نرگس

نرگس

یاداشت ها و نوشته های محمد ناطقی
نرگس

نرگس

یاداشت ها و نوشته های محمد ناطقی

دشواریهای پیشروی افغانستان

 

دشواریهای پیشروی افغانستان

 

سه مساله اساسی امنیت، انتخابات، ومصالحه،جدی ترین دشواریها ی پیشروی  افغانستان می باشد. آقای دمسی لوی درستز ارتش آمریکا وارد کابل شد.وی برجسته ترین مقام نظامی آمریکا است که درامورنظامی اظهارنظرمی کند.آقای دمسی درکابل به نکات مهمی مرتبط به "امنیت" اشاره داشت.اولین مساله ای که آقای دمسی عنوان کرد مساله "گزینه صفر" بود. ایشان دراین مورد گفت: اصولا ما " گزینه صفر" به آن صورت که مطرح شده نداریم اما" گزینه صفر" به یک صورت دیگرمی تواند مطرح شود وآن" رد موافقتنامه امنیتی" است اما " گزینه صفری" تا حالا مطرح نشده است.اولین باراین مساله دریک روزنامه پرتراژ آمریکایی عنوان گردید.نیویورک تایمز دریک تحلیل بلند درمورد " گزینه صفر" نوشته بود که رییس جمهوراوباما پس ازگفتگوی تلخی که بین دورییس جمهور"کرزی واوباما" ،صورت گرفت،دومساله مهم را درمورد ماموریت نیروهای آمریکایی ومساله امنیت درافغانستان مطرح کرد یکی "گزینه صفر" ودیگری "خروج زود هنگام" هردومساله درمحافل خبری وسیاسی افغانستان بازتاب بسیارگسترده ای داشت.آقای دمسی درکنفرانس خبری خود به این موضوع اشاره کرد وگفت: گزینه صفری" به آن صورت که مطرح شده دربرنامه های کاری ما نیست.ولی ایشان درمورد " موافقتنامه امنیتی" بصورت بسیارجدی صحبت کرد.لوی درستزارتش آمریکا گفت: موافقتنامه امنیتی  تا ماه اکتبر باید بین دوکشوامضا شود.وی تاکید کرد که همه مسایل به این " موافقتنامه امنیتی " بستگی دارد.ایشان با خبرنگاران گفت: اگرچنانچه ما به توافق نرسیم وسند همکاری امنیتی، بین دوکشورامصا نشود دراین صورت حضورنیروهای آمریکا درافغانستان نمی تواند موجه باشد.

 

گزینه صفر وخروج زود هنگام:

 

" گزینه صفر" به آن صورت که رسانه ها منتشرکرده ازنظرآقای دمسی مطرح نیست ایشان اصولاطرح این مساله را به یک نحوی نادرست اعلا کرد.پیش ازاین هم جنرالان آمریکایی درمورد " گزینه صفری" صحبت کرده اند.جنرال آلن فرمانده پیش ناتودرافغانستان گفته است که خروج مطلق نیروها ازافغانستان بمعنی ازبین رفتن دست آوردهای ده ساله دراین کشوراست آقای آلن با این مساله نظری منفی دارد.جنرال دانفورد فرمانده حاضرنیروهای بین المللی هم " گزینه صفری" را رد کرد وآن را به زیان منافع آمریکا اعلام داشت.پیش ازآن هم نماینده آمریکا درسازمان ناتو آقای کرات کاکر،خروج نیروها و" گزینه صفر"  را بعنوان فاجعه نام گرفت. دراین مورد فرمانده دیگرآمریکا آقای میک کرستال نیزاظهارنظرداشته وگفته است که خروج نیروها ازافغانستان بصورت کامل به زیان منافع آمریکا وسبب ازبین رفتن دست آوردها می شود.این همه اظهارات که مضمون آن را شرح دادم را درکنارگفته های آقای دمسی رییس ستاد مشترک آمریکا درکابل بگذاریم،این نتیجه را خواهیم گرفت که مساله "  گزینه صفر" ازنظرفرماندهان بزرگ نظامی آمریکا قابل قبول نیست آنها هرکدام به یک نحوی با چنین تصمیمی مخالفت کرده اند.آقای دمسی هم گفته است که مساله " گزینه صفر" به آن صورت که عنوان شده برای ما مطرح نبوده است اما وی بجای آن به مساله " موافقت نامه امنیتی" بگونه موضع گرفت که گویا همه مسایل پس ازسال2014 به این موضوع گره خورده است.

 

موافقتنامه امنیتی تا ماه اکتبرامضا می شود:

 

موافقت نامه امنیتی که جزء ازهمان سند راهبردی واستراتژیک است،یکی ازمجمل ترین موافقت نامه های است که بین افغانستان وآمریکا باید امضا شود این سند دراصل به دلیل اینکه جزء ازیک سند مادر" موافقت نامه استراتژیک " است باید به یک نحوی تایید شده باشد واحتیاج به این همه جدال ونقاش را نداشته باشد ولی دیدیم که دورپایانی آن با گفتگوهای صلح ودفترنمایندگی قطر،همزمان شد وافغانستان این متن را کنارگذاشت."شورای امنیت ملی" طی بیانیه آمریکا را متهم به دوگانه گی رفتارنمود دراعلامیه تصریح شده بود که به این دلیل دورچهارم وپایانی گفتگوهای امنیتی به تعویق اندخته شد که آمریکا به آنچه درمورد نمایندگی طالبان درقطرگفته بود ،عمل نکرده است.ظاهرا آمریکاییها به افغانستان گفته بود که دفترقطرصرف حیثیت یک نمایندگی برای گفتگوهای صلح را دارد ودفترسیاسی طالبان ونمایندگی برای این گروه نیست دفترقطر،نمایندگی برای صلح است ونه دفتری برای طالبان.اما در28 جوزا وقتیکه نمایندگی دردوحه گشایش یافت دیده شد که این دفتر،درواقع نقش نمایندگی سیاسی طالبان را دارد ودفترصلح نیست.

 

طالبا دربیست چهارساعت این گونه مانورداد که نمایندگی امارت اسلامی شان گشوده شده است بیرق طالبان ولوحه امارت اسلامی شان دردفترنمایان بود.سخنگوی طالبان هم گفت: که ازاین نمایندگی مذاکرات طالبان با سازمان ملل، نمایندگیهای خارجی ،سازمانهای معتبربین المللی وکمک برای طالبان ازهمین نمایندگی صورت می گیرد.آقای شاهین تاکید کرد که ازاین دفترطالبان اعلامیه های شان را صادرومواضع شان را به گوش جهانیان می رسانند.نمایندگی قطررا معاون وزارت خارجه آن کشور،افتتاح کرد.افغانستان اولین واکنش شان این شد که گفتگوهای امنیتی را با آمریکا متوقف نماید وبه همین اساس دورچهارم وپایانی مذاکرات به تعویق انداخته شد.آقای دمسی گفته است که حضورنیروهای آمریکا درافغانستان بستگی به امضای همین موافقتنامه دارد این سند تا ماه اکتوبرسالجاری باید امضا شود.

 

اعلامیه ارگ ریاست جمهوری نشان می دهد که موافقتنامه امنیتی امضا می شود ولی شروط وملاحظاتی درآن گره خورده است.دراعلامیه تاکید شده که سند همکاری بین دوکشوربه امضا می سد که درآن امنیت افغانستان تضمین شده باشد وتعهدات که آمریکا به افغانستان داده عملی شود.اعلامیه نشان می دهد که موافقتنامه امنیتی درصورت که منافع ملی وحاکمیت ملی درآن تضمین شده باشد تعهدات واحترام متقابل رعایت شود وامنیت افغانستان به یک نحوی گرانتی شده باشد،افغانستان این سند را امضا می کند.مضمون اعلامیه ارگ روی منافع ملی، حاکمیت ملی تاکید دارد وهمینطور مساله امنیت وتعهدات غرب وآمریکا.امروزدریک نشستی شرکت داشتم که آقای کونینگهام سفیرآمریکا درکابل درآن نشست سخنرانی داشت وهم به پرسشها جواب می داد دراین گردهمایی که به ابتکارآقای مرادیان دایرشده بود موضوعات موافقت نامه امنیتی،صلح با طالبان، ومساله انتخابات مطرح گردید.

 

اظهارات کونینگهام سفیرآمریکا درکابل:

 

سفیرآمریکا دراین نشست به مسایل مهمی اشاره داشت.ایشان که کمی گرفته وخسته بنظرمی رسید ویا اینکه طبیعت گرفته دارد،ابتدا درمورد همکاری وتعهدات آمریکا بعنوان شریک استراتژیک افغانستان صحبت کرد وی می گفت آمریکا درهمه مراحل درکنارمردم افغانستان قراردارد چون شریک استراتژیک افغانستان است وی تاکید داشت که ما به تعهدات خود پای بند هستیم.آقای کونینگهام به مساله "موافقت نامه امنیتی" نیزاشاره داشت وتاکید کرد که این سند می تواند چهارچوب روشنی همکاری را معین نماید سفیر، مسئولیتهای اساسی  را به دوش افغانستان گذاشت وازآمریکا بعنوان شریک استراتژیک وهمکارنام گرفت وروی تعهدات آمریکا تاکید داشت وی به مساله انتخابات،امورامنیتی ومصالحه نیزاشاراتی داشت.پس ازختم اظهارات آقای کونینگهام ،اولین پرسش را من مطرح کردم وبه این مسایل درقالب سوال اشاره کردم وازایشان خواهان توضیح شدم.

 

اولین مساله که ازایشان پرسیدم این بود که مساله انتخابات، اصلی ترین موضوع برای افغانستان درسال2014 است قوانین انتخابات تصویب وتوشیح شد ولی گفته می شود که  درآمریکا خیلی کم روی مساله انتخابات بحث وگفتگو می شود وپرسیدم چرا؟ دراین مورد به اظهارات آقای جیمزدابنزاشاره کردم که وی گفته است اصلی ترین مساله درافغانستان " انتخابات" است وی گفته است انتخابات افغانستان ازهمه مسایل ازجمله موافقتنامه امنیتی،اولویت دارد.با توجه به این موضوع چرا به مساله انتخابات درخود آمریکا کم ترتوجه شده است ومردم ازاین بابت نگران هستند.

 

پرسش دوم من این بود که مردم افغانستان همان گونه که درمورد انتخابات حساسیت دارد ونگران است،درمورد مذاکرات با طالبان نیزنگران هستند.آمریکا درمورد گفتگو با طالبان متفاوت عمل کرده نمایندگی طالبان درقطرگشایش یافت افغانستان درایجاد نمایندگی طالبان به آن صورت که گشایش یافت،سیاست آمریکا را دخیل می داند وحتی "گزینه صفر" درارتباط با نمایندگی طالبان درقطر،مطرح شده است.مذاکرات با طالبا درحدی مبهم وپیچیده شده که مساله خروج مطلق نیروهای آمریکا نیز به یک نحوی به آن مرتبط شده است .بهرصورت موضوع مذاکرات صلح ،گره خورده به خیلی ازمسایل دیگر ودراین پیچیده گی سیاست آمریکا دخیل است وسوء تفاهمات زیادی ایجاد شده است.

 

پرسش سوم من این بود که "امورامنیتی" درهرحال به نیروهای افغانستان،منتقل شده است ولی نگرانی امنیتی درجامعه وجود دارد.آمریکا درتعهدات خود با مساله امنیتی چه کرده؟ وچه برنامه های برای رفع این نگرانیها دارد؟.درپایان تاکید کردم که سه مساله اساسی امنیت،انتخابات ومصالحه ازعمده ترین مسایل پیش روی مردم افغانستان است وآمریکا درهمه این مسایل به یک نحوی دخالت دارد ومردم نسبت به هرسه مساله نگران هستند واصولا برای برطرف کردن این تشویشها چه کرده اید؟ وچه برنامه های روی دست دارید؟

.

آقای کونینگهام درمورد هرسه مساله امنیت،انتخابات، ومصالحه پاسخ داد.ایشان درمورد امنیت وتجهیزنیروهای امنیتی افغانستان بگونه ای حرف زد که گویا تمامی مسایل امنیتی،تجهیزنیروهای افغانستان وحضورنظامی آمریکا پس ازسال 2014 بستگی به یک مساله اساسی دارد وآن امضای " موافقتنامه امنیتی" است.آقای کونینگهام سفیرآمریکا تاکید کرد که اگراین سند امضا شود درآن صورت آمریکا می تواند نیروهای افغانستان را مجهزبه نیروی هوایی نماید ودیگرسازبرگهای نظامی سنگین دراختیارافغانستان بگذارد.آقای دمسی هم با خبرنگاران به این نکته اشاره داشت که اگر" موافقتنامه امنیتی" تا اکتوبر سالجاری امضا نشود درآن صورت آمریکا تمامی نیروهای شان را ازافغانستان بیرون خواهد کرد. آقای دمسی ماه اکتبررا ضرب الاجل برای امضای موافقتنامه های امنیتی تعیین کرد.آقای کونینگهام درنشست امروزدرپاسخ به پرسشی که من ازوی داشتم درمورد امورامنیتی همه کمکهای نظامی را منوط به "توافقنامه نامه امنیتی" کرد وگفت: با امضای این سند،درامورامنیتی آمریکا درکنارمردم واردوی افغانستان خواهد بود.

 

سفیرامریکا درمورد انتخابا نیزتاکید کرد که انتخابات درافغانستان باید برگزاشود آمریکا ازانتخابات حمایت می کند اما ازهیچ کاندید مشخصی حمایت نمی کند وی تاکید داشت که همان گونه با حکومت رییس جمهورکرزی کمک کرده ایم با حکومت بعدی پس ازانتخابات2014 نیزکمک خواهیم کرد.آقای کونینگهام مثل دیگرسیاست مداران آمریکا درمورد انتخابات تاکید به شفافیت،فراگیری ومنصفانه بودن آن تاکید داشت. سفیرآمریکا درمورد مصالحه به این مساله اشاره داشت که ما ازیک مصالحه مشروط به رهبری خود افغانها حمایت می کنیم.هدف وی ازمصالحه مشروط همان شروط وملاحظاتی است که آمریکا قبلا درمورد گفتگو با طالبان عنوان کرده است.طالبان باید مناسبات خود با القاعده را قطع قوانین افغانستان را قبول وبه ارزشهای مدنی احترام بگذارند.امروزآقای جوب آیدن درسفرسه روزه خود درهند نیزبه همین شروط تاکید داشت.

 

 نکته مهم این است که آمریکا همه مسایل را به "موافقتنامه امنیتی " گره زده است مقامات این کشوربا صراحت اعلام داشته اند که حضورنیروهای آمریکایی پس ازسال دوهزارچهارده درافغانستان منوط است به امضای" موافقتنامه ای امنیتی" واین سند تا ماه اکتبرسالجاری باید امضا شود ولی این مساله معلوم نیست که آیا این مساله بهانه گیری آمریکا است؟ ویا اینکه واقعا می خواهد حضورشان درافغانستان درچهارچوب" موافقتنامه امنیتی" تعریف شده باشد؟.بهانه به این صورت که نیت اصلی شان، همان "خروج مطلق" وهمان "گزینه صفر" ازافغانستان است ومی خواهد به یک نحوی ازافغانستان بیرون شود ولی تمامی کاسه وکوزه را برسرافغانستان می خواهد بشکند که حاضرنشد برای ادامه کاربا ما سند همکاری امنیتی را مضا نماید.آمریکا خسته شده ازافغانستان می خواهد خارج شود واین خروج محملهای موجه لازم دارد.به هرصورت درحال حاضر،دشواریهای زیادی پیش روی هرسه مساله امینت،انتخابات، ومصالحه وجود دارد. آآآ آ  آن

 

 

 اتتانمتککنتنستبتبینن