای رای، جواب رد به راه و رسم طالبانی شد. طالبان ازسوی مردم افغانستان جواب داده شد که کارشان برای مردم افغانستان قابل قبول نیست.

عده ای هم این گونه استدلال کرده اند که مردم نسبت به عملکرد 12 سال گذشته، اعتراض دارند. دوازده سال گذشته علیرغم خوبیها و دست آوردهای که داشت ولی مردم هم چنان با فقر آواره گی دست پنجه نرم می کنند. هنوز میلیونها مهاجر در خارج زندگی می کنند، ابعاد مهاجرت در طی این دوازده سال به دلیل شرایط بد زندگی بدترشده است. اعتیاد، فساد در حدی ترسناکی، شایع شده است. فقر زدایی صورت نگرفت. میلیارد دالر، کمکهای جامعه جهانی به افغانستان واریز و در جهنم فساد مدیران، سوخت. درعرصه های امنیت نیز گرفتاریهای زیادی داریم هرروز مردم ما کشته وزندگی شان به آتش کشیده می شود. درعرصه مناسبات خارجی هم سیاستهای شناور و سیالی داشتیم متحدان افغانستان ازسیاست ها و موضع گیریهای ما چندان راضی نستند. مردم این گونه فکری می کنند و در شانزده هم حمل 93 نشان داد که می خواهند زندگی شان متحول شود. تحول در زندگی مردم، مستلزم اصلاحات و تغییرات عمده است. مردم می خواهند برای بهبود زندگی شان ، شاهد تغییرات و اصلاحات باشد. رای مردم برای امید به آینده بوده است. درکشورهای غربی اگر مردم کم تر درانتخابات شرکت می کنند، د لیلش این است که در آن کشورها، همه چیز نهادینه شده است. مردم زیاد نگران زندگی شان نستند ولی درافغانستان چنین نیست. نهادهای ثابت نداریم سیستم خوب کار نمی کند، قوانین به درستی اجرا نمی شود. بجای حاکمیت قانون، اراده اشخاص حاکم است. حکومت قانون از عمده ترین خواست مردم در شانزدهم حمل 93 بوده است.

  عوامل و انگیزهای حضور مردم را دراین دو پاراگراف به این گونه می توان دسته بندی و جمع بندی کرد:

الف –  اعتقاد و اعتماد مردم به دموکراسی و مردم سالاری و نه گفتن به شیوهای خشن طالبانی.

ب -  اعتراض مردم به عملکرد های گذشته و امید به آینده بهتر.

مدیریت متکثر، شیوه درست درمبارزات انتخاباتی

دو نوع مدیریت را می توان در مبارزات انتخاباتی ، شناسایی کرد یکی مدیریت سنترالیزم و متمرکز ودیگری مدیریت متنوع و متکثر. سنترالیزم مدیریتی درانتخابات 93 به کار گرفته نشد. این مساله درتیم اصلاحات وهمگرایی به خوبی نمایان بود. این تیم ستاد مرکزی داشت که کارش تنها ایجاد هماهنگی بود و نام ستاد هم ستاد هماهنگی اعلام شد. درمبارزات انتخاباتی هرگز تمامی امور انتخابات، بسته به یک مرکزیت نشد. مدیریت انتخابات به گونه متکثر، رهبری می شد. در ابتدا گفته شد که هدف مشخص است و آن پیروزی تیم اصلاحات و همگرایی به رهبری داکترعبدالله عبدالله است. چهار جهت عمده که ارکان تیم را می ساخت، آنها موظف شدند که خود شان با شناخت که از تشکلهای سیاسی شان دارند،وارد کار زار شوند با شیوهای که خود می دانند مردم شان را بسیج نمایند. هیچ جریانی  در تشکل سیاسی دیگر، مداخله نداشت حزب وحدت مردم کاری خود رامی کرد و نیروهای خودرا با شیوه های که خودمی دانست ، بسیج کرد و به همین صورت حزب جمعیت و حزب اسلامی و ایتلاف ملی، هرکدام با همان شیوهای خاصی خود، وارد پیکارهای انتخاباتی گردید. ستاد مرکزی هیچ دخالتی به شیوه مدیریت متنوع نداشت تنها به دنبال فرایند و نتیجه کار کردها بود. حزب وحدت مردم در22 ولایت، نیروهای خودرا بسیج کرد و مجموع آرای که جمع کرد یک میلیون نهصدهزار نفربود.از این مجموعه آراء یک میلیون دو صد تا سیصد هزار نفر به تیم اصلاحات و همگرایی رای داده اند.

احزاب جمعیت و حزب اسلامی و ایتلاف هم موفق شدند بالاترین بسیج ملی را دربین هواداران خود داشته باشند. اینکه تنوع مدیریتی، کاررایی فوق العاده را داشت درآن شکی نیست. این مساله همان مدیریت غیرمتمرکز است که در انتخابات 93 برای تیم اصلاحات و همگرایی، تاثیرات عمده ای داشته است. تجربه مدیریت غیرمتمرکز در کلیت نظام هم باید مفید باشد. در مدیریت متنوع تمامی نیروها به صورت آزاد بدون اینکه کسی در کار شان دخالت داشته باشد، نیروهای شان را بسیج کردند. تداخل در امور و یا گره خوردن همه کارها به یک مرکز، دشواریهای زیادی را خلق می کرد. درمدیریت غیرمتمرکز، قبل از هرامری باید هدف شفاف تعریف شود. و همه نیروها با ایمان و باور راسخ وارد عرصه کارزارهای انتخاباتی شود. هدف روشن نتیجه روشن را به بار می آورد. این کاری بود که صورت گرفت. اما درکنار هدف روشن باید از پتانسیلها به درستی کار گرفته شود. انرژی بی پایانی که تیم ها داشت نباید هدر داده می شد. تیم های دیگر به دلیل مدیریت مختلط و نامفهوم ، نتوانیست از انرژیهای که داشت بدرستی استفاده نمایند. آنها نمی دانستند و یا نتوانستند مدیریت غیر متمرکزرا ایجاد نمایند به همین دلیل بخش بزرگ ازپتانسیلهای شان را از دست داند در تیم های شان، ریزشهای بسیار عمده و خطرناکی ایجاد شد و نتوانیست به خوبی مدیریت داشته باشد. یکی از دلایلی بسیار مهم در موفقیت تیم اصلاحات و همگرایی ، همان مدیریت غیرمتمرکز و متنوع بود. برگهای رای دهی به درستی وارد صندوقهای رای شد و حالا امیدوار هستیم که خروجی برگه ها، مصون باشد و به رای مردم خیانتی صورت نگیرد.