بررسی سیاست افغا نستان دریک حوزه ثابت ودوحوزه متغیر
بررسی سیاست افغا نستان دریک حوزه ثابت ودوحوزه متغیر
از سال 2004 هنگامیکه حامد کزی به عنوان رییس جمهور منتخب، آغاز بکا رکرد ، حوزه ثابت درسیاست افغانستان ،شکل گرفت وی ازهمان ابتدایی کار این موضوع را زمزمه می کرد که با ید با طالبان صلح ومذاکره صورت بگیرد یادم هست یکی ازمقامات حکومتی آن وقت بمن گفت که رییس جمهور می گوید ماباید فرهنگ دشمنی را کنار بگذاریم ودرنشستی که آقای یونس قانونی وزیر درکابینه دولت افغانستان، حضور داشته به این موضوع اشاره داشته رییس جمهور به قانونی می گوید: گمشکو بیائید همین عبارات دشمن گفتن زنده باد مرده باد را کنار بگذاریم وهمین طالبان را هم نباید دشمن خطاب کنیم . درک نیت آقای رییس جمهور درآن زمان خیلی مشکل بود آقای قانونی درآن لحظه سخنان رییس جمهور را،جدی تلقی نکرد.
اما گذشت زمان نشان داد که صلح وگفتگو باطالبان یکی از محوری ترین سیاست جمهور افغانستان است. از همان سال ها، جریان مصالحه با طالبان به عنوان سیاست ثابت ویک حوزه غیر قابل تغییر بکار گرفته شد. در راستایی همین استراتژی است که رییس جمهور با مرور زمان واقتدار بشتر وانحصار قدرت ، با جرئت وجسارت زیادتری از گفتگو با طالبان سخن گفته است .ملامت رسانه ها وبه نقد، چالش کشیدن مذاکره با تروریستها ،برای رییس جمهور منتخب اصلا اهمیتی نداشته. ایشان درمقاطعی علیرغم ضدیت افکار عمومی جامعه بخصوص محافل روشنفکری وجامعه مدنی،اقلیتهای قو می ،زنان افغانستان ،ازسیاست گفتگو با طالبان حمایت کرده وآنها را برادران ناراضی افغان خوانده وبد نبال تلفن ،آدرس ونمایندگان شا ن بودند وبه خاطر عطش مذاکره با شبکه های حقانی وطالبانی ،خساره های مالی وجانی را دولت افغانستان متحمل شدن .رییس جمهور کرزی برای نیل به هدف صلح با طالبان درسال 2010 کنفرانس مهم شورای عالی صلح را دایر کرد واین کنفرانس دوقربانی عمده سیاسی داشت یکی کنار گذاشتن امر الله صالح از ریاست امنیت ملی ودیگری حنیف اتمر وزیر با کفایت دولت.
شورای عالی صلح به رهبری استاد ربانی زیر نظر سیاست ثابت رییس جمهور کرزی درمورد مذاکره با طالبان ،امور صلح را به پیش می برد اما طالبان با خدعه ونیرنگ بی نظیر شان رهبر صلح مورد علاقه رییس جمهور را ترور کرد. پس ازترور استاد ربانی برای مدت زمانی بسیار اندکی به نظر می رسید رییس جمهور حوزه ثابت مذاکره با طالبان را به دلیل جنایتی که انجام داد، کنار گذاشته با شد اما اظهارات رییس جمهوری با رسانه های خارجی نشان می دهد که هیچ گونه تغییر ی در سیاست مذاکره با شبکه های حقانی وملاعمر به وجود نیامده است دراین حوزه رییس جمهور افغانستان ثابت قدم واستوار است.
اما دو حوزه متغییر درسیاست خارجی ، برمی گردد به همان سا لهای 2004 تا 2008 .دراین مرحله عمدتا" سیاست دولت افغانستان ،هماهنگی با غرب وجامعه جهانی را نشان می دهد مهم ترین قرا ر دادها با جامعه جهانی درهمین سالها بسته می شود .درمسافرتهای بیرونی از رییس جمهور افغانستان ،به عنوان مهم ترین سیاست مدار درجهان اسلام نام برده می شود .لباس رییس جمهور، کلاه قره قل وی ، نحوه سخنرانیها یش به زبان انگلیسی در کنفرانسهای بین المللی ومحافل اکادمیک ،جاذبه های بسیار دارد اما این اقبال تا همین سالها ادامه می یابد . حکومت کابل به دلیل بی کفایتی ،سوء مدیریت ، فساد هولناک در تمام سطوح نظام ،بی توجهی و چشم پوشی رییس جمهور دراین گونه موارد، سبب گردید که رسانه های داخلی وخارجی از شخص ایشان وحکومتش زبان به انتقاد بگشاید. متقابلا رییس جمهور تحمل انتقاد ها رانداشته به صورت عکس العملی ،به مطبوعات وسیاست مداران غرب پرخاش گری را آ غاز می کند .هنر رییس جمهور دراین است که با استفاده از عواطف واحساسات عوام ،انگیزه های تحریک علیه آنها را به شدت دامن می زند به عنوان نمونه تفتیش وتلاشی خانه های مشکوک توسط قوای خارجی را ،رنگ وصبغه غیرت ناموسی داده وبه نیروهای خارجی به شدت حمله می کند. نمونه های دیگری اعتراضات رییس جمهور به عملیات شبانه نیروهای بین المللی به خصوص آمریکا ییها درافغانستان است این دومورد به اضافه اتهامات دیگری که رییس جمهوربه آنها وارد ساخته وگفته است که قوایی بین المللی، اطفال، زنان ،ومردم بیگناه افغان را می کشند نیروها ی بین المللی درفساد دست دارد ومفسدین اصلی آنها هستند. با ملاحظه انبوهی از اتهاما ت واعتراضات رییس جمهور افغانستان به نیروهای بین المللی که عمدتا عکس العملی بوده ،حوزه سیاست خارجی افغانستان دچار چرخش گیچ کننده می شود.
ازسال 2004 تا 2008 روابط باغرب حسنه است موازنه سیاست خارجی به طرف جامعه جهانی وغرب متمایل است اما ازسال 2008 تا کنون که سال 2011 است ،موازنه مثبت سیاست خارجی تبدیل به موازنه منفی شده اکنون افغانستان به دنبال متحدان منطقه ای است گرایش سیاست به سمت منطقه گرایی بسیار فربه شده .پاکستان دراین خصوص نقش بسیار عمده دارد .سیاست مداران مهم پاکستان در بهار سال جاری به کابل آمدند روزنامه ها نوشتند که سید یوسف رضا گیلانی صدر اعظم،اشفاق پرویز کیانی رییس ستاد ارتش پاکستان و آقای شجاع پادشاه رییس استخبارات آن کشور به رییس جمهور افغانستان گفته اند که با پایگاهایی دایمی آمریکا مخالفت نشان دهید آمریکا وغرب قدرتهای حذف شده ازمنطقه هستند، آنها نه پول کافی دارند ونه سیاستهای شان مورد قبول است حتی گفته شده که صدر اعظم پاکستان به جای آمریکا صحبت چین وحمایتهای آن کشور را بمیان آورده .گروه شانگهای به جای ناتو درافغانستان مورد بحث قرار گرفته است .به هر صورت افغانستان دراین مقطع با چرخش سیاست روبرو شده واین چرخش خیلی تند صورت گرفته است .
فعلا روابط افغانستان با جامعه جهانی نرمال نیست .دیگر آن شور وهیجان سالهای اول هزاره سوم ، در سیاست خارجی با جامعه جهانی وجود ندارد البته تمایل به طرف منطقه به آن آسانی که فکر کنیم نیست .ترجیحات برای افغانستان این است که درحوزه غرب نباید تغییرات ایجاد نماید روابط استوار با ناتو جامعه جهانی به نفع افغانستان است درعین حال مناسبات حسنه می تواند به همسایگان داشت .افغانستان باید متوجه باشد که کشورهای منطقه، درصورت به افغانستان حرمت قائل است که آن را درکنار قدرت های بزرگی جهانی بیبیند والا افغانستان بدون دوست ممالک غربی را، کسی برایش اهمیتی قائل نیست .افغانستان دربحران چهل ساله خود از منطقه و همسایگان چندان لطفی ندیده است.
گفتگو هایی دشوار کلینتون با مقامات پاکستانی
گفتگو هایی دشوار کلینتون با مقامات پاکستانی
مباحثات خانم کلینتون وزیر خارجه آمریکا آقای پترایوس رییس استخبارات وآقای مارتن دیمس رییس ستاد مشترک ارتش آمریکا وآقای گروسمن نماینده ویژه آن کشور درامور پا کستان وافغانستان با مقامات پا کستانی یکی ازدشوار ترین گفتگوهای حل منازعات وجنگ های افغانستان خوانده شده است . ازجانب پا کستان درمذاکرات بستم اکتوبر در اسلام آباد آقایان سید رضا گیلانی صدر اعظم پا کستان آقای اشفاق کیانی رییس ستاد مشترک اردوی آن کشور، آقای شجاع پاد شاه رییس آی.اس. آی پا کستان وخانم حنا ربانی کهر وزیر خارجه، شرکت داشتند. گفتگوها به گفته خانم کلینتون بسیار گسترده وعمیق بود . در مذاکرات اسلام آباد سیاست مداران با هوش وحیله گر پاکستان به مقامات آمریکا گفتند که ما می توانیم شرایط گفتگوها ی طالبان و شبکه حقانی را با مقامات آمریکا وافغانستان ،فرا هم نماییم اما گرانتی مذاکرات را که حتما به نتیجه مثبت برسد را ما قبول نمی کنیم زیرا ممکن است بحث صلح با طالبان به بن بست برسد وگفتگوها به شکست به ا نجامد دراین صور ت پاکستان نمی تواند مسئولیتی را قبول نماید پاکستاینها گفتند که گرانتی مذاکرات صلح کار بسیار دشواری است .به هرصورت درمذاکرات طرفین، پا کستان دراین حد حاضر شد که گفتگو ها را بین اطراف درگیر، سازماندهی کند اما بیش تر از آن گامی به جلو، بر نداشتند .
نکته دوم که مورد بحث قرار گرفت مساله خلع سلاح طالبان بود زیرا ازطرف آمریکاییها شرط هر گونه مذاکرات، قبول طالبان درمورد به زمین گذاشتن اسلحه شان بوده است .زیرا می دانیم یکی از چهار شرط گفتگو یی سازنده ازطرف آمریکا این است که طالبان اسلحه شان را به زمین بگذارد ،شرط دیگر این است که آنها قانون اساسی افغانستان را قبول نماید ، رابط شان را با القاعده قطع نماید ودیگراینکه طالبان به حقوق اقلیتهای قومی وحقوق زنان وارزشهای مدنی ودموکراسی پای بند باشد. پا کستانیها درمورد اسلحه طالبان گفته اند که داشتن اسلحه جزء فرهنگ وعنعنه افغانها است آنها هرگز حاضر نستند که اسلحه خودرا به کسی تسلیم نمایند داشتن اسلحه جزء فرهنگ آنها می باشند اما در مورد سایر شروط آمریکا که قبول قانون اساسی افغانستان واحترام به حقوق زنان ورعایت حقوق اقلیتهای قومی ،پا سداری از ارزشهای مدنی ،وقبول دموکراسی ، چیزی بیرون داده نشده به نظر می رسد که بقیه شروط دشواریهایی مشابه را داشته با شد.زیرا طالبان هیچ یک ازاین شروط را نمی پذیرد آنها اگر وارد نظام سیاسی افغانستان شود بدون تردید تمامی معادلات سیاسی را به نفع خود شان بهم خواهد زد.
مقامات پاکستانی در اجلاس مشترک با آمریکا ییها گفته اند که مذاکرات باید بین خود افغانهاوذا ت البینی باشد وکسی دیگری در گفتگوهای شان دخالت نداشته باشند استدلال پا کستا نیهای حساسیت افغانها در مورد مداخلات خارجیها بوده است مذاکره کنند گان پا کستانی به آمریکا ییها نشان دادند که افغانهای که می خواهید با آنها گفتگو داشته باشید ،با چنین چالشهای عظیمی رو برو هستید. پا کستا نیها از گروها ی حقیر ومزدور وتحت فرمان خود چیزی سا خته است که هرگونه راه حل با آنها ازمعجزات پاکستان دانسته شود. سیاست مداران زیرک پا کستان به آمریکا ییها گفته اند که حمله نظامی به مناطق تحت کنترل شبکه حقانی بهاء وهزینه بسیار سنگینی دارد که پا کستان قادر به پر داخت آن نیست ونمی تواند به تنهایی چنین هزینه ای را قبول نماید.
تحلیل گران پا کستانی به این باور هستند که آمریکا ییها هرگز نمی تواند پا کستان را وادار به بمباران مناطق تحت کنترل سرا ج الدین حقانی نماید دلیل مساله برای پا کستانیها خیلی روشن است جنرال باز نشسته ای پا کستانی اقای سعد معتقد است که آمریکاییها در سال دوهزار چهارده از افغانستان خارج می شود با خروج آنها دولت کابل دیر ویا زود دوام نمی آورد. امریکه با خروج نیروهای شوروی ازافغانستان پیش آمد .درسال 1989 نیروهای ارتش سرخ پس ازیک دهه نبرد درافغانستان ازآن کشور بیرون شد اما حکومت دست نشانده روسها درکابل پس از سه سال مقاومت دربرابر مجاهدین تحت الحمایه پا کستان سقوط کرد.
پاکستانیها معتقد است که این سناریو در افغانستان تکرار می شود .نیروهای غرب از افغانستان بیرون شده و دولت کابل تواند مقاومت دربرابر شورشیان طالب را ندارند. بنابراین چه لزومی دارد که گروهای باالقوه درسیاست افغانستان و متحد، فرمان بردار پاکستان را تضعیف کرد. پا کستانیها هیچ عجله درحل بحران افغانستان ندارد درحالیکه آمریکا ییها فوق العاده شتاب دارد شتاب وتلاش آمریکا این گمانه زنی ایجاد کرده است که آنها درمورد حکومت کابل پس ازسال 2014 به شدت نگران است به همین خاطر می کوشد پیش ازرسیدن به زمان خروج باید سر وتهی قضیه را به یک نحوی به هم بست تا تجربه سال1992 که فروپاشی حکومت نجیب الله بود، پیش نیاید.
خانم کلینتون وبلند پایه ترین هیئت آمریکا درپا کستان ،سه روز پیش دو موضوع مشخص را از پا کستانیها مطالبه کردند یکی اینکه خاک پاکستان پناه گاه امنی برای شبکه حقانی نباشد ودیگر اینکه حکومت ازنفوذ، سلطه وتاثیریکه بر طالبان دارد ،آنهارا وادار نماید تا با مقامات افغانستان وارد گفتگوهای صلح شود.این کاری است که پا کستان نباید تعلل نماید وباید در روزهای آینده ویا هفته های نزدیک ،انجام دهد واین موضوع نباید ماه ها وسال را دربر بگیرد.
حال اگر پا کستان به مسئولیتهای خود عمل نکرد وهم چنان به لیته لعل گذراند ،گزینه بعدی آمریکا اقدام یک جانبه نظامی علیه مواضع شورشیان وتروریستان در وزیرستان شمالی خواهدبود.جزئیات عملیات نظامی آمریکا معلوم نیست اما مقامات امنیتی پا کستان ازانجام یک چنین اقدامات یک جانبه به شدت ناراحت ونگران است .جنرال اشفاق کیانی رییس ستاد مشترک ارتش پا کستان درهفته گذشته به آمریکا ییها اخطار داد وگفت که پا کستان یک کشور اتمی وغیر از افغانستان وعراق است . آمریکا برای اقدام یک جانبه خود اول باید ده بار فکر کند آنگاه وارد عمل شود. بنابراین ملاحظه می گردد،آمریکا ییها در امر گفتگوها ورسیدن به یک راه حل منطقی با چالشهای زیادی روبرو شده وپاکستان درد سر های غیر قابل تصور را برای آنها ایجاد کرده است.ماه های آینده درسیاست آمریکا وپا کستان ، بسیار سرنوشت ساز خواهد بود.
رییس جمهور کرزی درجنگ آمریکا وپاکستان درکنار پاکستان است
رییس جمهور کرزی درجنگ آمریکا وپاکستان درکنار پاکستان است
رییس جمهور کرزی در بیست سوم اکتوبر 2011 اعلام داشت که درجنگ احتمالی آمریکا وپاکستان درکنار پاکستان قرار دارد زیرا پاکستان برا در افغانستان است وافغانستان هرگز به برادر خیانت نمی کند. گفته های رییس جمهور کرزی در یک مصاحبه اختصاصی با تلویزیون پیشگام" جیو" پاکستان منتشر شد وبازتا ب نسبتا گسترده ای در داخل کشور داشت .اعضای پارلمان عمدتا" با سخنان رییس جمهور مخالفت کردند وآن را به سود منافع ملی افغانستان ندانسته اند نکته اساسی دراین است که خبر نگار عین سوال را از ایشان درمورد هند داشت جواب رییس جمهور درمورد حمله هند به پاکستان همان پاسخی بود که درمورد آمریکا ابراز داشت . رییس جمهور افغانستان گفته است: اگر خدایی نخواسته بین آمریکا وپاکستان نزاعی دربگیرد دراین صورت افغانستان در پهلوی پاکستان استاده است.
وی درتداوم بحث وگفتگوی خود اشاره به درخواست کمک مردم پاکستان از افغانستان می کند ورییس جمهور می گوید به خواست مردم پاکستان درکنار دولت آن کشور قرار می گیرد. ازنظر رییس جمهور کرزی پاکستان برا در افغانستان است وافغانستان هرگز به برادر خود خیانت نمی کند .خانم شکریه بارکزی عضو سرشناس پارلمان افغانستان ورییس کمیسیون امور دفاعی، سخنان رییس جمهور را مثبت ارزیابی کرد وگفته است طرف صحبت ومخاطب رییس جمهور مردم پاکستان است واینکه پاکستان را برادر خطاب کرده منظورش مردم آن کشور است. بدون شک مردم پاکستان برادران افغانستان هستند اگر آنها از افغانستان کمک بخواهند مردم آنها را کمک خواهند کرد.
برخی تحلیل گران سخنان رییس جمهور را هرگز منطقی نمی دانند زیرا تفاوت اساسی بین دید گاهای رییس جمهور کرزی ومردم افغانستان دیده می شود مردم افغانستان ،نهاد های مدنی ،پارلمان ، مجلس سنا،برخی اعضای دولت ، وعامه مردم افغانستان، دولت پاکستان را دوست که نه بلکه دشمن افغانستان می دانند اما رییس جمهور کرزی پاکستان را برادر افغانستان می داند منظور رییس جمهور دردفاع از پاکستان دولت پاکستان است زیرا درمورد مردم پاکستان سخنی نیست آمریکا ویا هند اگر روزی بر پاکستان حمله کند به مراکز حکومتی ،نظامی پاکستان حمله خواهند کرد زیرا سیاست های دولت پاکستان مورد غضب آنها قرارگرفته است .
سخنان رییس جمهور کرزی در سفر هفته گذشته به هندوستان ، اشاره به این داشت که امضاء پیمان استراتژیک با هند نباید باعث خشم برادر شود واضح است که رییس جمهور افغانستان پیمان استراتژیک را با دولت هند امضاء کرده و طرف افغانستان دراین قرارداد ها دولت هند است واینکه ایشان گفته است امضاء این سند نباید با عث رنجش برادر شود منظورش دولت پاکستان بوده این سخنان توجیه پذیر نیست که گفته شود، هدف رییس جمهور مردم پاکستان است نه دولت آن دراین گونه مباحث دولتها طرف هم قرار دارند البته که حکو متها به نمایندگی ازمردم خود عمل می کنند.
حوادث که درپیرامو ما رخ می دهد همه حکایت از این مساله دارد که طرف حملات نظامی دولت است حملات هشت ماهه ناتو در لیبیا به دولت لیبیا بود نه مردم آن کشور. ابتدا اتحادیه ای 22 جامعه عرب درآخر ماه فیبریوری 2011 فیصله ای صادر کرد که به خاطر دفاع از مردم وجلو گیری ازقتل عام های حکومت قذافی شورای امنیت با ید تصمیم بگیرد . شورا امنیت نیز قطع نامه 1973 را بمنظور جلوگیری ازکشتار مردم لیبیا صادر کرد که پرواز بر فراز لیبیا ممنوع اعلام شد و ناتو اجازه گرفت که سایتها ومراکز حکومت آقای قذافی را در هم بکوبد.درسال 2001 حملات آمریکا وجامعه جهانی درافغانستان به خاطر دفاع از مردم افغانستان صورت گرفت.زیرا طالبان با عث کشتار وجنایت درافغانستان ،شناخته شده بود.حملات احتمالی آمریکا بر پاکستان که رییس جمهور کرزی درکنار پا کستان خواهد بود به مراکز دولتی پا کستان است ونه مردم آن کشور . استدلا این دسته ازنمایندگان که منظور رییس جمهور ملت پاکستان است مطمئن با شد که حمله به مردم پاکستان وبمباران مردم نخواهد بود. البته با ید متیقن بود که یک چنین اتفاقی روی نخواهد داد. رییس جمهور بی جهت نگران وبدون دلیل وقبل ازوقت درکنار برادران پاکستانی شان درجنگ آمریکا وپاکستان، استاده است.
برخی براین باورند که سخنی را که نباید جدی گرفت ،حرف های رییس جمهور افغانستان است. زیرا ایشان درطی ده سال ازاین گونه اظهارا ت متفاوت وضد نقیض بسیار داشته است. درهمین یک ماه اخیر شاهد چند نوع موضع گیری رییس جمهور بوده ایم ایشان پیش از ترور استا د ربانی موقف مصالحه وگفتگو را با طالبان دنبال می کرد اما با ترور استا ربانی ، در نشست ارک باحضور رهبران جهادی افغانستان در سی ماه سپتامبر سالجاری ، مذاکره با طالبان را بی نتیجه خواند وگفت که با ید با دولت پاکستان به جای طالبان گفتگو شود زیرا که طالبان فاقد صلاحیت است اما دیروز رییس اعلام کرده که حکومت وی حاضر است با گروه حقانی وارد گفتگو شود. در این اظهارات تازه دیگر سخنی از گفتگو با پاکستان به جای طالبان نیست بلکه سخن از مذاکره دولت افغانستان با شبکه حقانی درمیان است .گروهیکه درمیان طالبان افغانستان خون ریز ترین آنها هستند. رییس جمهور کرزی در جریان ملاقات با خانم کلینتون وزیر خارجه آمریکا و رییس ستاد مشترک ارتش آمریکا آقای مارتن دیمس وهمرا ه هان شان گفته بود که مراکز تروریستان درخاک پاکستان است .
دراظهارات بیستم تا بیست سوم رییس جمهور کرزی تفاوت آشکار نمایان شده وی درگفتگو با کلینتون پاکستان را لانه تروریستان می شمارد اما دربست سوم ماه اکتوبر در مصاحبه با جیو نیوز پاکستان، درکنار پاکستان وعلیه آمریکا قرا ر می گیرد .درجنگ احتمالی ، بین آمریکا وپاکستان وی درکنار پا کستان استاده است ودرحمله احتمالی هند به پاکستان باز هم رییس جمهور کشور در کنار پاکستان به دلیل اینکه برا در است قرار گرفته درحالیکه هنوز رنگ امضاء سند استراتژیک با کشور هند نخشکیده ا ست. این همه تزلزل وآشفتگی در سیا ست رییس جمهور با الاخره از وی چه گونه شخصیتی در تاریخ افغا نستان ثبت خواهد شد.
قصه رییس جمهور کشورما با این همه پرا کنده گویی وآشفته سازی درسیاست، داستان همان چوپان دروغ گو خواهد شد که هیچ کس سخنان ایشان را جدی نگیرد رییس جمهور فعلی ما با رییس جمهور ده سال قبل، از زمین تا به آسمان فرق پیدا کرده است در ده سال پیش سخنان کرزی، لباس کرزی،و حرکات وی، در محافل دنیا وبرای توده های آمریکا ، اروپا ،آسیا، وکشورهای اسلامی، نمونه رفتاری شمرده می شد اما امروز آقای رییس جمهور چه دارد. ده سال حکومت مملو از فساد را به افغانستان عرضه ساخت رفتارش با جامعه جهانی درتناقض گذشت ،بی اعتباری وبی اعتمادی بزرگی را در داخل و خارج کشور ، ایجاد کرد. سخنان امروز ودیروزش با هم سر نمی خورد .آمریکا ، پاکستان ، هند وخیلی از کشورهای نمی دانند که رییس جمهور کرزی واقعا دوست آنها است وصادقانه با آنها پیمان امضاء کرده ومی کند ویا اینکه بازی حقه و بگفته ایرانیها کلکی در کار است اینکه رییس جمهور درجنگ آمریکا وپاکستان در کنار پاکستان استاده نه با عث خر سندی واقعی پاکستان می شود و نه کشورهای آمریکا وهند از این گفته ها سر در می آورند.
دست آوردهای سفرخانم کلینتون در منطقه چه خواهد بود؟
دست آوردهای سفرخانم کلینتون در منطقه چه خواهد بود؟
وزیر خارجه آمریکا خانم کلینتون همراه با رییس استخبارات آمریکا آقای پیترایوس ورییس ستاد مشترک ارتش جنرال مارتن دنس ،وارد کابل وسپس به اسلام آباد رفت واکنون سفرخود به پاکستان را پایان داده ، وارد تا جیکستان شدند وسپس از ازبکستان نیز دیدار خواهند کرد .دپلماسی فعال وخسته گی ناپذیر بانوی شصت چهارساله" خانم کلینتون" وهیئت همراه بر اساس چالشها ی است که سیاست آمریکا درتاریخ جنگ های خود، کم تر با آن مواجه بوده .جنگ افغانستان طولانی ترین جنگ آمریکا اعلام شد .یکصد چهارماه نبرد کم حاصل درافغانستان، نفرت وانزجار عمومی درآمریکا پدید آورده است جنگ آمریکا در افغانستان منفور تر ازجنگ ویتنام شده است .تلفات سنگین وویران گر نظامی، خسارات هنگفتی مالی دربرابر گروهای حقیر به لحاظ فرهنگی وسیاسی ،حقیقتا برای آمریکا درد ناک وطاقت فرسا است .آمریکا به شدت نگران پایان مبهم جنگ افغانستان است .دلائل ناکامی آمریکا نیز معلوم است .پاکستان درواقع مسبب اصلی حقارت امریکا دربرابر گروهای تروریستی وبی فرهنگ حقانی وگروه ملاعمر است ودراین تردیدی وجود ندارد .جنگ افغانستان علیه آمریکا را استخبارات پا کستان پیش برده .دراین ده سال نبرد خونین وطولانی این پاکستانیها بوده که با پول خود آمریکا ،علیه آمریکا جنگیده اند. ازسال 2001 تاکنون پا کستان بیست یک ملیارد دالر از آمریکا گرفت ولی اکنون مشخص شده که این پولها هرگز درموردش که ریشه کن کردن تروریزم باشد به مصرف نرسیده پا کستان با این پولها شبکه های حقانی وطالبان را حمایت کرده وازاین پولها بشتر اردوی پا کستان و استخبارات آن کشور استفاده برده اند.
خانم کلینتو ماموریتهای بسیار دشواری درپیش رو دارد سال دوهزار چهارده نزدیک می شود ماموریت جنگی آمریکا درافغانستان خاتمه می یابد سوال اساسی هم چنان درجای خود باقی است که آیا تروریزم درمنطقه ریشه کن می شود؟ آمریکا بخوبی می داند که تما مسائل بر می گردد به اسلام آباد بنابراین پا کستان جزء راه حل بحران افغانستان نیست بلکه جز مشکل وچالش برای آمریکا وافغانستان است .رییس جمهو افغانستان ازسال دوهزار چهار، سیاست خود را درحل مبارزه با تروریزم ، گفتگو ومصالحه با طالبان اعلام داشت اما با قربانیان بی شمار تازه به این نتیجه رسیده که پاکستان مشکل اصلی وطرف اصلی دربحران تروریزم است پس باید با پا کستان گفتگو کرد زیرا صاحب اقتدار وصلاحیت درمورد شبکه های حقانی وملا عمر، اسلام آباد است رییس جمهور در گفتگو هایش با خانم کلینتون در بیستم اکتوبر به موقف تازه اش پافشاری داشت که برای حل بحران تروریزم با پا کستانیها مذاکره شود.ریشه ها ولا نه های تروریزم درخاک پا کستان است وباید ریشه ها ازآنجا قطع شود .آقای اسپنتا مشاور امور امنیتی رییس جمهور افغانستان، عبارت تغییر جغرافیایی جنگ با تروریزم را بکار برده منظور داکتر اسپنتا واضح است که جنگ به خاک پا کستان کشیده شود امریکه که گاها برخی مقامات آمریکایی به صورت ضعیفی از آن سخن می گویند .
خانم کلینتون نیز به دنبال همین ماموریت که گروهای تروریستی پناه گاهایی امنی پیدا کرده وپا کستان با ید این مکانهای امن را از آنها بگیرد خانم کلینتو می گوید: مارهای که درحیات خانه جا داده شده تاهمسایه را نیش بزند باید منتظربود که روزی خود صاحب خانه را، نیش خواهد زد.
خانم حنا ربانی کهر نیز درکنفرانس خبری مشترک با خانم کلینتون اذعان داشت که بله گروهای دهشت افکن درهر دوطرف مرز جای گرفته اند اما وی این نکته را ردکر د که مقامات پا کستان ازآنها حمایت کرده اند .وزیر خارجه آمریکا درجمع خبرنگاران پا کستانی گفت که برای رسیدن به صلح با طالبان وگروه حقانی گفتگوهای ابتدایی صورت گرفته است اما فعلا برنامه ای برای مذاکره با شبکه ی حقانی ندارد.وی قبلا گفته بودکه باب گفتگو به روی گروه حقانی بازاست درکابل مقامات افغانستان ازجمله حامد کرزی را تشویق به ادامه گفتگوها با گروهای حقانی وملا عمر کرد.خانم کلینتون ازمذاکرات آمریکا درتابستان امسال با گروه حقانی پرده برداشت وگفت که چنین مذاکراتی با وساطت استخبارات پا کستان صورت گرفته است . درتابستان امسال نمایند گان ازآمریکا پا کستان وابراهیم حقانی نماینده سراج الدین حقانی ، با هم گفتگوهای داشته اند .خانم کلینتون اشاره به همین موضوع داشت .
درماه های مارچ واپریل مذاکرات با نماینده ملاعمر درقطر والمان صورت گرفت کسی بنام طییب آقا مسئول گفتگو ازطرف ملا عمر معرفی شده بود اما این مذاکرات توسط استخبارات پا کستان به هم زده شد دلیل آن این بود که بدون مشوره وهماهنگی با استخبارات پا کستان انجام شده بود.تیم ملا برادر نیز درسال دوهزار ده ،گفتگوهای را بادولت افغانستان راه انداختند ولی استخبارات پا کستان،ملا برادر وتیم همرا یش را دستگیر کردند زیرا مذاکرات به صورت مستقل وجدایی از نظارت وهدایت پا کستان راه اندازی شده بود. پا کستان هم اکنون به شدت نگران این است که افغانستان وآمریکا جدایی از پا کستان با طالبان گفتگو نمایند وبه توافقات دست پیدا کنند.
خانم هیلاری کلینتون وهیئت همراه این بار ازپا کستان دو موضوع مشخص را مطالبه کردند یکی اینکه پا کستان مکان امنی برای شبکه های حقانی وگروه ملاعمر نباشد.ودیگر اینکه پا کستان باید، طالبان را وادار به صلح نماید تا جنگ افغانستان خاتمه یابد. وی به این عقیده است که پا کستان نقش مهمی درحل بحران افغانستان داردزیرا که گروهای شورشی افغان را دراختیارخود گرفته است.بنابراین مقامات درپاکستان،باید با دولت کابل همکاری نماید. خانم کلینتون از گفتگوهای اسلام آباد خرسند به نظرمی رسید وامید وار بود که سه کشور آمریکا ،پاکستان وافغانستان می توانند گام های مثبتی را درجهت استقرا ر صلح بردارند.
انتظار خانم کلینتون در برا ورده شدن خواسته های آمریکا اقدامات عملی پا کستان در روزها وهفته های آ ینده است نه ماها وسالهای بعدی .وی شتاب بسیار درتحقق خواسته هایش از پا کستان دارد واگرمطالبات آمریکا برای متقاعد کردن پا کستان به ثمر برسد واین کشور صادقانه وارد مذاکرات صلح شود به صورت قطع جنگ افغانستان خاتمه می یابد واین دست آورد بزرگ آمریکا پیش از سال دوهزار چهارده است اما قراین نشان می دهد که پا کستان برعکس مقامات آمریکایی چندان شتاب وعجله ای ندارد. احمد رشید خبر نگار پیش گام پا کستانی به این باور است که آمریکا نمی تواند پا کستان را وادار به بمباران مناطق تحت کنترل سرا ج الدین حقانی نماید زیرا تدارکات نظامی آمریکا ازخاک پا کستان صورت می گیرد امریکه خود آمریکا ییهابه آن واقف هستند به همین دلیل است که درصدد پیداکردن راه جدید تدارکاتی واکمالاتی از اسیایی مرکزی است ودراین روز ها مذاکرات جدی وپی هم را با کشورهای اسیایی میانه ازبکستان ،تاجیکستان،ترکمنستان راه انداخته اند وطبعا دراین مذاکرات تازه ودشوار رضایت مسکو نیز شرط اساسی است این درد سر های تازه آمریکا ازناحیه پا کستان است.
درپایان این مقاله اشاره می کنم که آمریکا هنوز به این اصول درجنگ خود وفادار است سه اصل : جنگ با تروریزم ،مذاکره با شورشیان و استقرار ثبات در افغانستان.درگفتگوهای خانم کلینتون با رسانه های پا کستانی نمایان بود .درکنار این اصول وی به شروط دیگری نیز اشاره داشت که گفتگوهای فاقد قاعده واصول را دنبال نمی کند مذاکرات با طالبان باقبول قانون اساسی افغانستان ،قطع رابطه با القاعده وکنار گذاشتن اسلحه ، انجام می شود. البته رسیدن به این دست آورد ها، از مطالب انسانی ودشوار جنگ افغانستان است که رسیدن به آنها قربانیان زیاد ،صبر و پایه داری بی شمار لازم دارد.